Adjektivo
El Kitakujo
(Malsamoj inter versioj)
(→Specifaj afiksoj / rúsomari gubánduri) |
(→Ekzemploj / líziri) |
||
| Linio 116: | Linio 116: | ||
== Apliko de komparado en frazoj / Jópseni lígemènini énsaj tókomori == | == Apliko de komparado en frazoj / Jópseni lígemènini énsaj tókomori == | ||
=== Ekzemploj / líziri === | === Ekzemploj / líziri === | ||
| + | {| border="1" | ||
| + | | Paolu teésa mastlústa Ítiksi. | ||
| + | | Paŭlo estas pli dika ol Itino. | ||
| + | |- | ||
| + | | Géru teésa sićaránda Paoluksi. | ||
| + | | Gerhardo estas malpli saĝa ol Paŭlo. | ||
| + | |- | ||
| + | | Íti teésa najmója loket. | ||
| + | | Itino estas la plej bela el ili. | ||
| + | |- | ||
| + | | Aotu laésa silsberáca kúleket. | ||
| + | | Aŭtuo estis la malplej riĉa el ĉiuj. | ||
| + | |- | ||
| + | | Súvoksi mastépa púru teésa. | ||
| + | | Fajro estas pli varma ol akvo. | ||
| + | |- | ||
| + | | Kúleket sicgúrda émi laismátama. | ||
| + | | Ŝi aspektis plej malbele el ĉiuj. | ||
| + | |} | ||
| + | === Eblecoj / átvesori === | ||
Kiel registrite je 13:24, 27. Jan 2006
Ĝia tipa finaĵo estas -a krom ke ekzistas iu afikso verbiga, ĉar ankaŭ verboj finiĝas je -a. Genroj kiel ĉe substantivoj kaj parte pronomoj ne estas distingataj. La deklinacio de la adjektivo havas la samajn kazajn kaj nombrajn finaĵojn kiel la substantivo.
Enhavo |
La komparacio / Tla lígemèni
| komparativo: | mas- #1 | pli | His.: más |
| vec- | Ma.Sor.: wěc(ej) | ||
| superlativo: | naj- | plej | Pl./A.Sor./Slvk./Mak./Blg.: naj- |
- #1: K-u ankaŭ la luksemburgan dialekton de la germana: méi, en: méi laang, laŭ franca: plu long [Die deutsche Sprache, paĝo 15]
La malkomparacio / Tla anlígemèni
| malkomparativo: | an-mas- | malpli | Kor.: an-, Gr./Sans.: a(n)- + His.: más |
| an-vec- | v-u supre | ||
| sić-; (Var.: suć-) | Vab.: sikiglu | ||
| malsuperlativo: | an-naj- | malplej | Kor.: an-, Gr./Sans.: a(n)- + Pl.: naj- |
| sils-; (Var.: sals-, sas-) | Vab.: sikilisa |
Vortetoj uzataj en komparoj / Sónimori biwéptari énsaj lígemèniri
| Esperante | Kitake (se deklinacieblas) | Kitake (se ne deklinacieblas #1) |
| ol | -ksi | lik |
| el | -ket | isot #2 |
| X-a kiel y | X-a y-dźot | X-a as y |
| tiel X-a kiel y | témaw X-a y-dźot | témaw X-a as y, témaw X-a sem y |
- #1: Tio estas la sola ebleco en Dzitak-najbaraj dialektoj, la Dzitaka kaj la Dźiga.
- #2: Dialekte nur is.
Specifaj afiksoj / rúsomari gubánduri
| Afikso | Senco | Etimo | Ekzemplo | Senco |
| -ems-; (Var.: -ims-, -ujms-) | -simila | Turk.: (i)msi | gjúpemsa | stulteca |
| ki- | -lingva | Sva.: ki- | kizermana | germanlingva |
| -isva | -eta RIM: por kolorvortoj. | Lit.: -svas | gelisva | flaveta |
| -ojta | -eca | Sor.: -ojty | jégojta | glacieca |
| pa- | sen ... | Alb.: pa | pa-ájba | senhonta |
| -tlen- #1 | Hung.: -tlen (-tlan) | suvotlena #2 | senakva |
- #1: En la dialekto en Búdi kaj Péśti per forigo de la adjektiva a el ĝi estiĝis abesivo kiel plia kazo.
- #2: La modelo por tio ekzistas en la angla (-less), germana (-los), finna (-tön), hungara (v-u live) kaj turka (-siz)
La adjektivo en la plej oftaj kazoj staras antaŭ la koncernata substantivo, sed ĝi povas stari malantaŭe, se tio pro stilaj aŭ aliaj kialoj necesas.
Apliko de komparado en frazoj / Jópseni lígemènini énsaj tókomori
Ekzemploj / líziri
| Paolu teésa mastlústa Ítiksi. | Paŭlo estas pli dika ol Itino. |
| Géru teésa sićaránda Paoluksi. | Gerhardo estas malpli saĝa ol Paŭlo. |
| Íti teésa najmója loket. | Itino estas la plej bela el ili. |
| Aotu laésa silsberáca kúleket. | Aŭtuo estis la malplej riĉa el ĉiuj. |
| Súvoksi mastépa púru teésa. | Fajro estas pli varma ol akvo. |
| Kúleket sicgúrda émi laismátama. | Ŝi aspektis plej malbele el ĉiuj. |
