Numeraj signoj / tálari sémnori
a) Normalaj finaĵoj / mótlari ántasori
nomo |
námi |
finaĵo / ántaso |
deveno |
ekzemploj / líziri |
singularo |
pal-tôlo |
- |
- |
áwto "aŭto" |
dualo |
snew-tôlo |
-ki #1 |
variaĵo el la vorto eki |
mátiki "du okuloj" |
pluralo |
maŋ-tôlo |
-ri #2 |
Nub.: lím 'to collect, gather', Ar.: limm 'collect!' |
áplori "pomoj" |
- #1: Mankas en la Dzitak-najbaraj dialektoj, la Dzitaka kaj la Dźiga
- #2: Nur mankas en la Dźiga La senco evoluis de "kokekti" tra "kolektaĵo" kaj tra "aro" al la pluralo. Krome l ŝanĝiĝis al r por havi distingon disde la sufikso -ol- (nur necesas ĉe o-finaĵaj substantivoj).
RIM: En la dialektoj najbaraj al la Dźiga lingvo post numeraloj nur estu uzata
la singularo, kiel en multaj lingvoj (ekz. finna, estona, hungara; tjurkaj; vaska (#1), k.a.)
Sen numeralo povas aperi ankaŭ la du aliaj.
Alilingve / Kítapi kélipi
Alia ebleco estas la aplikado de prefiksoj (eble eĉ laŭ iuj klasoj) kiel ekz. en bantuaj lingvoj.
mbundua |
ri-bitu |
'porte' |
pordo |
ma-bitu |
'portes' |
pordoj |
El: "Varia Creolica", paĝo 63
Dua ebleco elektita por la Kitaka estas sufiksoj.
ewea |
ame |
'personne' |
persono |
ame-wó |
'personnes' |
personoj |
El: "Varia Creolica", paĝo 63
Tria ebleco estas duobligo de la vorto. Ĝi estas uzata en la Dźiga lingvo, se ne antaŭas numeralo.
b) Dialektaj finaĵoj / ráźdari ántasori
nomo |
námi |
finaĵo / ántaso |
deveno |
ekzemploj / líziri |
Kie? |
dualo alternativa |
snew-tôlo |
-śi |
Bcb.: ši, Ĉeĉ.: ši-' |
mátiśi "du okuloj" |
?? |
trialo |
tir-tôlo |
-ti, -tir |
= tir "tri" |
páwtutir "tri piedoj" |
Kirát-akti (nn), Źivowd-akti (na) |
kvaralo |
nal-tôlo |
-taw |
Keĉ.: tawa "kvar" |
páwtutaw "kvar piedoj" |
kvinalo |
vit-tôlo |
-ŋo |
Jap.: go & Tib.: nga, Kant.: ng5 |
tíkiŋo "kvin fingroj" |
RIM: (nn) notámo-nósti "nord-oriento", (na) notámo-altpát¸i "nord-okcidento"
Al la sekva ĉapitro
© René Philipp - Bilnjobíru Àdvodóstu, 26.10.2005