Esperanto-vorto = Kitaka afikso / Esperanto-sóno = Kitáka gubándu
Vortoj
1. |
ajn |
nemt- |
Hung.: nem + Mong.: medeh |
nemt-kve |
kiu ajn |
2. |
ajn |
nevim- |
Ĉeĥ.: ne + Ĉeĥ.: vím |
nevim-kvo |
kio ajn |
3. |
antaŭa |
geo- |
Kant.: geo6 |
geogódipi |
en/ dum la antaua jaro |
4. |
arbo |
-aswu |
Aĉum.: asw?u 'tree' |
bátil-àswu |
prunarbo, prunujo |
5. |
ĉiu [pron.] |
-pan- |
Gr.: παν [pan] |
vo-pan-e |
ni ĉiuj |
6. |
devi |
-niś- |
Tlng.: niS |
na-mák-niśa |
devi mangi |
7. |
estonta |
-raŋ |
Gua.: rã |
śáti-raŋ |
fianĉino (estonta edzino) |
8. |
-famili- (lingve) |
dźja- |
Ĉin.: jiātíng; jiāshŭ |
dźjatúrka |
tjurka (kiel familio) |
9. |
-familieg- (lingve) |
dźjo- |
dźjourála |
urala (kiel familiego) |
10. |
foje |
-mul |
Kiĉ.: -mul |
ojn-mul |
unufoje |
11. |
-grup- (lingve) |
zu- |
Ĉin.: zŭ |
zusláva |
slava (kiel grupo) |
12. |
iama, eksa |
-kwe |
Gua.: -kue(-ngue) |
dóstu-kwe |
eksamiko |
13. |
-infano, -fil(in)o |
-ajś- |
Sr.: yaazu [jâŝi]® |
Paol-ajśu |
Paŭlo-filo |
14. |
kiu scias |
namt- |
Jap.: nan(i) + Mong.: medeh |
namt-kvílan |
kiu scias kie |
15. |
-lingva |
ki- |
Sv.: kiswahili |
kirúsa |
rus-lingva |
16. |
naskito |
-ujz- |
Turk.: -üz (-iz) |
ekujzori |
ĝemeloj |
17. |
ne povi, timi |
-vip- |
Tlng.: -vip |
ému teléntvipa |
li timas flugi |
18. |
nur [pron.] |
-tik- |
Lit.: tik |
vo-tik-e |
nur ni |
19. |
paĉjo … |
-apja #1 |
Tul.: appa, appè |
Mónu-apja |
paĉjo Monuo |
20. |
-planto |
-ilć- |
Snc.: -iɬč |
málseŋ-ilći |
mirtelujo |
21. |
preta (por) |
-behh- |
Tlng.: -beH |
na-lab-behha |
esti preta por transsendi datojn |
22. |
preti (por) |
-rup- |
Tlng.: -rup |
Mu temákrupa. |
Mi pretas por manĝi. |
23. |
pri (verbe) |
be- |
Ger.: be- |
nabetóka |
priparoli |
24. |
regiono |
-akti |
Gl.: -actis |
Rújg-akti |
regiono Rugeno |
25. |
rivero de |
ći- |
Ind.: ci |
ći-ajásu |
rivero de erco(j) |
26. |
riverego |
-ali |
Trk.: ala |
Bêrali |
bruna riverego |
27. |
salo |
-śjo #2 |
Jap.: shió |
píkaśjo |
kuir-salo |
28. |
sam-X-ano |
-daś- |
Turk.: -daş |
dîn-daśo |
samreligiano |
29. |
sekva |
raj- |
Jap.: rai- |
rajdíno |
sekva tago |
30. |
sen -a |
-tlena |
Hung.: -tlen |
súvotlena |
senakva |
31. |
simila |
-ems- #3 |
Turk.: -(i)msi |
gjúpemsa |
stulteca |
32. |
volonti |
-hhaŋ- |
Tlng.: qang |
nagérs-hhaŋa |
volonti labori |
- #1: Atentu, ke ĝi sekvas post la maskla u-finaĵo! Variaĵe ankaŭ eblas almeti normale.
- #2: Variaĵo: -śjopo.
- #3: Variaĵoj: -ims-, -ujms-.
Sciencaj afiksoj
Mi reordigis ĉion ĉi tie laŭ la libro "Esperanto-pola vortaro", paĝoj 15-17.
prefiksoj
1. |
bi- |
ĥem. |
snew- |
Eg.: snéwe |
snewbéśa |
bimetala |
2. |
centi- |
fiz. |
juz- |
Uzb.: juz '100' |
|
centilitro |
3. |
deci- |
fiz. |
|
|
|
decilitro |
4. |
deka- |
fiz. |
zom- |
Ling.: zómi 'zehn' |
|
dekalitro |
5. |
di- |
ĥem. |
|
|
|
dioksido |
6. |
giga- |
fiz.: 109, komp. |
|
|
|
gigavolto |
7. |
hekto- |
fiz. |
ŋam- |
Ling.: nkámá |
|
hektolitro |
8. |
hiper- |
fiz. |
|
|
|
hipersona |
9. |
hipo- |
ĥem., fiz. |
|
|
|
hipoklorito |
10. |
infra- |
fiz. |
|
|
|
infraruĝa |
11. |
kilo- |
fiz.: 103 |
ŋin- |
Vj.: nghìn |
ŋinćígo |
kilometro |
12. |
makro- |
|
|
|
|
makrokosmo |
13. |
mega- |
106 |
|
|
|
megatuno |
14. |
mikro- |
|
|
|
|
mikrofilmo |
15. |
mili- |
fiz.: 10-3 |
miŋ- |
Uzb.: ming '1000' |
|
mililitro |
16. |
miria- |
fiz.: 104 |
|
|
|
mirialitro |
17. |
mono- |
|
|
|
|
monokromata |
18. |
pan- |
|
|
|
|
pankromata |
19. |
penta- |
|
|
|
|
pentaedro |
20. |
per- |
ĥem. |
|
|
|
peroksido |
21. |
poli- |
|
|
|
|
poliedro |
22. |
proto- |
|
|
|
|
protonotario |
23. |
semi- |
|
|
|
|
semiacetalo |
24. |
seskvi- |
|
|
|
|
seskvimetra |
25. |
tele- |
|
vejte- |
Ger.: Weite [vajtë] |
vejtetókelo |
telefono |
26. |
tetra- |
|
|
|
|
tetraedro |
27. |
ultra- |
|
|
|
|
ultraviola |
sufiksoj
1. |
-ac- |
bot. |
|
|
|
betulacoj |
2. |
-al- |
bot. |
|
|
|
urtikaloj |
3. |
ĥem. |
|
|
|
acetalo |
4. |
-at- |
ĥem. |
|
|
|
klorato |
5. |
-ator- |
teĥ. |
|
|
|
transformatoro |
6. |
-ed- |
zool. |
|
|
|
cervedoj |
7. |
-hidr- |
ĥem. |
|
|
|
klorhidro |
8. |
-icid- |
ĥem., med. |
|
|
|
insekticidoj |
9. |
-id- |
ĥem. |
|
|
|
bromido |
10. |
-ik- |
|
|
|
|
azotika acido |
11. |
sci. |
-ilm- |
Turk.: ilim |
júpsilmo |
komputiko |
12. |
-il- |
ĥem. |
|
|
|
karbonilo |
13. |
-ilion- |
mat. |
|
|
|
kvariliono (106*4=1024) |
14. |
-it- |
ĥem. |
|
|
|
klorito |
15. |
med. |
|
|
|
konjunktivito |
16. |
-metr- |
teĥ. |
|
|
|
vakumetro |
17. |
-oid- |
|
|
|
|
elipsoido |
18. |
-ol- |
ĥem. |
|
|
|
metanolo |
19. |
-olog- |
|
|
|
|
glaciologo |
20. |
-oz- |
med., vet., bot., ĝar. |
|
|
|
tuberkulozo |
21. |
ĥem. |
|
|
|
azotoza acido |
22. |
-skop- |
teĥ. |
|
|
|
termoskopo |
Aldonaj afiksoj
1. |
kontraŭ-, anti- |
han- |
Jap.: han- |
hankitáka |
antikitaka |
2. |
bon(e)- |
kàle- |
Gr.: kalá |
|
|
3. |
joj- |
Jap.: yoi |
jojgámon |
bonvenon |
4. |
pri- |
be- |
Ger.: be- |
naberáśta |
priskribi |
Al la sekva ĉapitro
© René Philipp - Bilnjobíru Àdvodóstu, 14.09.2005