Postpozicioj

El Kitakujo

(Malsamoj inter versioj)
Iri al: navigado, serĉi
E
(→Sen-'vo'-aj / pa-'vo'-ari)
Linio 96: Linio 96:
teksto=RIM: (*) Ili estas diferencigataj per: -'''saj''' (loko), -'''ku''' (al-movo) kaj -'''ket''' (de-movo).}}
teksto=RIM: (*) Ili estas diferencigataj per: -'''saj''' (loko), -'''ku''' (al-movo) kaj -'''ket''' (de-movo).}}
=== Sen-'vo'-aj / pa-'vo'-ari ===
=== Sen-'vo'-aj / pa-'vo'-ari ===
 +
{| {{Prettytable}}
 +
| 1.
 +
| béde
 +
| flanke de, ĉe
 +
| Ur.: bedë 'on the part of, by' (Lez.: p'ad,
 +
Krz.: bad-ow, Bd.: bodë)
 +
| házul béde
 +
| ĉe domo
 +
|-
 +
| 2.
 +
| bóde
 +
| apud
 +
| Bd.: bodë (Lez.: p'ad, Krz.: bad-ow, Ur.: bedë)
 +
| légol bóde
 +
| apud lito
 +
|-
 +
| 3.
 +
| {{regiona}} | dje
 +
| al
 +
| Enc.: d'e3
 +
| mjákol dje
 +
| al tendo
 +
|-
 +
| 4.
 +
| dóre #1
 +
| laŭ
 +
| Jap.: -dôri
 +
| Gogáma śi-temel dórol dóre.
 +
| Iru laŭ ĉi tiu vojo.
 +
|-
 +
| 5.
 +
| kim
 +
| ekster
 +
| Ĥan.(S): kim #2
 +
| Ému tla gerádil kim tezíva.
 +
| Li loĝas ekster la urbo.
 +
|-
 +
| 6.
 +
| kípe
 +
| ĝis
 +
| Ĉin.: kip 'erreichen'
 +
| kwétul kípe
 +
| ĝis hejmo
 +
|-
 +
| 7.
 +
| {{regiona}} | nja
 +
| al
 +
| Nen.: n'aa', nya-
 +
| mul nja
 +
| al mi
 +
|-
 +
| 8.
 +
| úke
 +
| tra
 +
| Keĉ.: uku 'Loch' + Mod. Fin.: läpi 'Loch,
 +
Öffnung; hindurch; (Präp./Postp.) durch'
 +
| stínil úke
 +
| tra muro
 +
|-
 +
| 9.
 +
| uldítle
 +
| apud
 +
| Ĉer.: u-li-di-tlv 'beside'
 +
| Gerádil uldítle sélo tedzája.
 +
| Apud urbo troviĝas vilaĝo.
 +
|-
 +
| 10.
 +
| vamp
 +
| en
 +
| /= vambipi
 +
| bélil vamp
 +
| en ventro
 +
|-
 +
| 11.
 +
| vúke
 +
| trans -n
 +
| Sva.: -vuka "transiri, kruci"
 +
| Gátul vúke paj lagéja.
 +
| Li iris trans la straton.
 +
|}
 +
{{Komento-2|
 +
teksto1=#1: Var.: dóri.|
 +
teksto2=#2: Par. Ĥan.(S): kæm@m 'out, outdoors, outside', Ĥan.: küm 'out; the exterior part', köm@n 'out, outdoors, outside', Hung.: ki (<kywe) 'out', kinn 'outside', kivül 'from without', Mans.: kün, kwän@; (N) kon '(being) out'}}
 +
=== Kvarebenaj laŭ Samojeda modelo / kek-ojtákari loŋ dźja-samojéda modélo ===

Kiel registrite je 18:45, 25. Feb 2006

Antaŭ ili ĉiam devas aperi la postpozitivo. Dialektaj kaj parenc-lingvaj aperas sub Tivada lingvo aŭ tie.

RIM: Postpozicioj ekzistas en la finougraj, tjurkaj, dravidaj kaj aliaj lingvoj. Krome ili nur ordigeblas laŭ la Kitaka, ĉar ili mankas en Esperanto.

Enhavo

Lokaj / pjásari

Laŭ finno-ugraj modeloj okazas ĉe kelkaj vortoj tri-forma skemo laŭ aldirekto, loko kaj dedirekto. Kelkaj dialektoj plilarĝigas la skemon al kvar formoj laŭ Neneca resp. Eneca modelo de postpozicioj.

'Vo'-aj / 'vo'-ari

RIM: de la rusa во [vo] "en" resp. Slvk.: vo (v) "en"
1. ájsvo'(*) malantaŭ Ltv.: aiz
2. áltvo' (*) sub Turk.: alt; Fin.: alta, Est.: alt

(Par. Hung.: alatt, Fin.: alla, alle, Est.: all)

 Hídol áltvosaj réko tesúra. Sub ponto fluas rivero.
3. anpírevo' (*) malantaŭ v-u ĉe pírevo' Paj pérkil anpíre-vosaj testéja. Li/ŝi staras malantaŭ muro.
4. ántarvo' (*) inter Ind.: antara Búkuril ántarvosaj pláto sjelájga. Inter libroj kuŝos folio.
5. béd-vo' (*) ĉe, flanke de Ur.: bedë (Lez.: p'ad, Krz.: bad-ow, Bd.: bodë) Múal hewrúnil bedvósaj testéja peóso. Flanke de mia amikino staras hundo.
6. béjvo' (*) ĉe Ger.: bei [baj](k-u Aktk.: b´ey 'LOC') Légo-me-l béjvosaj túldi testéja. Ĉe mia lito staras tablo.
7. énvo' (*) en = Házul énvosaj telájga kívimo. En domo kuŝas ŝtoneto.
8. pírevo' (*) antaŭ Mn.Pr.: pirsdau, Het.: piran Házul pírevosaj áwto testéja. Antaŭ domo staras aŭto.
9. prétvo' (*) kontraŭ Ltv.: pret Líntu lalénta stínil prétvoku. Birdo flugis kontraŭ muron.
10. úpvo' (*) sur Pld.: up, (op) Légo-me-l úpvosaj túso telájga. Sur mia lito kuŝas kuseno.
11. úprevo' (*)

(Var.: úparvo.)

 super Sans./Pli.: upari, Bng.: upore

(Ger.: über, Lat.: super, Gr.: υπερ [iper < hüper])

 Lésul úprevoket lént-maśino lalénta. De super arbaro flugis flugmaŝino.
RIM Ceteraj postpozicioj povas ekzisti en dialektoj aŭ sociolektoj.


RIM: (*) Ili estas diferencigataj per: -saj (loko), -ku (al-movo) kaj -ket (de-movo).

Sen-'vo'-aj / pa-'vo'-ari

1. béde flanke de, ĉe Ur.: bedë 'on the part of, by' (Lez.: p'ad,

Krz.: bad-ow, Bd.: bodë)

 házul béde ĉe domo
2. bóde apud Bd.: bodë (Lez.: p'ad, Krz.: bad-ow, Ur.: bedë) légol bóde apud lito
3. dje al Enc.: d'e3 mjákol dje al tendo
4. dóre #1 laŭ Jap.: -dôri Gogáma śi-temel dórol dóre. Iru laŭ ĉi tiu vojo.
5. kim ekster Ĥan.(S): kim #2 Ému tla gerádil kim tezíva. Li loĝas ekster la urbo.
6. kípe ĝis Ĉin.: kip 'erreichen' kwétul kípe ĝis hejmo
7. nja al Nen.: n'aa', nya- mul nja al mi
8. úke tra Keĉ.: uku 'Loch' + Mod. Fin.: läpi 'Loch,

Öffnung; hindurch; (Präp./Postp.) durch'

 stínil úke tra muro
9. uldítle apud Ĉer.: u-li-di-tlv 'beside' Gerádil uldítle sélo tedzája. Apud urbo troviĝas vilaĝo.
10. vamp en /= vambipi bélil vamp en ventro
11. vúke trans -n Sva.: -vuka "transiri, kruci" Gátul vúke paj lagéja. Li iris trans la straton.
  • #1: Var.: dóri.
  • #2: Par. Ĥan.(S): kæm@m 'out, outdoors, outside', Ĥan.: küm 'out; the exterior part', köm@n 'out, outdoors, outside', Hung.: ki (<kywe) 'out', kinn 'outside', kivül 'from without', Mans.: kün, kwän@; (N) kon '(being) out'

Kvarebenaj laŭ Samojeda modelo / kek-ojtákari loŋ dźja-samojéda modélo

Elŝutita el "http://kitakujo.de/w/index.php?title=Postpozicioj"
Personaj iloj