Profesioj / gérśomiri
a) Afiksoj / gubánduri
-ajk- |
-ej- |
Fin.: paikka; Lit.: aikštė̃ |
-ast- |
-ist- |
Ĉuv.: asta |
-erj- |
Ger./Angl.: -er, Rus.: -арь [arj] |
to- |
Vj.: thợ 'Handwerker' |
-el- |
-il- |
Ger.: -el (en: Schlüssel) |
-ens- |
-uj- |
Hisp./Esp-o: en, Gr.: εν [en] + Est.: asi |
-ul- |
-ul- |
= |
b) Profesioj / gérśomiri
Agrokulturaj kaj arbaraj / pèlto-sójolari va lésari
ímpi |
abelo |
Ger.dial.: Imp |
ímperjo |
abelisto |
mèdzilíhuko |
|
médzilihuk-erjo |
lésu |
arbaro |
Rus.: лес [les] |
léserjo |
arbaristo |
na-mála |
mueli |
Het.: mallai, Gt.: malan, Pld./Ger.: mahlen, Mez.Pld.: malen |
málerjo |
muelisto |
pájmu |
paŝtisto |
Fin.: paimen |
na-pájma |
paŝti |
pélto |
agro; kamparo |
Fin.: pelto (Est.: põld, Hung.: föld) |
péltol-asto, péltol-erjo |
kamparano |
púmu |
arbo |
Fin./Est.: puu |
púmerjo |
arbisto |
Ĝeneralaj / sómari
na-bióma |
gvidi |
Enc.: bíomo 'Leiter, Führer' |
biómerjo, -asto |
gvidisto |
na-gérsa |
labori |
Isl.: gera + s |
gérserjo |
laboristo |
śéfto |
negoco |
Cig.: šéfto (Pl.) šeftura, Pld.: Schefte |
śéfterju, śéftastu |
negocisto |
Klerigaj / hégintjari, mehégari
na-ekwáta |
instrui |
Snc.: ?ëkwa?t |
ekwáterjo |
instruisto |
na-ópeta |
Fin.: opettaa* |
ópeterjo |
na-èrće-hóga |
studi |
Mong.: эрч [erĉ] + Kant.: hog6 |
èrćehógerjo |
studento |
na-hóga |
lerni |
Kant.: hog6 |
ruhógo |
lernanto |
na-mânda |
Sng.: màndà |
rumândo |
na-úkća |
Rus.: учить [uĉitj] |
ruúkćo |
ílmi |
scienco |
Turk.: ilim, Ar.: ilm, Ind.: ilmu |
ílmerjo |
sciencisto |
kéli |
lingvo |
Est.: keel (Gen.) -e, Mrdv.: kel'; Mong.: hel |
kélerjo |
lingvisto |
tertíneto |
historio |
Cig.(Lov.): törtineto |
tertíneterjo |
historiisto |
Konstru-rilataj / bùgeni-bécari
na-búga |
konstrui |
Pld.: bugen |
búgerjo |
konstruisto |
Kulturaj / sójolari
dénko |
kanto, kanteto |
Pld.: Dönken |
dénkerjo |
kantisto |
jóko |
fluto |
Ĉi.: yok [jok] |
jókerjo |
flutisto |
na-spíla |
rakonti |
Gt.: spillôn |
spílerjo |
rakontisto |
zéni |
muziko |
Hung.: zene |
zénerjo |
muzikisto |
Pliaj profesioj vidu sub gastejo, poŝto,
Manĝaĵo-produktaj / mákaso-ru-zaohari
na-péka |
baki |
Rus.: пек [peku] |
pékerjo |
bakisto |
na-píka |
kuiri |
Sva.: -pika |
píkerju, píkastu píkerji, píkasti |
kuiristo kuiristino |
Medicinaj / sàjro-ílmari
na-ćóva |
flegi |
Heb.: tov 'gut' |
ćóvasti |
flegistino |
órvo |
kuracisto |
Hung.: orvos |
órvopi, órvotap |
ĉe kuracisto |
Metiaj / éstari
ásto |
metiisto |
Ĉuv.: asta |
-ast- |
-ist- |
ésti |
metio |
|
|
na-kemóla |
ŝteli |
Jur.: kemol |
kemólerjo |
ŝtelisto |
na-kóva |
forĝi |
Rus.: ковать [kovatj], Jid.: kowen |
kóverju, kóvastu, to-kóvu |
forĝisto |
na-mája |
kudri, tajlori |
Vj.: mai, may |
to-májo |
tajloro |
rósvo |
rabisto |
Fin.: rosvo |
na-rósva na-berósva |
rabi prirabi |
sáti |
horloĝo |
Turk.: saat, Geo.: saat, Per.: ßâ'at |
sáterjo, sátasto |
horloĝisto |
RIM: Ruĝa fono montras ke la profesio estas kontraŭleĝa.
Oficaj / âmpari
âmpu |
ofico |
Ger.: Amt |
âmperjo |
oficisto |
na-bráta |
juĝi |
Gl.: bratu (Irl.: bráth) |
bráterju, brátastu, tobrátu |
juĝisto |
Servaj / dinásari
dinásu |
servo |
Ind.: dinas |
dináserjo |
servisto |
na-bióma |
gvidi |
Enc.: bíomo 'Leiter, Führer' |
biómerjo, -asto |
gvidisto |
na-brúŋa |
konduki |
Kim.: he-brwng, (Ndl.: brengen, Ger.: bringen) |
brúŋerjo |
kondukisto |
kústu |
kontrolo |
Gt.: kustus |
kústerjo |
kontrolisto |
mótlu |
foto |
Ind./Fiĝ./Samo.: mata; Gr.: ματι [mati]; Lit.: matyti + l + ablaŭto |
mótl-erjo, -asto |
fotisto |
zárcu |
servisto |
Mong.: zarc |
na-zárca |
servi |
Trafikaj kaj transportaj / trádamari va ándamari
ájru |
kuriero |
Gt.: airus 'Bote' |
|
|
na-âka |
veturi |
Isl.: aka |
âkerjo |
veturisto |
na-tráda |
Cig.(Lov.): trád-el (Prät.) trad-as |
tráderjo |
na-ándama |
transporti |
Alb.: andej 'jenseits' + -am- |
ándamerjo |
transportisto |
ćómo |
floso |
Niv.: čom |
ćómerjo |
flosisto |
féri |
pramo |
Jap.: feri |
férerjo, férasto |
pramisto |
nàśti-âkelo |
ŝarĝ-aŭto, kamiono |
Lit.: naštà |
nàśti-âkel-erjo |
kamionisto |
Vendaj / mújdari
búko, búku |
libro |
TokP.: buk, Ind./Sva.: buku, Ling.: búku, Ndl.: boek [bu:k], Angl.: book [bu:k] |
búkerjo |
libristo |
na-mújda |
vendi |
Fin.: myydä |
mújderjo |
vendisto |
súsi |
lakto |
Ind.: susu |
súsasto, súserjo, to-súso |
laktisto |
c) Laborejoj / gérsajkori
Vidu ankaŭ ĉe domoj,
poŝto kaj institucioj.
búgajko |
konstruejo |
Pld.: bugen |
gérsajko |
laborejo |
Isl.: gera + s + sufikso |
kádi |
vendejo |
Tam.: kade |
pájmajko |
pastejo |
Fin.: paimen + sufikso |
d) Laboriloj / gérselori
sáhi |
segilo |
Fin.: saha |
súsenso |
laktujo |
Ind.: susu |
e) Produktaĵoj / zao-asori
búgaso |
konstruaĵo |
Pld.: bugen |
káwbo |
varo |
Est.: kauba (gen. al: kaupa) |
pékaso |
bakaĵo |
Rus.: пеку [peku] |
zao |
produkto |
Sva.: zao |
f) Fakoj / réksiri
àdil-ílmo |
juro |
Ind.: adil, Sva.: adili + Turk.: ilim, Ar.: ilm, Ind.: ilmu |
áz-ilmo |
ĥemio |
Fin.: asia, Est.: asia (s<z) |
kél-ilmo |
lingviko, lingvo-scienco |
Est.: keele + Turk.: ilim, Ar.: ilm, Ind.: ilmu |
réksi |
fako |
Hung.: rekesz [-s] |
sàjro-ílmo |
medicino |
Fin.: sairas + Turk.: ilim, Ar.: ilm, Ind.: ilmu |
tílilmo |
lingviko |
Kaz.: til + Turk.: ilim, Ar.: ilm, Ind.: ilmu |
toan-ílmo |
matematiko |
Vj.: toán + Turk.: ilim, Ar.: ilm, Ind.: ilmu |
ućúmi |
mastrumo |
Sva.: uchumi |
g) Rilataj esprimoj / bécari bájiri
bídi |
laboremo |
Sva.: bidii |
na-dáśa |
maldungi |
Tlng.: DaS [d,as,] |
rógi |
salajro |
Alb.: rrog/ë, -a |
na-zao-a |
produkti |
Sva.: zao |
na-zársla |
dungi |
Mong.: зарцлах [zarclaĥ] |
Al la sekva ĉapitro
© René Philipp - Bilnjobíru Àdvodóstu, 14.09.2005