Rigardi vikitekston

Ili ĉiam postulas post si la nominativon. Necesa distingo okazu ĉe la prepozicio mem.
== Lokaj / pjásari ==
Laŭ hungara modelo okazas ĉe kelkaj vortoj tri-forma skemo laŭ aldirekto, loko kaj dedirekto. Kelkaj dialektoj plilarĝigas la skemon al kvar formoj laŭ Neneca resp. Eneca modelo de postpozicioj.
{| {{Prettytable}}
| 1.
| ajs' (*)
| malantaŭ
| Ltv.: aiz
| Máksu teístua ájssaj Úti.
| Makso sidas malantaŭ Utino. 
|-
| 2.
| alt' (*)
| sub
| Turk.: alt; Fin.: alta, Est.: alt
(Par. Hung.: alatt, Fin.: alla, 
alle, Est.: all)
| Tálpori tezíva áltsaj zémi.
Êluko telópa áltku lápo-dáko.
Émi tegáma áltket túli. 
| Talpoj loĝas sub la tero.
Besto kuras sub foliaron.
Ŝi venas de sub seĝo. 
|-
| 3.
| {{literatura}} | an(a)mése
| inter
| Gr.: anámesa 
| Anámesa ek púmuri teístua mója íśi.
| Inter du arboj sidas bela virino.
|-    
| 4.
| ánde
| trans
| Alb.: andej
| Ému tepláva ánde réko.
| Li naĝas trans rivero.
|- 
| 5.
| anpíre' (*)
| malantaŭ 
| v-u ĉe píre'
| Ému testéja anpíresaj pérki.
| Li staras malantaŭ muro. 
|-
| 6. 
| ántar' (*)
(Var. ántre')
| inter
| Ind.: antara, antar-
| Lo tezíva ántarsaj hewrúnuri.
Émi tekójva émon ántarku ísko.
Paj tetáka túldin ántarket túliri.
| Ili loĝas inter amikoj.
Ŝi metas ĝin inter ion.
Li prenas tablon de inter seĝoj.
|- 
| 7.
| {{literatura}} | apa
| de (loke)
| Sans.: ápa, Mes.: apa
| Guoku lagáma ápa Múskvi.
| Guokuo venis de Muskvio.
|-     
| 8.
| bej' (*)
| ĉe
| Ger.: bei [baj] (k-u Aktk.: b´ey 'LOC')
| Mu testéja béjsaj hewrúnu.
Émo tegáma béjku házu.
Vo telópa béjket púmu. 
| Mi staras ĉe amiko.
Ĝi venas al domo.
Ni kuras de ĉe arbo. 
|-
| 9.
| der
| tra
| Pld.: dörch
| Mu tegéja der dvári.
| Mi iras tra pordo. 
|-
| 10.
| do
| ĝis
| Ukr.: do, Pl.: do
| Lo teáka do Dvíki.
| Ili veturas ĝis Dviko. 
|-
| 11.
| {{literatura}} |  duj
| al
| Ĉi.: dui
| Ísu tegeja duj hewrúno.
| Li iras al amiko. 
|-
| 12.
| en' (*)
| en
| = 
| Ému tezíva énsaj Berlíni.
Máji telópa énku házu.
Émi tegáma énket saodu. 
| Li loĝas en Berlino.
Majino kuras en domon.
Ŝi venas de en ĝardeno. (=el). 
|-
| 13.
| {{literatura}} | gu
| al; ĝis
| Irl.: gu (gus)
| nagugéja
| aliri 
|-
| 14.
| ílge
| laŭ
| Lit.: ilgai
| Gogéja ílge téme derógu!
| Iru laŭ tiu vojo! 
|-
| 15.
| is' (*)
| el; ekster
| Rus.: из [iz]; Lit.: iš
| Paolu tezíva íssaj Berlíni.
Émo telénta ísku házu.
Íri tegáma ísket gerádi. 
| Paŭlo loĝas ekster Berlino.
Ĝi flugas el domo.
Irino venas de ekster urbo. 
|-
| 16.
| ku
| al
| Pl./Slvk.: ku   
| Íti lapláva ku Gwóru.
| Itino naĝis al Gvoruo.  
|-
| 17.
| {{regiona}} | mése
| meze de
| Alb.: mes <+Abl.>
| Mése tóvu tepláva mója néjti.
| Meze de lago naĝas bela knabino.
|-     
| 18.
| nábi
| apud
| Pld.: na bi
| Ému tezíva nábi stácju.
| Li loĝas apud stacio. 
|-
| 19.
| ohi
| preter
| Fin.: ohi
| Paolu lagéja ohi mújdajko.
| Paŭlo iris preter vendejo. 
|-
| 20.
| ólke
| ĉirkaŭ
| Vab.: olka
| Ŋópu sjelénta ólke árdi.
| Ngópuo flugos ĉirkaŭ la mondo. 
|-
| 21. 
| {{malnova}} | on' (*)
| sur
| Angl.: on
| Lísi tezíva ónsaj pélto.
| Lisino loĝas sur kampo. 
|-
| 22.
| ot
| de
| Rus.: от [ot]
| Ému tegáma ot Berlíni.
| Li venas de Berlino. 
|-
| 23.
| {{literatura}} | pérne
| trans
| Gr.: περαν [peran]
| Pérne réko tedzája káwri.
| Trans rivero troviĝas bovoj.
|- 
| 24.
| píre' (*)
| antaŭ
| Mn.Pr.: pirsdau, Het.: piran
| Vo teístua píresaj házu.
Lo tegáma píreku házu.
Émi tegéja píreket saodu. 
| Ni sidas antaŭ domo.
Ili venas antaŭ domon.
Ŝi iras de antaŭ ĝardeno.
|- 
| 25.
| pret' (*)
| kontraŭ
| Ltv.: pret
| Ému teístua prétsaj émi.
Jóhu tedánja prétku stíni. 
| Li sidas kontraŭ ŝi.
Joho batas kontraŭ muron. 
|-
| 26.
| {{literatura}} | pśi
| ĉe
| Pl.: przy
| Pśi naj ŋuj nem tegéra témaw.
| Ĉe ni oni ne faras tiel.
|- 
| 27.
| sírke
| ĉirkaŭ
| Lat.: circa
| Bámbori telópa sírke púmu.
| Infanoj kuras ĉirkaŭ arbo. 
|-
| 28.
| úke
| tra
| Keĉ.: uku 'Loch' + Fin.: läpi
| úke stíni
| tra muro 
|-
| 29.
| up' (*)
| sur
| Pld.: up, (op)
| Bámbo teístua úpsaj légo.
Ému tepúira úpku púmu.
Ísko tepáda úpket túli. 
| Infano sidas sur lito.
Li grimpas sur arbon.
Io falas de sur seĝo. 
|-
| 30.
| úpre' (*)
(Var.: úpar.)
| super
| Sans./Pli.: upari, 
Bng.: upore
(Ger.: über, Lat.: super, 
Gr.: υπερ [iper < hüper])
| Léntmaśíno telénta úpresaj gerádi.
Émo telénta úpreku házuri.
Áplo tepáda úpreket saodu.
| Flugmaŝino flugas super urbo.
Ĝi flugas super domojn.
Pomo falas de super ĝardeno. 
|-
| 31. 
| watu
(Var.: wat.)
| de (loke)
| Bim.: watu 'von … her'
| Mári lagáma watu pélto.
| Marino venis de kampo. 
|-
| 32.
| zem'(*)
| sub
| Ltv.: zem
| Zémsaj búmi tezíva krétori.
| Sub la tero vivas talpoj. 
|}
{{Rimarko|
teksto=RIM: (*) Ili estas diferencigataj per: -saj (loko), -ku (al-movo) kaj -ket (de-movo).}}

== Tempaj / váktari ==
{| {{Prettytable}}
| 1.
| bérti
| dum
| Som.: ber "tempo" + dif.k.: -t-
| Ému lamáka bérti ojn óri.
| Li manĝis dum unu horo. 
|-
| 2.
| éni
| en 
| v-u supre;
| Éni ic díno ému laéta kek áplorin.
| En unu tago li manĝis kvar pomojn. 
|-
| 3.
| ótai
| ekde
| Hung.: ota
| Ótai ek gódiri mu tezíva témilan.
| Ekde du jaroj mi loĝas ĉi tie. 
|-
| 4.
| pírei
| antaŭ
| v-u supre
| Pírei ic díno émi lagáma.
| Antaŭ unu tago ŝi venis. 
|-
| 5.
| sírkei
| ĉirkaŭ
| v-u supre
| Lo lákomáka sírkei ójnenśe óri.
| Ili ekmanĝis ĉirkaŭ unua horo. 
|-
| 6.
| svéi
| por
| Ger.: Zweck [cvek]
| Svéi kek minútiri ému tetáka pílton.
| Por kvar minutoj li prenas pilkon. 
|-
| 7.
| pási
| post
| Alb.: pas, Per.: paß
| Pási kekgóda ansáweśo émi lamóra.
| Post kvarjara malsano ŝi mortis. 
|}
== Aliaj / kítari ==
{| {{Prettytable}}
| 1.
| álse
| krom
| Lat.: alius
| Álse śi-témo gotáka áte témon.
| Krom ĉi tio prenu ankaŭ tion. 
|-
| 2.
| dac
| malgraŭ
| Hung.: dac 'Trotz'
| dac témo
| malgraŭ tio 
|-
| 3.
| do
| ĝis
| Ukr.: до [do], Pl.: do
| Do piŋ rúnuri lagáma múku.
| Ĝis kvin viroj venis al mi. 
|-
| 4.
| iloke
| anstataŭ
| Sve.: i "en" + Lat.: locus [lokus]
| Ilóke témo godája ískon kítan!
| Anstataŭ tio donu ion alian! 
|-
| 5. 
| ísre
(Var. ísar)
| krom
| Rus.: из [iz]+ Ger.: außer [auser]
| Ísre máso mu vojkáwpa pómsin.
| Krom viando mi aĉetos tomaton. 
|-
| 6.
| ísot #1
| el 
| Rus.: из [iz] + от [ot]
| Ísot kvo teísna súvo?
| El kio konsistas akvo? 
|-
| 7.
| jup
| po
| Keĉ.: yupay [jupaj]
| Jup kum áblori lo lamáka.
| Po tri pomoj ili manĝis. 
|-
| 8.
| koas
| pro
| Angl.: cause [ko:z]
| Ému teésa gjúpa koas nem-úkćo.
| Li estas stulta pro nelerno. 
|-
| 9.
| loŋ
| laŭ
| Angl.: long, TokP.: long
| Paj tegérsa loŋ solságo.
| Li laboras laŭ ordono. 
|-
| 10.
| mêa (=-ga)
| kun
| Gr.: με, μ´ [me/m´], Alb.: me, Ar.: ma´a, Nub.: ma
| Mu temáka súpon mêa múa áhhu.
| Mi manĝas supon kun mia frato. 
|-
| 11.
| ómpe
| pri
| Km.: å.mpii
| Lo latóka ómpe Újtu.
| Ili parolis pri Ujto. 
|-
| 12.
| pa
| sen
| Alb.: pa
| Ému lavéenléga pa mákaso.
| Li enlitiĝis sen manĝaĵo. 
|-
| 13.
| su (=-ga)
| kun
| Lit. su
| Ému lasvápa su ísi.
| Li dormis kun ŝi. 
|-
| 14.
| sve
| por
| Ger.: Zweck [cvek]
| Témo teésa sve tu.
| Tio estas por vi. 
|-
| 15.
| {{malnova}} | taw #2
|  de, da
| Pld.: tau
| lit taw málko
| iom da lakto 
|-
| 16.
| {{malnova}} | tems
| pri
| Ger.: Thema
| Ému tegvára tems istúsu.
| Li babilas pri sensencaĵo.
|}
{{Komento-2|
teksto1=#1: Nur se temas pri konsisto.|
teksto2=#2: Ĝi esprimas apartenon.}}

Pliaj prepozicioj ekzistas en la dialektoj kaj najbaraj lingvoj.

[[Kategorio:Vortospeco]]