Verbotipoj
El Kitakujo
(Malsamoj inter versioj)
E (→'-s-'aj / '-s-'ari [el Het.]: mi elmetis la etimojn) |
E (→Im-aj / ím-ari (TokP.: -im - montras transitivecon): formatigo) |
||
(12 mezaj versioj ne montrata.) | |||
Linio 1: | Linio 1: | ||
== Im-aj / ím-ari (TokP.: -im - montras transitivecon) == | == Im-aj / ím-ari (TokP.: -im - montras transitivecon) == | ||
Ĉi tiu silabo -'''im'''- tute ne rilatas al la diminutiva sufikso -[[im]]-! Ĝi nur ekzistas en verboj el la Tokpisina lingvo. | Ĉi tiu silabo -'''im'''- tute ne rilatas al la diminutiva sufikso -[[im]]-! Ĝi nur ekzistas en verboj el la Tokpisina lingvo. | ||
- | {| | + | {| class="prettytable" |
| 1. | | 1. | ||
- | | | + | | '''na-áwtima''' |
| publikigi | | publikigi | ||
|- | |- | ||
| 2. | | 2. | ||
- | | | + | | {{regiona}} | '''na-hápima''' |
- | | | + | | duonigi |
|- | |- | ||
| 3. | | 3. | ||
- | | | + | | '''na-kátima''' |
- | | | + | | tranĉi |
|- | |- | ||
| 4. | | 4. | ||
- | | | + | | '''na-kólima''' (Var.: na-kólma) |
- | | | + | | voki |
|- | |- | ||
| 5. | | 5. | ||
- | | | + | | '''na-lárima''' |
- | | | + | | permesi |
|- | |- | ||
| 6. | | 6. | ||
- | | | + | | '''na-lúkima''' |
- | | | + | | vidi |
|- | |- | ||
| 7. | | 7. | ||
- | | | + | | '''na-lúsima''' |
- | | | + | | perdi |
|- | |- | ||
| 8. | | 8. | ||
- | | | + | | '''na-pásima''' |
- | | | + | | fermi |
|- | |- | ||
| 9. | | 9. | ||
- | | | + | | '''na-púlima''' |
- | | | + | | perforti |
|- | |- | ||
| 10. | | 10. | ||
- | | {{Regiona}} | | + | | '''na-ráwsima''' |
+ | | forigi, deigi | ||
+ | |- | ||
+ | | 11. | ||
+ | | '''na-tókima''' | ||
+ | | informi | ||
+ | |- | ||
+ | | 12. | ||
+ | | {{Regiona}} | '''na-wókima''' | ||
| labori, fari | | labori, fari | ||
|} | |} | ||
== On-aj / on-ari (Alb.: -on) == | == On-aj / on-ari (Alb.: -on) == | ||
- | {| | + | {| class="prettytable" |
- | | | + | | '''na-duróna''' |
| toleri | | toleri | ||
|} | |} | ||
== In-aj / in-ari (Cig.: -in) == | == In-aj / in-ari (Cig.: -in) == | ||
- | {| | + | {| class="prettytable" |
| 1. | | 1. | ||
- | | {{Sociolekta}} | | + | | {{Sociolekta}} | '''na-pojs-rájtina''' |
| forrajdi | | forrajdi | ||
|- | |- | ||
| 2. | | 2. | ||
- | | {{Sociolekta}} | | + | | {{Sociolekta}} | '''na-rájtina''' |
| rajdi | | rajdi | ||
|- | |- | ||
| 3. | | 3. | ||
- | | | + | | '''na-śeprína''' |
| balai | | balai | ||
|} | |} | ||
== '-s-'aj / '-s-'ari [el Het.] == | == '-s-'aj / '-s-'ari [el Het.] == | ||
- | {| | + | {| class="prettytable" |
| 1. | | 1. | ||
- | | | + | | '''na-lúksja''' |
| heliĝi | | heliĝi | ||
|- | |- | ||
| 2. | | 2. | ||
- | | | + | | '''na-úpsa''' |
- | | | + | | leviĝi [pri suno] |
|- | |- | ||
| 3. | | 3. | ||
- | | | + | | '''na-wéksa''' |
| deziri | | deziri | ||
|} | |} | ||
== Demanda / prása == | == Demanda / prása == | ||
- | {| | + | {| class="prettytable" |
- | | | + | | '''na-jága''' |
| kion fari, "kii" | | kion fari, "kii" | ||
- | | | + | | '''Tejága Paolo je peóso?''' |
- | + | | Kion faras Paŭlo je la hundo? #1 | |
- | | Kion faras Paŭlo je la hundo? #2 | + | |} |
+ | {{Komento | ||
+ | |teksto1=#1: Se Esperanto havus tian formon, oni dirus: Kias Paŭlo je la hundo? | ||
+ | }} | ||
+ | |||
+ | == Negacia / nemdíha (njéśa) == | ||
+ | |||
+ | En sociolekto ekzistas negacia verbo. | ||
+ | {| class="prettytable" | ||
+ | |- | ||
+ | | '''na-njéśa''' | ||
+ | | ne -i | ||
+ | | Enc.: ńe-ś | ||
+ | | '''Ítu tenjéśa naéta káwkun. ''' | ||
+ | | rowspan="2" | Itino ne manĝas kukon. | ||
+ | |- | ||
+ | | colspan="3" | kutime | ||
+ | | '''Ítu nem teéta káwkun. ''' | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="2" colspan="3" | kun modalverbo | ||
+ | | '''Íti njéśaź temóga naéta káwkun. ''' | ||
+ | | rowspan="3" | Itino ne ŝatas manĝi kukon. | ||
+ | |- | ||
+ | | '''Íti mógaź tenjéśa naéta káwkun.''' | ||
+ | |- | ||
+ | | colspan="3" | kutime | ||
+ | | '''Íti nem temóga naéta káwkun.''' | ||
|} | |} | ||
- | |||
- | |||
- | |||
- | [[Kategorio: | + | [[Kategorio:Verbo]] |
Nuna versio ekde 13:02, 19. Nov 2011
Enhavo |
Im-aj / ím-ari (TokP.: -im - montras transitivecon)
Ĉi tiu silabo -im- tute ne rilatas al la diminutiva sufikso -im-! Ĝi nur ekzistas en verboj el la Tokpisina lingvo.
1. | na-áwtima | publikigi |
2. | na-hápima | duonigi |
3. | na-kátima | tranĉi |
4. | na-kólima (Var.: na-kólma) | voki |
5. | na-lárima | permesi |
6. | na-lúkima | vidi |
7. | na-lúsima | perdi |
8. | na-pásima | fermi |
9. | na-púlima | perforti |
10. | na-ráwsima | forigi, deigi |
11. | na-tókima | informi |
12. | na-wókima | labori, fari |
On-aj / on-ari (Alb.: -on)
na-duróna | toleri |
In-aj / in-ari (Cig.: -in)
1. | na-pojs-rájtina | forrajdi |
2. | na-rájtina | rajdi |
3. | na-śeprína | balai |
'-s-'aj / '-s-'ari [el Het.]
1. | na-lúksja | heliĝi |
2. | na-úpsa | leviĝi [pri suno] |
3. | na-wéksa | deziri |
Demanda / prása
na-jága | kion fari, "kii" | Tejága Paolo je peóso? | Kion faras Paŭlo je la hundo? #1 |
- #1: Se Esperanto havus tian formon, oni dirus: Kias Paŭlo je la hundo?
Negacia / nemdíha (njéśa)
En sociolekto ekzistas negacia verbo.
na-njéśa | ne -i | Enc.: ńe-ś | Ítu tenjéśa naéta káwkun. | Itino ne manĝas kukon. |
kutime | Ítu nem teéta káwkun. | |||
kun modalverbo | Íti njéśaź temóga naéta káwkun. | Itino ne ŝatas manĝi kukon. | ||
Íti mógaź tenjéśa naéta káwkun. | ||||
kutime | Íti nem temóga naéta káwkun. |