Niger-kordofanaj elementoj /
Kelkaj lingvistoj nomas ĉi tiun familiegon "Niger-Kongoa"!
Bantuaj elementoj / Dźja-bántuari élmori
Kinjarvandaj elementoj
| Kitaka | senco | etimo | Bedeutung | senco |
| -ew- | (pasivo) | -w- | (Passiv) | (pasivo) |
| icúŋi | oranĝarbo | icunga (pl.) amacunga | Orangen(baum) | oranĝarbo |
| indímu | citronarbo | indimu | Zitronenbaum | citronarbo |
| isóko | fonto | isoko (pl.) amasoko | Quelle | fonto |
| mámi | patrino | mama | meine Mutter | mia patrino |
| ubóko | tribo | ubwoko (pl.) amoko | Stamm, Etnie | tribo, etno |
| vúbah | baldaŭ | vuba | bald, plötzlich, schnell |
baldaŭ, subite, rapide |
Ksosaj elementoj
| Kitaka | senco | etimo | Bedeutung | senco |
| áplo | pomo | i|apile [3, ama] | Apfel | pomo |
| na-cála | treni | uku|tsala | abschleppen, tragen |
treni, porti |
| çáwi | kirko | i|cawe [5, ii] | Kirche | kirko |
| Dólu | dolaro | i|Dola [5, ii] | Dollar | dolaro |
| na-éhla | eliri el | uku|ehla | aussteigen | eliri el |
| Éwru | eŭro | i|Euro [5, ii] | Euro | eŭro |
| Fránku | franko | i|Franki [5, ii] | Franken | franko |
| gúbo | farunbulo | um|gubo [2, imi] |
Mehl | faruno |
| hlúnu | muskolo | isi|hlunu [4, izi] |
Muskel | muskolo |
| mámi | patrino | u|mama [1a, oo] | Mutter | patrino |
| maríko | bazaro | i|marike [5, ii] |
Markt | bazaro |
| na-ódźa | kradrosti | uk|oja | grillen | kradrosti |
| táŋi | kukurbo | i|thanga [3, ama] |
Kürbis | kukurbo |
| tátu | patro | u|tata [1a, oo] | Vater | patro |
| zínjo | eburo | i|zinyo [3,ama] |
Zahn | dento |
Lingalaj elementoj
| Kitaka | senco | etimo | Bedeutung | senco |
| búko, búku | libro | búku | Buch; Ausweis | libro; pasporto |
| na-kumísa | laŭdi | kumisa | loben | laŭdi |
| mêso | tablo | mésa | Tisch | tablo |
| náne, náno | kiu, kio | náni | wer | kiu |
| ŋam- | hekto- | nkámá | hundert | cent |
| ómbu | oceano | mbú | Ozean | oceano |
| ompási | doloro | mpási | Schmerz | doloro |
| ompóso | felo | mposo | Fell | felo |
| na-sómba | aĉeti | ko-sómba | kaufen | aĉeti |
| na-tínda | sendi | ko-tínda | schicken, senden, bestellen |
sendi, mendi |
| úmpo | ĉar | mpó | denn, weil | ĉar |
| zom- | deka- | zómi | zehn | dek |
Ndebeleaj elementoj
| Kitaka | senco | etimo | Bedeutung | senco |
| mámi | patrino | u- mama | meine Mutter | mia patrino |
Svahilaj elementoj
| Kitaka | senco | etimo | Bedeutung | senco |
| -a | -a | Endung vieler Verben, vor allem der erbwörtlichen |
||
| ádila | adili | ĝusta; honesta; justa; justeco, honesteco |
||
| ájbu | honto | aibu (pl.) - | Schande, Scham | honto |
| amáni | paco | amani | Frieden | paco |
| bébru | imperialisto | beberu (pl.) ma- |
Imperialist | imperialisto |
| na-bét-ema | fari versojn | beti (pl.) - | Vers, Strophe | verso, strofo |
| béti | verso | |||
| bídi | laboremo | bidii (pl.) - | Fleiß | laboremo |
| búko, búku | libro | buku | ||
| búsi | kiso | ku- busu; busu (ma-) | küssen; Kuß | |
| na-ćímba | fosi | ku-chimba | graben | fosi |
| dájma | daŭra, ĉiama |
daima | ständig, ewig, fort- während |
daŭra, ĉiama |
| na-dánsa | danci | dansi (pl.) -, ma- | Tanz | danco |
| dîni | religio | dini | Religion | religio |
| embínu | ruz(aĵ)o | mbinu (pl.) - | Taktik, List | taktiko, ruz(aĵ)o |
| emrádi | plano, pro- jekto |
mradi (pl.) mi- |
Projekt, Plan | projekto, plano |
| na-énda | iri | kw-enda | gehen, fahren | iri, veturi |
| endízi | banano | ndizi (pl.) - | Banane | banano |
| enéo | teritorio | eneo (pl.) ma- | Gebiet, Territorium, Ausdehnung |
teritorio |
| -ew- | -w-; -(l)ew- (Verben auf -ea/-oa); -ewa (Verben aus dem Ar. auf -e) |
|||
| na-fúga | bredi | ku-fuga | züchten, zähmen | bredi |
| gári | vehiklo | gari | Auto, Wagen | aŭto |
| hodára | forta | hodari | Tüchtiger; stark, tüchtig |
fortulo, forta |
| huzúni | ĉagreno | huzuni | ĉagreno | |
| jakína | certa | yakini | certa | |
| ki-íŋra | angla | ki-ingereza | englisch | angla |
| jakína | certa | yakini; uyakini; kuyakinisha | certa; certeco; certigi | |
| ki- | -lingv- | ki- | (Dingklasse) | (klaso por aĵoj) |
| kitábu | libro | kitabu | Buch | libro |
| koáno | mano | mkono (Pl.) mi- | Arm, Hand | brako, mano |
| kódi | imposto | kodi (pl.) - | Steuer(n) | imposto(j) |
| na-kópa | pruntepreni | ku-kopa | leihen | pruntepreni |
| kóvu | cikatro | kovu | cikatro | |
| na-kváma | decidi | ku-amua | decidi | |
| na-kwánza | komenci | ku-anza | anfangen, be- ginnen |
komenci |
| kwánzo-búnjo | komenca sono | |||
| kwétu | hejmo | kwetu | bei/zu uns, für uns |
hejmo; ĉe ni, nia domo |
| na-léŋa | celi | ku-lenga | zielen | celi |
| na-léta | alporti | ku-leta | bringen, holen | alporti |
| na-léwa | drinki | ku-lewa | drinki | |
| na-línda | gardi | ku-linda | schützen | gardi |
| na-lípa | pagi | ku-lipa | bezahlen | pagi |
| mámi | patrino | mama (pl.) - | Mutter, Mama; Frau | patrino, panjo, virino |
| máoni | opinio | maoni | opinio | |
| márzi | malsano | maradhi (Pl.) | Krankheit | malsano |
| náne, náno | kiu, kio | nani | wer? | kiu |
| náwli | tarifo | nauli | Tarif, Gebühr, Fahrgeld, Fahr- preis |
tarifo |
| na-néna | diri | ku-nena | sagen | diri |
| na-njónja | suĉi | ku-nyonya | suĉi | |
| na-nóka | flari | ku-nuka | stinken | flari |
| núkti | sekundo | nukta (pl.) - | Sekunde | sekundo |
| ŋózi | ledo | ngozi (pl.) - | Haut, Fell, Leder | haŭto, felo, ledo |
| ŋúo | ŝtofo | nguo (pl.) - | Stoff, Kleidung | ŝtofo, vestaĵo |
| na-páŋa | ordigi | ku-panga | ordnen, planen | ordigi, plani |
| na-páta | akiri, ricevi, gajni, ... |
ku-pata | erhalten, be- kommen |
akiri, ricevi, gajni, ... |
| na-pevúka | maturiĝi | ku-pevuka | reifen | maturiĝi |
| na-píka | kuiri | ku-pika | kochen | kuiri |
| na-pôka; -pôkewa |
akcepti; esti akcept- ata |
ku-pokea; ku-pokewa |
empfangen (werden) |
akcepti; esti akceptata |
| rájo | civitano | raia | Bürger | civitano |
| rásma | oficiala | rasmi | offiziell | oficiala |
| rúmu | ĉambro | rumu | ||
| sábu | sapo | sabuni | Seife | sapo |
| símu | telefono | simu (pl.) - | Telefon | telefono |
| na-síta | heziti | ku-sita | zögern | heziti |
| na-śéma | diri; paroli | ku-sema | sagen, sprechen | diri; paroli |
| na-ténda | fari; agi | ku-tenda | tun, handeln | fari; agi |
| tóto | infano | mtoto (pl.: watoto) |
Kind | infano |
| na-túnza | zorgi | ku-tunza | sorgen sich (um), versorgen, hüten; auzeichnen |
zorgi, pri- zorgi; |
| ućúmi | mastrumo | uchumi | Wirtschaft, Öko- nomie |
mastrumo |
| na-úmba | krei | ku-umba | (er)schaffen | krei |
| umémi | elektr(ec)o | umeme; (nguvu za) ~ |
Blitz; Elektrizität | fulmo; elektreco |
| na-vúka | transiri, kruci |
ku-vuka | überqueren | transiri, kruci |
| vúke | trans -n | |||
| na-vúta | tiri | ku-vuta | ziehen, anziehen; rauchen; anziehend od. interessant sein |
tiri; vesti; fumi; esti interesa |
| vâtu | trajno | |||
| wáli | rizo kuirita | wali | gekochter Reis | rizo kuirita |
| na-wéza | povi | ku-weza | können | povi |
| na-záma | mergi, sub- akvigi |
ku-zama | tauchen | mergi, sub- akvigi |
| zao | produkto | zao, (Pl.) ma- | Produkt, Erzeugnis | produkto |
| ki-zermána | germana | jerumani | deutsch | germana |
| na-zúja | malhelpi | ku-zuia | hindern, verhindern | malhelpi |
Modeloj
Kelkaj modeloj venis el ĉi tiu familio.
| Kitaka | senco | etimo | Bedeutung | senco |
| na- | -i | Sva.: ku-, Ling.: ko-, Ksos.: uku-/uk-/ukw-, Knjr.: ku-, gu-, kw- |
||
| te-; la-; sje-, mo-, voj- | -as; -is; -os | Sva.: -ta-; Ksos.: -ya-, -yaku-(-zaku-), -a- | (Futur); (Präsens; Futur; Prät.) | -os |
Mandeaj lingvoj
Manda lingvo
| Kitaka | senco | etimo | Bedeutung | senco |
| bílo | plafono | biloo | 'ceiling' | |
| búko, búku | libro | bukoo | 'book' | libro |
| jási | unupota manĝaĵo | yaasa | 'stew with roasted chicken/fish' | |
| je | je | ye ( e) | 'to; for' | |
| kémbo | karbo | kemboo | 'charcoal' | |
| na-krúnta. | rampi | kuruntu | 'to crawl' | |
| ŋódźo | kurbo | ngoojoo | 'a curve' | |
| sápu | vico | sapoo (sapu) | 'a row' | |
| séwo | cindro | sewo (see) | 'ash' | |
| sínjo | najbaro | siiñoo | 'neighbour' | najbaro |
| na-sónka | kvereli | sonka | 'to quarrel' | |
| na-támba | pasi | tambi | 'to pass' | |
| téwo | talio | tewo (tee) | 'waist' | |
| na-tíba | tegmenti | tiba | 'to roof' | |
| tónja | vera | tooñaa | 'true' | vera |
Sangoaj elementoj
| Kitaka | Senco | Etimo | Sinn | Senco |
| bâmbi | bebo | bámbi (in: tó bámbi) | Neugeborenes (Vater eines Neugeborenen) | bebo |
| kôndo | koko | kɔ́ndɔ̀ | Huhn | koko |
| na-mânda. | lerni | màndà | lernen | lerni |
| ngóbo | ĝemelo | ngbɔ́ (in: ta ngbɔ́) | Zwilling (Mutter von Zwillingen | ĝemelo (patrino de ĝemeloj) |
