El Kitakujo
Ĝia tipa finaĵo estas -a krom ke ekzistas iu afikso verbiga, ĉar ankaŭ verboj finiĝas je -a. Genroj kiel ĉe substantivoj kaj parte pronomoj ne estas distingataj. La deklinacio de la adjektivo havas la samajn kazajn kaj nombrajn finaĵojn kiel la substantivo.
La komparacio / Tla lígemèni
komparativo: |
mas- #1 |
pli |
His.: más |
vec- |
Ma.Sor.: wěc(ej) |
superlativo: |
naj- |
plej |
Pl./A.Sor./Slvk./Mak./Blg.: naj- |
- #1: K-u ankaŭ la luksemburgan dialekton de la germana: méi, en: méi laang, laŭ franca: plu long [Die deutsche Sprache, paĝo 15]
La malkomparacio / Tla anlígemèni
malkomparativo: |
an-mas- |
malpli |
Kor.: an-, Gr./Sans.: a(n)- + His.: más |
an-vec- |
v-u supre |
sić-; (Var.: suć-) |
Vab.: sikiglu |
malsuperlativo: |
an-naj- |
malplej |
Kor.: an-, Gr./Sans.: a(n)- + Pl.: naj- |
sils-; (Var.: sals-, sas-) |
Vab.: sikilisa |
Vortetoj uzataj en komparoj / Sónimori biwéptari énsaj lígemèniri
Esperante |
Kitake (se deklinacieblas) |
Kitake (se ne deklinacieblas #1) |
ol |
-ksi |
lik |
el |
-ket |
isot #2 |
X-a kiel y |
X-a y-dźot |
X-a as y |
tiel X-a kiel y |
témaw X-a y-dźot |
témaw X-a as y, témaw X-a sem y |
- #1: Tio estas la sola ebleco en Dzitak-najbaraj dialektoj, la Dzitaka kaj la Dźiga.
- #2: Dialekte nur is.
Specifaj afiksoj / rúsomari gubánduri
Afikso |
Senco |
Etimo |
Ekzemplo |
Senco |
-ems-; (Var.: -ims-, -ujms-) |
-simila |
Turk.: (i)msi |
gjúpemsa |
stulteca |
ki- |
-lingva |
Sva.: ki- |
kizermana |
germanlingva |
-isva |
-eta RIM: por kolorvortoj. |
Lit.: -svas |
gelisva |
flaveta |
-ojta |
-eca |
Sor.: -ojty |
jégojta |
glacieca |
pa- |
sen ... |
Alb.: pa |
pa-ájba |
senhonta |
-tlen- #1 |
Hung.: -tlen (-tlan) |
suvotlena #2 |
senakva |
- #1: En la dialekto en Búdi kaj Péśti per forigo de la adjektiva a el ĝi estiĝis abesivo kiel plia kazo.
- #2: La modelo por tio ekzistas en la angla (-less), germana (-los), finna (-tön), hungara (v-u live) kaj turka (-siz)
La adjektivo en la plej oftaj kazoj staras antaŭ la koncernata substantivo, sed ĝi povas stari malantaŭe, se tio pro stilaj aŭ aliaj kialoj necesas.
Apliko de komparado en frazoj / Jópseni lígemènini énsaj tókomori
Ekzemploj / líziri
Paolu teésa mastlústa Ítiksi. |
Paŭlo estas pli dika ol Itino. |
Géru teésa sićaránda Paoluksi. |
Gerhardo estas malpli saĝa ol Paŭlo. |
Íti teésa najmója loket. |
Itino estas la plej bela el ili. |
Aotu laésa silsberáca kúleket. |
Aŭtuo estis la malplej riĉa el ĉiuj. |
Súvoksi mastépa púru teésa. |
Fajro estas pli varma ol akvo. |
Kúleket sicgúrda émi laismátama. |
Ŝi aspektis plej malbele el ĉiuj. |
Eblecoj / átvesori