Numeralo

El Kitakujo

(Malsamoj inter versioj)
Iri al: navigado, serĉi
(→Grandaj numeraloj / égvari tàlu-sónori)
(→Numeraloj je bazo dek kiel miloblo / tàlu-sónori je uráho dik as elíf-piśo)
Linio 139: Linio 139:
teksto=RIM: La koloroj indikas la [[rangeco|rangecon]], nome helverda = 1, helflava = 2, heloranĝa = 3 kaj helroza = 4. Kvina rango ne ekzistas ĉe la numeraloj! Krome gravas, ke nur la unuarangaj estu uzataj por nombrado, la aliaj por la vortfarado [Kiel ekz.: Ger.: zwei - por nombrado, bi- en fremdvortoj].}}
teksto=RIM: La koloroj indikas la [[rangeco|rangecon]], nome helverda = 1, helflava = 2, heloranĝa = 3 kaj helroza = 4. Kvina rango ne ekzistas ĉe la numeraloj! Krome gravas, ke nur la unuarangaj estu uzataj por nombrado, la aliaj por la vortfarado [Kiel ekz.: Ger.: zwei - por nombrado, bi- en fremdvortoj].}}
=== Numeraloj je bazo dek kiel miloblo / tàlu-sónori je uráho dik as elíf-piśo ===
=== Numeraloj je bazo dek kiel miloblo / tàlu-sónori je uráho dik as elíf-piśo ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 10<sup>3</sup>
 +
| 1000
 +
| {{rango-1}} | [[dik]][[em]][[kum]]
 +
| {{rango-2}} | [[biw]][[em]][[tir]]
 +
|  mil
 +
|  dek-um-tri
 +
| [[elífo]]
 +
|-
 +
| 10<sup>4</sup>
 +
| 10 000
 +
| {{rango-1}} | [[dik]][[em]][[kek]]
 +
| {{rango-2}} | [[biw]][[em]][[dor]]
 +
| dek mil
 +
| dek-um-kvar
 +
| [[dik]] [[elífo]]; [[tómne]]
 +
|-
 +
| 10<sup>5</sup>
 +
| 100 000
 +
| {{rango-1}} | [[dik]][[em]][[piŋ]]
 +
| {{rango-2}} | [[biw]][[em]][[vit]]
 +
| cent mil
 +
| dek-um-kvin
 +
| [[kêti]], [[bip]]; [[sinte|sínte]] [[elífo]]
 +
|-
 +
| 10<sup>6</sup>
 +
| 1 000 000
 +
| {{rango-1}} | [[dik]][[em]][[śaś]]
 +
| {{rango-2}} | [[biw]][[em]][[muc]]
 +
| miliono
 +
| dek-um-ses
 +
| [[dik]] [[kêti]], [[dik]] [[bip]]
 +
|-
 +
| 10<sup>7</sup>
 +
| 10 000 000
 +
| {{rango-1}} | [[dik]][[em]][[pit]]
 +
| {{rango-2}} | [[biw]][[em]][[poŋ]]
 +
| dek milionoj
 +
| dek-um-sep
 +
| [[sinte|sínte]] [[kêti]], [[sinte|sínte]] [[bip]]
 +
|-
 +
| 10<sup>9</sup>
 +
| 1 000 000 000
 +
| {{rango-1}} | [[dik]][[em]][[gao]]
 +
| {{rango-2}} | [[biw]][[em]][[kwajs]]
 +
| miliardo
 +
| dek-um-naŭ
 +
| [[tómne]] [[kêti]], [[tómne]] [[bip]]
 +
|-
 +
| 10<sup>12</sup>
 +
| 1 000 000 000 000
 +
| {{rango-1}} | [[dik]][[em]][[dik]][[ek]]
 +
| {{rango-2}} | [[biw]][[em]][[biw]][[snew]]
 +
| biliono, duiliono
 +
| dek-um-dekdu
 +
| [[elífo|elíf]][[em]][[kek]]
 +
|}
 +
{{Rimarko|
 +
teksto=RIM: En multaj lingvoj ne ekzistas simila skemo kaj vi komence devos cerbumi.}}
 +
 +
Ĉi-supra formado ankaŭ taŭgas por aliaj bazoj, ekz.: 2
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 2<sup>3</sup>
 +
| 8
 +
| {{rango-1}} | [[ek]][[em]][[kum]]
 +
| {{rango-2}} | [[snew]][[em]][[tir]]
 +
| ok
 +
| du-um-tri
 +
| [[bat]]
 +
|-
 +
| 2<sup>8</sup>
 +
| 256
 +
| {{rango-1}} | [[ek]][[em]][[bat]]
 +
| {{rango-2}} | [[snew]][[em]][[wal]]
 +
| ducent kvindek ses
 +
| du-um-ok
 +
| [[ek]][[sinte|sínte]] [[piŋ|píŋ]][[dik]] [[śaś]]
 +
|-
 +
| 2<sup>10</sup>
 +
| 1024
 +
| {{rango-1}} | [[ek]][[em]][[dik]]
 +
| {{rango-2}} | [[snew]][[em]][[biw]]
 +
| mil dudek kvar
 +
| du-um-dek
 +
| [[elífo]] [[ek]][[dik]] [[kek]], [[mjaŋ]] [[snew]][[biw]] [[dor]]
 +
|}
 +
Aŭ bazo 1000
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 1000<sup>2</sup>
 +
| {{rango-1}} | [[elífo|elíf]][[em]][[ek]]
 +
| miliono
 +
| mil-um-du
 +
| [[dik]][[em]][[śaś]]
 +
|-
 +
| 1000<sup>3</sup>
 +
| {{rango-1}} | [[elífo|elíf]][[em]][[kum]]
 +
| miliardo
 +
| mil-um-tri
 +
| [[dik]][[em]][[gao]]
 +
|-
 +
| 1000<sup>4</sup>
 +
| {{rango-1}} | [[elífo|elíf]][[em]][[kek]]
 +
| biliono, duiliono
 +
| mil-um-kvar
 +
| [[dik]][[em]][[dik]][[ek]]
 +
|}
 +
== Vidu ankaŭ ==
 +
*[[Ordaj numeraloj]]
 +
*[[Ripetadaj numeraloj]]
 +
*[[Kolektivaj formoj]]
 +
*[[Multiplikaj numeraloj]]
 +
*[[Frakciaj numeraloj]]
 +
*[[Distribuaj numeraloj]]
 +
*[[Numeralaj substantivoj]]
 +
*[[Numerale uzendaj vortoj]]
 +
*[[Sociolektaj formoj de numeraloj]]
 +
*[[Etimologiaj numeraloj]]
 +
*[[Grupaj numeraloj]]
 +
*[[Apliko de la numeraloj]]

Kiel registrite je 19:35, 23. Mar 2006

Enhavo

Fundamentaj / púmtari

Ili neniam estas deklinaciataj.

Malgrandaj numeraloj / ímari tàlu-sónori

0 liŋ nis #1
1 ojn ic pal
2 ek #2 snew
3 kum tir #3
4 kek (<ek-ek) dor nal vat
5 piŋ vit
6 śaś muc mot
7 pit poŋ
8 bat wal
9 gao kwajs
10 dik #4 biw
11 dik-ojn biw-ic
12 dik-ek biw-snew
ktp.
20 ekdik snewbiw kulmen
30 kumdik tirbiw
  • #1: Ne estiĝas el ĝi substantiva formo pro la tabelvortoj níse, níso "neniu, nenio"! Sence influita de la Slovena nič 'null'
  • #2: Ŝanĝita la 5an de januaro 2001 de eki al ek por iom pli reguligi la lingvon. La 'malnova' formo nun estas substantivo. V-u ankaŭ sub numeralaj substantivoj!
  • #3: Ne estas preseraro sed kompromisa formo!
  • #4: Ĝi sinonimas kun substantivaj formoj, nome: śípu [el Ĉi.: šip 'zehn'], kújmpi [el Fin.: kymppi]


RIM: La koloroj indikas la rangecon, nome helverda = 1, helflava = 2, heloranĝa = 3 kaj helroza = 4. Kvina rango ne ekzistas ĉe la numeraloj! Krome gravas, ke nur la unuarangaj estu uzataj por nombrado, la aliaj por la vortfarado [Kiel ekz.: Ger.: zwei - por nombrado, bi- en fremdvortoj].

Grandaj numeraloj / égvari tàlu-sónori

100 sinte #1 pek
1000 elífo mjaŋ
10 000 tómne #1
100 000 kêti #2 bip
  • La fina e ĉi tie estas apoga vokalo. Do ĝi malfortiĝas en kelkaj dialektoj al ë aŭ io tia.
  • La fina i kaj la dua tonemo ĉi tie celas eviti konfuzon kun la kaza finaĵo -ket "de" (ablativo).


RIM: La koloroj indikas la rangecon, nome helverda = 1, helflava = 2, heloranĝa = 3 kaj helroza = 4. Kvina rango ne ekzistas ĉe la numeraloj! Krome gravas, ke nur la unuarangaj estu uzataj por nombrado, la aliaj por la vortfarado [Kiel ekz.: Ger.: zwei - por nombrado, bi- en fremdvortoj].

Numeraloj je bazo dek kiel miloblo / tàlu-sónori je uráho dik as elíf-piśo

103 1000 dikemkum biwemtir mil dek-um-tri elífo
104 10 000 dikemkek biwemdor dek mil dek-um-kvar dik elífo; tómne
105 100 000 dikempiŋ biwemvit cent mil dek-um-kvin kêti, bip; sínte elífo
106 1 000 000 dikemśaś biwemmuc miliono dek-um-ses dik kêti, dik bip
107 10 000 000 dikempit biwempoŋ dek milionoj dek-um-sep sínte kêti, sínte bip
109 1 000 000 000 dikemgao biwemkwajs miliardo dek-um-naŭ tómne kêti, tómne bip
1012 1 000 000 000 000 dikemdikek biwembiwsnew biliono, duiliono dek-um-dekdu elífemkek
RIM: En multaj lingvoj ne ekzistas simila skemo kaj vi komence devos cerbumi.

Ĉi-supra formado ankaŭ taŭgas por aliaj bazoj, ekz.: 2

23 8 ekemkum snewemtir ok du-um-tri bat
28 256 ekembat snewemwal ducent kvindek ses du-um-ok eksínte píŋdik śaś
210 1024 ekemdik snewembiw mil dudek kvar du-um-dek elífo ekdik kek, mjaŋ snewbiw dor

Aŭ bazo 1000

10002 elífemek miliono mil-um-du dikemśaś
10003 elífemkum miliardo mil-um-tri dikemgao
10004 elífemkek biliono, duiliono mil-um-kvar dikemdikek

Vidu ankaŭ

Elŝutita el "http://kitakujo.de/w/index.php?title=Numeralo"
Personaj iloj