Afiksoj/kitake

El Kitakujo

Redakto de 06:52, 6. Sep 2011 de Tlustulimu (Diskuto | kontribuoj)
(malsamoj) ← Antaŭa versio | Rigardi nunan version (malsamoj) | Sekva versio → (malsamoj)
Iri al: navigado, serĉi

Enhavo

Prefiksoj / pìrebánduri

Je A

1. an- mal- anélta #1 malviva
2. ásli- pra- àslikéli pralingvo
  • #1: Mn.Kit.: anelà, Dial.: anêla

Je B

3. be- pri- nabedánja pribati (ekz. hufojn)
4. bek- #1 re- (loke!) nabekména reiri
5. bo- #2 -uj-, -i- Borúso Rusujo, Rusio
  • #1: Dialekte estas sufikso kaj tial pli similas al la Tokpisina vorto. Ekzemple nagámbeka "reveni" (k-u TokP.: i kam bek)
  • #2: Sinonimas al -uls, ekz.: Rúsulso "Rusujo"

Je C

6. cu- -ope cukék kvarope

Je Ć

7. ći- rivero de … ćiájasu rivero de erco(j)

Je D

8. daw- -ad- nadawsvápa dormadi
9. dus- mis- nadusgéja misiri
10. dźja- -famili- (lingve) dźjatúrka tjurka (kiel familio)
11. dźjo- -familieg- (lin.) dźjourála urala (kiel familiego)

Je E

12. eks- eks- eksválderjolo eksregistaro

Je F

Je G

13. geo- antaŭa geogódipi en/dum la antaŭa jaro
14. gi- ge- giáhhori gefratoj

Je H

15. han- kontraŭ-, anti- hankitáka antikitaka

Je I

Je J

Je K

16. kàle- bon(e)- kàlegámon bonvenon
17. ki- #1 -lingva kizermana germanlingva
18. ko- #2 ek- nakomáka ekmanĝi
  • #1: Estiĝis el la Svahila klasoprefikso, sed sence rilatas nur al lingvoj.
  • #2: Dialekste estas kǫ-

Je L

Je M

19. me- -ig- namegáma venigi
20. mo- #1 -an- Morúsi, Morúsu Rusino, ruso
Mocváni, Mocvánu Bocvananino, bocvano
  • #1: Sinonimas al -ies-, ekz. Rúsiesi, Rúsiesu "rusino, ruso"

Je N

21. namt- kiu scias námt-kvo kiu scias kio
22. nas- -ar- (homoj) nastúrko turkaro
23. nemt- … ajn némt-kve mi ne scias kiu, kiu ajn
24. nevim- … ajn nevimkve kiu ajn
25. njo- re- nanjonúrintja renovigi

Je Ŋ

26. ŋac(re)- #1 for- naŋacésa foresti
27. ŋin- kilo- ŋincígo kilometro
  • #1: Dialekte estas ŋácar, ŋácer kaj ŋácir.

Je O

Je P

28. pao- ĉef- #3 paostacju ĉefstacio

Je R

29. raj- sekva rajgódipi en sekva jaro
30. roz- dis- rozpádo disfalo

Je S

31. sa- malek-, el(-)(#4) nasamáka finmanĝi
32. sum- #5 <iu, io> súmtem iam
33. svi- bo- svibápu bopatro

Je Ś

34. śi- ĉi(-) śiteme ĉi tiu, tiu ĉi

Je T

35. to- -isto to-májo tajloro

Je U

36. ubaj- stif-, duon- ubaj-bápu stif-patro, duon-patro

Je V

37. ve- -iĝ- navedáda grandiĝi
38. vejte- tele- vejtelúkimelo televidilo

Je Z

39. zu- -grup- (lingve) zusláva slava (kiel grupo)

Sufiksoj / pasbánduri

Je A

1. -ać- -aĉ- házaću domaĉo
2. -ajk- #1 -ej- mákajko manĝejo
3. -ajp- -em- svápajpo dormemo
4. -ajś- -infano, -fil(in)o Paol-ajśu Paŭlo-filo
5. -akti regiono Rújgakti regiono Rugeno
6. -ali riverego Bêrali bruna riverego
7. -apja #2 paĉjo ... Mónu-apja paĉjo Monuo
8. -as- -aĵ- mákaso manĝaĵo
9. -ast- -ist- gérsasto laboristo
10. -aswu -arbo bátil-àswu prunarbo
11. -atv- -ebl- mátatva videbla
12. -awl- (Var.: -alv-) #3 -ind- lúbawla aminda
13. -awpt- #4 -estr- úrawptu urbestro
  • #1: Kompare al la Rusa (tie 24) kaj Pola (tie 15) lingvoj ĉi tie nur estas unu ekvivalento. [v-u "der esperantist" 3/1983, paĝo 57]
  • #2: Ĝi ĉiam sekvas la genran finaĵon.
  • #3: Normala sufikso anstataŭ tio estas -odn-, ekz. lúbodna
  • #4: Normala sufikso anstataŭ tio estas -iep-, ekz. úriepu

Je B

14. -behh- preta (por) na-láb-behha esti preta por trans-

sendi datojn

Je C

Je D

15. -daś- sam-X-ano bímidaśo samideano

Je E

16. -eć- -id- slónjećo elefantido
17. -edlo #1 -ingo ábredlo plumingo
18. -edva -enda líbedva pagenda
19. -egv- -eg- házegvo domego
20. -ek- #2 -et- házeko dometo
21. -el- -il- kátimelo tranĉilo
22. -elm- -er- sváselmo pluvero
23. -ems- (Var.: -ims-,

-ujms-)

 -simila gjúpemsa stulteca
24. -eni -(ad)o pádeni falo
25. -ens- -uj- cúkrenso sukerujo
26. -enśe -a (num.) ójnenśe unua
27. -erj- (Dial.: -eŕ [erĵ]) -ist- púmerjo arbisto
28. -eś- -ec- máheśo grandeco
29. -etj- -iĝ- nagjúpetja stultiĝi
30. -ez- #3 -an- Ćínezu ĉino
  • #1: Proponita al mi de Manfred Goldbogen el Ŝtralsundo.
  • #2: En normala lingvaĵo estas -im-, ekz. házimo
  • #3: Anstataŭ tio estu uzata mo- (ekz. Moćíni, Moćínu) aŭ -ies- (Ćíniesi, Ćíniesu).

Je F

31. -falvi -vilaĝo Hung.: falu, falva- Jópufàlvi Jopufalvo

Je G

Je H

Je HH

32. -hhaŋ- volonti Tlng.: -qang tegérshhaŋa volontas labori

Je I

33. -iep- -estr- Ĉi.: hiep úriepu urbestro
34. -ies- #1 -an- Fin.: mies "viro" Rúsiesi, Rúsiesu Rusino, ruso
Cvániesi, Cvániesu Bocvananino, bocvano
35. -ij- #2 -uj-, -i- Esp-o: -i-, Pl.: -ija, Lit.: -ìja Zermanijo Germanujo, Germanio
36. -ilć- -planto Snc.: -íłč tílkwilćo fragujo, fragoplanto
37. -im- -et- Guar.: -mi gelásimo glaseto
38. -intj- -ig- Lit.: -inti napítintja trinkigi
39. -ism- -ism- = śovínismo ŝovinismo
40. -ist- -ist- = śovínisto ŝovinisto
41. -isva -eta (kolo-re) Lit.: -svas gélisva flaveta
42. -iti -njo Emiti Emnjo
  • #1: Sinonimas kun mo-, ekz. Morúsi, Morúsu "rusino, ruso"
  • #2: Estas anstataŭata de bo- kaj -uls-, ekz. Borúso, Rúsulso "Rusujo"

Je K

43. (-)koart- -foj- Sor.: króć & Lit.: kartas kúmkoártaw trifoje
44. -kwe iama, eksa Gua.: -kue(-ngue) dóstu-kwe eks-amiko

Je L

45. -libe ajn Rus.: -либо [libo] & Lat.: -libet kve-líbe kiu ajn

Je M

46. -mul -foje Kiĉ.: -mul ójnmul unufoje

Je N

47. -niś- devi Tlng.: -niS temórniśa devas morti

Je O

48. -oćku -ĉjo Hung.: -cska, -cske Rúdoćku Rudĉjo
49. -odn- -ind- Sor.: hódny káwpodna aĉetinda
50. -ojta -eca Sor.: -ojty jégojta glacieca
51. -ok- -id- Rus.: -ёк [-ok] ovicoko ŝafido
52. -olo -aro Angl.: all [ol] bámbolo infanaro
53. -on- -ono #1 Gr.: -ον [-on] umémono elektrono
  • #1: Atentu, ke temas pri scienca sufikso, uzata por partikloj, kiel elektrono, neŭtrono ktp.

Je P

54. -pan- ĉiu Gr.: παν [pan] vopáne ni ĉiuj
55. -piś- -obl- Alb.: -fish tírpiśa triobla

Je R

56. -raŋ estonta Gua.: -rã śáti-raŋ fianĉino (estonta edzino)
57. -rup- preti (por) Tlng.: -rup temákrupa pretas por manĝi

Je S

Je Ś

58. -śjo (Var.: -śjopo.) -salo Jap.: shió 'Salz' píkaśjo kuirsalo

Je T

59. -tepli -monteto Naht.: tepe-tl Hánitèpli Haniteplo
60. -tik- nur ... Lit.: tìk "nur" votíke ni sen vi
61. -tlen- sen ...' Hung.: -tlen (-tlan) súvotlena senakva

Je U

62. -ud- -on- Kr.: udio kúmudo triono
63. -ujz- -naskito Turk.: -üz (-iz) ékujzori ĝemeloj
64. -uk- -ul- (vivajoj) Lit.: -ùkas/-ùke, Fin.: elukka sísukori mamuloj
65. -ul- -ul- = dádulu grandulo
66. -ulori #1 ge- v-u supre + Nub.: lím, Ar.: limm na-úlori-léga geliti
67. -uls- #2 -uj-, -i- Mong.: улс Rúsulso Rusujo, Rusio
  • #1: Norma afikso nun estas gi-, ekz. na-gi-léga
  • #2: Sinonimas kun bo-, ekz. Borúso "Rusujo"

Je V

68. -vip- ne povi, timi Tlng.: -vIp 'nicht können, fürchten' teléntvipa timas flugi
69. -vis- certe, sen-dube Pld.: wiß sjegámvisa certe venos
70. -vo- (postpozicie) Rus.: во [vo] "en" envosaj, -ku, -ket en, en -n, de en (=el)

Je W

71. -wen- laŭdire, onidire Mnm.: -wen sjegámwena-paj laudire li venos
Elŝutita el "http://kitakujo.de/w/index.php?title=Afiksoj/kitake"
Personaj iloj