Prakitaka lingvo
El Kitakujo
Enhavo |
Pronomoj
| 1.s. | |
| aku | Som.: anigu; Ger.: ich; Angl.: I [aj] |
| mu | Esp-o: mi, Ido: me, ... |
| 2.s. | |
| tu | Lat.(id.): tu, Arm.: du |
| su | Gr.: su |
| 3.s. | |
| - |
Genroj
Vira -u fariĝu ina -a aŭ -i resp. infana -o!
Ekzemplo unua
Námi áku tiésa "René". #1 "Nomo mia estas "René"."
| nami | Ger.: Name, Turk.: nam |
| tiesa: | |
| ti- | Fin.: tehdä, Hung.: tenni #2 |
| es (radiko) | Lat.: esse |
| -a | el Sv.: kalla "voki", Sva.: kuwa "esti" |
- #1: >Mn.Kit.: Akude nami teesa 'René'. >Kit.: Múde námi teésa Rénu. Toka-me: Námi-me Rénu teésa-paj. Kiel en Joruba: àbúrò mi "mia frato" 'brother my'; Principea: kasó mi "mia hundo" 'dog my'; Haitia: mãmã-li "lia patrino" 'mother his'
- #2: Korektita. Antaŭe estis Ndl.: te, Angl.: to
Ekzemplo dua
Ku tiésa temũ rúni? #1 "Kiu estas tiu homo?"
| ku | Rus.: кто [kto], Hung.: ki; Lit.: kàs |
| temũ | Fin.: tämä "tiu" |
| rúni | Keĉ.: runa "homo" |
- #1: >Mn.Kit.: Qu teesa temu runu? >Kit.: Kve teésa téme rúno?
Ekzemplo tria
Kalan tizíva temã íša? #1 "Kie loĝas tiu virino?"
| kalan: | |
| ka(-) | kiu (ina) |
| -lan (lokativo) | Ger.: Land |
| tizíva: | |
| ti- | v-u supre |
| ziv (radiko) | Rus.: živu "mi loĝas/vivas", Sans.: jiva- "viva" |
| -a | v-u supre |
| íša | Heb.: iša "virino" |
- #1: >Mn.Kit.: Qilan teziva temi iši? >Kit.: Kvílan tezíva téme íśi?
Ekzemplo kvara
Ka tiésa tla máma pe temõ bámbo? #1 "Kiu estas la patrino de tiu infano?"
| tla | Angl.: the, Ger.: der, die, das & Fr./It./Hisp.: la |
| pe | ? |
| tau | Pld.: tau (to) "al" |
| temõ | Fin.: tämä "tiu" |
| bámbo | It.: bambino |
- #1: Pe ŝanĝita krajone al tau. >Mn.Kit.: Qi teesa tla mami taŭ temo bambo? >Kit.: Kve teésa tla mámi témeni bámboni?
Aldonoj / Gudájori
Vortoj / Sónori
| Praa | Senco | Etimo | Nuna | Gramatigo |
| álta | malsupro | Turk.: alt | ánćo | alt'; altvo' |
| djómo | stomako | Hung.: gyomor | śtingéli | -djon, -djop, -djos |
| gána | hepato | Vj.: gan | jákno, úpsi | -gan, -gap, -gas |
| kaúsi | kaŭzo | Lat.: causa | káwsu | -kos; koas |
| kej {II} | rajti | Ĉi.: kĕ-yĭ | na-tórna | -kej- |
| ti-kéta | foriri | Kaz.: ketiw | na-skéta, na-pojs-géja | -ket |
| ti-kómsa | komenci; eki | Frc.: commencer | na-kwánza, na-álka; na-fára | ko- |
| lána | ejo | Tlng.: lan | ajko | -lan |
| ti-méka | igi | TokP.: mek-, Pat.: mek, (Klk.: ma-) | me-, -intja | |
| péa | kapo | Est.: pea, (Fin.: pää) | péno, kepálo, -i | pao- |
| vol {II} | voli | Esp-o: voli, Ger.: wollen, Lat.: volere, Okc.: voler | na-vola; jao, maw | voj- |
Helflave estas markataj ĉiuj vortoj, kiuj nur iom ŝanĝiĝis.
Akcento
La Prakitaka havis du akcentomanierojn, nome puŝan kaj glitan.
La substantivoj, pronomoj kaj verboj akcentis sur la radiko.
- lána "ejo"
Sed la adjektivoj akcentis puŝe sur la finaĵo kaj la tabelaj pronomoj akcentis glite sur la finaĵo.
- parkù "alta"
- palĥì "larĝa"
- temũ "ĉi tiu"
