Sonoj nekitakaj
El Kitakujo
(Malsamoj inter versioj)
E (4 versioj: Enhavaj paĝoj) |
|||
| (3 mezaj versioj ne montrata.) | |||
| Linio 180: | Linio 180: | ||
(") H ĉi tie ne longiĝas kiel en la germana! | (") H ĉi tie ne longiĝas kiel en la germana! | ||
== Konsonantoj / subúnjori == | == Konsonantoj / subúnjori == | ||
| + | {| {{Prettytable}} | ||
| + | ! Sonŝanĝo | ||
| + | ! Etimoj | ||
| + | ! Praŝtupoj | ||
| + | ! Kitaka | ||
| + | ! Senco | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="3" | th > Kit. t, s, (f), (ć) | ||
| + | | Kim.: iaith | ||
| + | | | ||
| + | | jájti, jájsi | ||
| + | | ĵargono (<lingvo) | ||
| + | |- | ||
| + | | Angl.: thank | ||
| + | | | ||
| + | | {{slanga}} | féŋ-(S) | ||
| + | | dank- | ||
| + | |- | ||
| + | | Alb.: lajthí | ||
| + | | | ||
| + | | lájći | ||
| + | | avelo | ||
| + | |- | ||
| + | | dh > Kit. d, dz, z | ||
| + | | Alb.: dárdhë | ||
| + | | PraKit.: dárdzi | ||
| + | | dárzi | ||
| + | | piro | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="2" | þ > Kit.: d | ||
| + | | Gt.: þlaqus | ||
| + | | PraKit.: dlakvù | ||
| + | | dlákva | ||
| + | | mola | ||
| + | |- | ||
| + | | Gt.: þiubjô | ||
| + | | PraKit.: diubjò | ||
| + | | díwbja | ||
| + | | sekreta | ||
| + | |- | ||
| + | | z > Kit. s | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="3" | mb- > Kit. emb-, omb- (Vv) | ||
| + | | Sva.: mbinu | ||
| + | | | ||
| + | | embínu | ||
| + | | ruz(aĵ)o | ||
| + | |- | ||
| + | | Gua.: mbopi | ||
| + | | | ||
| + | | ombópi | ||
| + | | vesperto | ||
| + | |- | ||
| + | | Gua.: mberu | ||
| + | | | ||
| + | | embéru | ||
| + | | tabano | ||
| + | |- | ||
| + | | mk- > Kit. k- | ||
| + | | Sva.: mkono | ||
| + | | | ||
| + | | koánu | ||
| + | | mano | ||
| + | |- | ||
| + | | mr- > Kit. emr-, omr- (Vv) | ||
| + | | Sva.: mradi | ||
| + | | | ||
| + | | emrádi | ||
| + | | plano, projekto | ||
| + | |- | ||
| + | | mt- > Kit. t- | ||
| + | | Sva.: mtoto | ||
| + | | PraKit.: mtoto (dial. tmoto) | ||
| + | > Mn.Kit.: toto (tomto) | ||
| + | | tóto (tómto, tónto) | ||
| + | | infano | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="2" | nd- > Kit. end-, ond- (Vv) | ||
| + | | Alb.: ndal | ||
| + | | | ||
| + | | -ondála | ||
| + | | malpermesi | ||
| + | |- | ||
| + | | Sva.: ndizi | ||
| + | | | ||
| + | | endízi | ||
| + | | banano | ||
| + | |- | ||
| + | | mr- > Kit.: mVr- | ||
| + | | Sor.: mróz | ||
| + | | | ||
| + | | mórzu | ||
| + | | frosto | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="2" | kh > Kit. k, kVh | ||
| + | | Cig.: kher | ||
| + | | | ||
| + | | kihéri | ||
| + | | ruldomo (<domo) | ||
| + | |- | ||
| + | | Km.: khyå'l | ||
| + | | | ||
| + | | kjálo | ||
| + | | vento | ||
| + | |- | ||
| + | | ph > Kit. f, p, pVh | ||
| + | | Vj.: phép | ||
| + | | | ||
| + | | fépi | ||
| + | | regulo | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="3" | th > Kit. t, tVh | ||
| + | | Vj.: thơ | ||
| + | | | ||
| + | | tóju | ||
| + | | letero | ||
| + | |- | ||
| + | | Vj.: tháp | ||
| + | | | ||
| + | | tihápu | ||
| + | | turo | ||
| + | |- | ||
| + | | Bng.: thala | ||
| + | | | ||
| + | | tihálu | ||
| + | | telero | ||
| + | |- | ||
| + | | bh > Kit. b, (bVh) | ||
| + | | Tib.: b'uram | ||
| + | | | ||
| + | | burámu | ||
| + | | bruna kando | ||
| + | |- | ||
| + | | dh > Kit. d, (dVh) | ||
| + | | Sans.: dhatu | ||
| + | | | ||
| + | | dahátu | ||
| + | | radiko (gram.) | ||
| + | |- | ||
| + | | gh > Kit. g, (gVh) | ||
| + | | Sans.: megha- | ||
| + | | PraKit.: méga | ||
| + | | mégi | ||
| + | | nubo | ||
| + | |- | ||
| + | | gh/ğ > Kit. g | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | |- | ||
| + | | bw > Kit. b | ||
| + | | Knjr.: ubwoko | ||
| + | | | ||
| + | | ubóko | ||
| + | | tribo | ||
| + | |- | ||
| + | | ngb > ŋVb | ||
| + | | Sng.: ngb{{IPA|ɔ́}} | ||
| + | | | ||
| + | | ŋóbo | ||
| + | | ĝemelo | ||
| + | |- | ||
| + | | t¸ > Kit. t, r, l (nur sociolekte) | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | | | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="2" | j [dj-dĵ] > Kit. dz, dj, dź | ||
| + | | Gua.: juky | ||
| + | | PraKit.: dzukvì | ||
| + | | dzúkva | ||
| + | | simpatia | ||
| + | |- | ||
| + | | Gua.: tuju | ||
| + | | | ||
| + | | túdju | ||
| + | | ŝlimo | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="3" | gd > Kit. kt, -ikt-, -Vkt- | ||
| + | | Mong.: -гд- [-gd-] | ||
| + | | | ||
| + | | -ikt- | ||
| + | | -ata, -ita, -ota | ||
| + | |- | ||
| + | | Mong.: helegdeh | ||
| + | | | ||
| + | | -hélikta | ||
| + | | esti dirata | ||
| + | |- | ||
| + | | Mong.: üdsegdeh | ||
| + | | | ||
| + | | -újdz-ikta | ||
| + | | esti rigardata | ||
| + | |- | ||
| + | | lh > Kit.: lk, l, lVh | ||
| + | | Het.: palhi/Luv.: palha | ||
| + | | PraKit.: palĥà, -ì | ||
| + | | palka | ||
| + | | larĝa | ||
| + | |- | ||
| + | | nĥ > Kit.: nk, nj | ||
| + | | Mong.: цонх(он) [conĥ(on)] | ||
| + | | PraKit.: conĥo | ||
| + | | cónko | ||
| + | | giĉeto | ||
| + | |- | ||
| + | | sx/s{{IPA|̣}}x [sĥ] > Kit.: sk | ||
| + | | Snĉ.: sx̣ənə{{IPA|ʔ}} | ||
| + | | | ||
| + | | skíni | ||
| + | | kruro | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="2" | qw > Kit.: kw, (kv) | ||
| + | | Snĉ.: kwinəkwəs | ||
| + | | | ||
| + | | kwín(i)kwesi | ||
| + | | korpa hararo | ||
| + | |- | ||
| + | | Snĉ.: qwin¸əq | ||
| + | | | ||
| + | | kwínki | ||
| + | | puba hararo | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="3" | q > Kit.: k | ||
| + | | Keĉ.: senqa | ||
| + | | PraKit.: sénka | ||
| + | | sénki | ||
| + | | nazo | ||
| + | |- | ||
| + | | Snĉ.: qwin´əq | ||
| + | | | ||
| + | | kwínki | ||
| + | | puba hararo | ||
| + | |- | ||
| + | | Keĉ.: yanqa | ||
| + | | PraKit.: jankà | ||
| + | | jánka | ||
| + | | vana | ||
| + | |- | ||
| + | | rowspan="3" | f [{{IPA|ɸ}}(#1)] > Kit.: f [f], (p) | ||
| + | | Jap.: feri | ||
| + | | | ||
| + | | féri | ||
| + | | pramo | ||
| + | |- | ||
| + | | Jap.: furái | ||
| + | | | ||
| + | | furáhi | ||
| + | | rostaĵo | ||
| + | |- | ||
| + | | Jap.: fûu | ||
| + | | | ||
| + | | fúu | ||
| + | | ĉiu vetero | ||
| + | |- | ||
| + | | tschn [tçn(#2)] > Kit.: ćVn | ||
| + | | Km.: tschnot | ||
| + | | | ||
| + | | ćónta | ||
| + | | stria (kolore) | ||
| + | |- | ||
| + | | {{IPA|ɬ}} > Kit.: l | ||
| + | | Snĉ.: {{IPA|ɬ}}eĉ | ||
| + | | | ||
| + | | léća | ||
| + | | malhela | ||
| + | |- | ||
| + | | t > Kit.: t | ||
| + | | Ar.: watan | ||
| + | | | ||
| + | | watáno | ||
| + | | hejmlando | ||
| + | |- | ||
| + | | w{{IPA|ˀ}} > Kit.: w | ||
| + | | Aĉum.: asw{{IPA|ˀ}}u | ||
| + | | | ||
| + | | -aswu | ||
| + | | -arbo | ||
| + | |- | ||
| + | | {{IPA|ƕ}} > Kit.: v | ||
| + | | Gt.: {{IPA|ƕ}}aírnei | ||
| + | | | ||
| + | | vérni | ||
| + | | kranio | ||
| + | |} | ||
| + | {{Komento-2| | ||
| + | teksto1=#1: Tio estas transskribo por bilabiala "ambaŭlipa/dulipa" konsonanto| | ||
| + | teksto2=#2: ç = ch en la germana vorto ich}} | ||
| + | <br /> | ||
| + | {{Rimarko| | ||
| + | teksto=RIM: (S) Tio estas slanga vorto.}} | ||
| + | |||
| + | (Vv) depende de radika vokalo, e antaŭ e kaj i resp. o antaŭ a, o kaj u. | ||
| + | {{alfabeto}} | ||
Nuna versio ekde 16:14, 24. Jan 2010
Vokaloj / ić-búnjori
| Sonŝanĝo | Etimoj | Praŝtupoj | Kitaka | Senco |
|---|---|---|---|---|
| ö > Kit. o; e, oj | Pld.: utdöcht "elpensita" | utékta | artefarita, elpensita, inventita | |
| Kaz.: tört, Turk.: dört;
Mong.: döröw |
dor | kvar | ||
| Pld.: Gör | gójro | infanaĉo (<infaneto; knabino) | ||
| Mong.: төр [tör] | tójru | ŝtato | ||
| Mong.: өтөг [ötög] | ójtego | sterko | ||
| ü > Kit. u; i, uj | Fin.: syy | sújvo | kaŭzo | |
| Mong.: üdseh- | -újdza | rigardi (<vidi) | ||
| ơ > Kit.: oj, ow | Vj.: thơ | tóju | letero | |
| Vj.: thở | -tówa | ĝemi | ||
| ự > Kit.: uj | Vj.: mực | mujk | ĉerpi | |
| ə > Kit. -, e, -i | Snĉ.: inəs | ínsi | kesto | |
| Snĉ.: ṣ̂ənəʔ | skíni | kruro | ||
| Snĉ.: qwinəkwəs | kwín(i)kwesi | korpa hararo | ||
| ı > Kit. i, u, uj | Gua.: ypy | újpi | origino | |
| Gua.: kyrỹi | PraKit.: kujrì | kújra | delikata | |
| å > Kit. a, o | Km.: khyå'l | kjálo | vento | |
| Hung.: darab | dárbo | peco | ||
| v [Ą] > Kit. a, -e, -i, -o, -u | Ĉer.: u-li-di-tlv | uldítle | apud | |
| ĩ [į] > Kit. i; î($) | Gua.: tatĩ* | táti | pikilo | |
| õ > Kit. o, on; ô($) | Gua.: ñarõ | PraKit.: njaronà | njárona | sovaĝa |
| ā > Kit. a, â($) | Mong.: tsadlaa | PraKit.: cadlā | cádla | sata |
| ē | ||||
| ī | ||||
| ō > Kit.: o, vo, oh(") | Jap.: mōsō | PraKit.: mōsō;
>Mn.Kit.: mósuo (dial.: muóso) |
mósvo | iluzio, fiksa ideo |
| Jap.: nō | PraKit.: nōu;
>Mn.Kit.: nuóhu |
nóhu | cerbo | |
| ū > Kit. u, uv, û($) | Fin./Est.: kuu | PraKit.: kūa;
>Mn.Kit.: kúwo |
-kúvo | monato |
| Mong.: nuur | PraKit.: nūru;
>Mn.Kit.: núwru |
núvru | lago | |
| ė > Kit.: e | Lit.: dėti | -déta | meti | |
| ɔ́ > Kit.: o | Sng.: ngbɔ́ | ŋóbo | ĝemelo |
RIM: ($) Ne estas longa, sed dua-tonema vokalo!
(") H ĉi tie ne longiĝas kiel en la germana!
Konsonantoj / subúnjori
| Sonŝanĝo | Etimoj | Praŝtupoj | Kitaka | Senco |
|---|---|---|---|---|
| th > Kit. t, s, (f), (ć) | Kim.: iaith | jájti, jájsi | ĵargono (<lingvo) | |
| Angl.: thank | féŋ-(S) | dank- | ||
| Alb.: lajthí | lájći | avelo | ||
| dh > Kit. d, dz, z | Alb.: dárdhë | PraKit.: dárdzi | dárzi | piro |
| þ > Kit.: d | Gt.: þlaqus | PraKit.: dlakvù | dlákva | mola |
| Gt.: þiubjô | PraKit.: diubjò | díwbja | sekreta | |
| z > Kit. s | ||||
| mb- > Kit. emb-, omb- (Vv) | Sva.: mbinu | embínu | ruz(aĵ)o | |
| Gua.: mbopi | ombópi | vesperto | ||
| Gua.: mberu | embéru | tabano | ||
| mk- > Kit. k- | Sva.: mkono | koánu | mano | |
| mr- > Kit. emr-, omr- (Vv) | Sva.: mradi | emrádi | plano, projekto | |
| mt- > Kit. t- | Sva.: mtoto | PraKit.: mtoto (dial. tmoto)
> Mn.Kit.: toto (tomto) |
tóto (tómto, tónto) | infano |
| nd- > Kit. end-, ond- (Vv) | Alb.: ndal | -ondála | malpermesi | |
| Sva.: ndizi | endízi | banano | ||
| mr- > Kit.: mVr- | Sor.: mróz | mórzu | frosto | |
| kh > Kit. k, kVh | Cig.: kher | kihéri | ruldomo (<domo) | |
| Km.: khyå'l | kjálo | vento | ||
| ph > Kit. f, p, pVh | Vj.: phép | fépi | regulo | |
| th > Kit. t, tVh | Vj.: thơ | tóju | letero | |
| Vj.: tháp | tihápu | turo | ||
| Bng.: thala | tihálu | telero | ||
| bh > Kit. b, (bVh) | Tib.: b'uram | burámu | bruna kando | |
| dh > Kit. d, (dVh) | Sans.: dhatu | dahátu | radiko (gram.) | |
| gh > Kit. g, (gVh) | Sans.: megha- | PraKit.: méga | mégi | nubo |
| gh/ğ > Kit. g | ||||
| bw > Kit. b | Knjr.: ubwoko | ubóko | tribo | |
| ngb > ŋVb | Sng.: ngbɔ́ | ŋóbo | ĝemelo | |
| t¸ > Kit. t, r, l (nur sociolekte) | ||||
| j [dj-dĵ] > Kit. dz, dj, dź | Gua.: juky | PraKit.: dzukvì | dzúkva | simpatia |
| Gua.: tuju | túdju | ŝlimo | ||
| gd > Kit. kt, -ikt-, -Vkt- | Mong.: -гд- [-gd-] | -ikt- | -ata, -ita, -ota | |
| Mong.: helegdeh | -hélikta | esti dirata | ||
| Mong.: üdsegdeh | -újdz-ikta | esti rigardata | ||
| lh > Kit.: lk, l, lVh | Het.: palhi/Luv.: palha | PraKit.: palĥà, -ì | palka | larĝa |
| nĥ > Kit.: nk, nj | Mong.: цонх(он) [conĥ(on)] | PraKit.: conĥo | cónko | giĉeto |
| sx/ṣx [sĥ] > Kit.: sk | Snĉ.: sx̣ənəʔ | skíni | kruro | |
| qw > Kit.: kw, (kv) | Snĉ.: kwinəkwəs | kwín(i)kwesi | korpa hararo | |
| Snĉ.: qwin¸əq | kwínki | puba hararo | ||
| q > Kit.: k | Keĉ.: senqa | PraKit.: sénka | sénki | nazo |
| Snĉ.: qwin´əq | kwínki | puba hararo | ||
| Keĉ.: yanqa | PraKit.: jankà | jánka | vana | |
| f [ɸ(#1)] > Kit.: f [f], (p) | Jap.: feri | féri | pramo | |
| Jap.: furái | furáhi | rostaĵo | ||
| Jap.: fûu | fúu | ĉiu vetero | ||
| tschn [tçn(#2)] > Kit.: ćVn | Km.: tschnot | ćónta | stria (kolore) | |
| ɬ > Kit.: l | Snĉ.: ɬeĉ | léća | malhela | |
| t > Kit.: t | Ar.: watan | watáno | hejmlando | |
| wˀ > Kit.: w | Aĉum.: aswˀu | -aswu | -arbo | |
| ƕ > Kit.: v | Gt.: ƕaírnei | vérni | kranio |
- #1: Tio estas transskribo por bilabiala "ambaŭlipa/dulipa" konsonanto
- #2: ç = ch en la germana vorto ich
RIM: (S) Tio estas slanga vorto.
(Vv) depende de radika vokalo, e antaŭ e kaj i resp. o antaŭ a, o kaj u.
V-u ankaŭ
- Alfabeto
- Laŭlingva tabelo de diftongoj
- Ne ekzistantaj sonoj anstataŭendaj / Nem bújtari búnjiri ilóke-edvari
- Ekvivalentaj literoj / sémtari bóciri
- Eblaj son-sekvoj / átvari bùnji-sójori
- Propra alfabeto / óma bócolo
- Alternativaj alfabetoj / kítemari bócolori
- Literoj uzataj dialekte / bóciri biwéptari rázdupi
- Frazo-signoj / Tókomari sémnori
- Prononco

