Kitakujo 

Trajtoj de la Malnova Kitaka lingvo / jédziri tla annúrani kitákani kélini

Pronomoj

Pronomoj en singularo nur estis jenaj

1a persono	aku, aki, ako	Ind.: aku
	mu, mi, mo	Esp-o: mi, …
2a persono	tu, ti, to	Lat-id.: tu, Per.: to, Kr.: ti
	su, si, so	Gr.: su, Fin.: sinä
3a persono	emu, emi, emo	TokP.: em, Pld.: em

Pronomoj pluralaj estis jenaj

1a persono	mut, mit, mot(#1)	& + Est.: -t "-j"
2a persono	sut, sit, sot	Gr.: συ [su] + Est.: -t "-j"
	jut, jit, jot	Angl.: you, Lit.: jus + Est.: -t "-j"
3a persono	emut, emit, emot	TokP.: em + Est.: -t "-j"

• #1: Hazarde tiuj ĉi formoj similas al la duala formo de Kvenja lingvo: met 'wir beide' ("ni ambaŭ").

4a persono ankoraŭ mankis

Tabelvortoj

tabelvortoj je nuna kv- komenciĝis per q-:

qilan	kvilan	kie
ku qilan	kvilanku	kien
ot qilan	kvilanket	de kie
qi	kve (kúnjaw)	kiu (ine)
qu	kve (mánjaw)	kiu (vire)
qo	kvo	kio

tabelvortoj je tem- funkciis parte alie

tema	teme	(ĉi) tiu
temalan	temilan	(ĉi) tie
ku temalan	temilanku	(ĉi) tien

Kazoj

Genitivo estis formita per helpo de la vorteto taŭ "de"

Ojn ktp.

Devenaj formoj de ojn "unu" estis

ojnaŭ	tik	nur
ojndo	ić	mem

Prepozicioj

Anstataŭ up- uziĝis on- kaj na-

onsaj, nasaj	upsaj	sur
onku, naku	upku	sur -n

Malmultis la prepozicioj:

1.	anku(#1)	sur -n	Ger.: an
2.	ansaj(#2)	sur	Ger.: an
3.	do	ĝis	Rus.: до [do]
4.	enku	en -n	His.: en
5.	ensaj	en	His.: en
6.	is	el	Rus.: из [iz]
7.	ku	al	Rus.: ко [ko], Pl.: k(e), …
8.	ot	de (move)	Rus.: от [ot]
9.	taŭ	de (apartene)	Pld.: tau (to)

• #1: Iam manskribe ŝanĝita al onku.
• #2: Iam manskribe ŝanĝita al onsaj.

Afiksaro

Ekzistis nur jenaj afiksoj:

1.	an-	mal-	Kor.: an-, Gr.: a(n)-, Sans.: a(n)-
2.	daŭ-	-ad-	Ger.: dauern
3.	-j	-u	Rus.: -j
4.	-kep-	kapabla, pova	Hung.: képes
5.	ki-	-lingva	Sva.: ki-
6.	ko-	ek-	Fr.: commencer
7.	sa-	ĝis-, fin-	Sans.: samsthâ "fini"
8.	te-	-i; -as <stato>	Fin.: tehdä, Hung.: tenni(#1) Kp. Sva.: ku-
9.	ve-	-iĝ-	Ger.: werden

• #1: Origine tie staris malĝuste: Ndl.: te (Angl.: to)

Ekzistis nur la partikuloj

1.	nem	ne	Hung.: nem
2.	ka	ĉu	Kor.. -kka, Jap.: -ka, Ind.: -kah
3.	ma(#1)	ne -u	Sans.: mâ

• #1: ĝi nun estas prefikso!

La vortareto enhavis nur malmulton.

Anstataŭ te-máta uziĝis te-vída "vidi"

1.	aki, ako, aku	mi	Ind.: aku
2.	an-	ne-
3.	anku(#1)	sur -n	Ger.: an
4.	ansaj(#2)	sur	Ger.: an
5.	aqo	akvo	Esp-o: akvo, Lat.: aqua
6.	bambo	infano	It.: bambino
7.	-bora	bori	Ger.: bohren
8.	daŭbora	boradi
9.	tebora	bori
10.	-dansa	danci	Angl.: dance, Fr.: danser
11.	daŭ-	-ad-	Ger.: dauern
12.	-de	-a	Ĉin.: -de
13.	dino	tago	Sans.: dína (Lit.: dienà, Rus.: день [denj]
14.	do	ĝis	Rus.: до [do]
15.	-ela	vivi	Fin.: elää
16.	teela	vivi
17.	elo	vivo	Fin.: elo
18.	teesa elonsaj(#3)	esti viva
19.	eluko	besto	Fin.: elukka
20.	emi, emo, emu	ŝi, ĝi, li	TokP.: em, Pld.: em
21.	enku	en -n	His.: en
22.	ensaj	en	His.: en
23.	-esa	esti
24.	teesa	esti, -as
25.	enteesa(#4)	enesti
26.	veesa	estiĝi
27.	-geja	iri	Ger.: gehen
28.	tegeja	iri, -as
29.	-gvara	babili	Rus.: говорить [gavaritj]
30.	tegvara	babili, -as
31.	is	el	Rus.: из [iz]
32.	isaŭ	ele, ekstere
33.	isaŭku	elen
34.	isaŭ taŭ	ekstere de
35.	-istua	sidi	Fin.: istua
36.	daŭistua	sidadi
37.	iši	virino	Heb.: iša
38.	ka	ĉu	Kor.: -kka, Jap.: -ka, Ind.: -kah
39.	-kep-	kapabla, pova	Hung.: képes
40.	ki-	-lingva	Sva.: ki-
41.	ko-	ek-	Fr.: commencer
42.	ku	al	Rus.: ко [ko], Pl.: k(e), …
43.	ma	ne -u	Sans.: mâ
44.	maha	granda	Sans.: mahát, máhas, mahán
45.	temaha	grandi
46.	vemaha	grandiĝi
47.	-maka	manĝi	Ind.: makan
48.	mi, mo, mu	mi	Esp-o: mi, …
49.	mit, mot, mut	ni	v-u supre + Est.: -t
50.	naku	sur -n	Rus.: на [na]
51.	nasaj	sur
52.	nem	ne	Hung.: nem
53.	nokto	nokto	Lat.: nox, (gen.) noctis
54.	ojn	unu
55.	ojnaŭ	nur
56.	ojndo	mem
57.	ot	de (move)	Rus.: от [ot]
58.	qi, qu	kiu
59.	qilan	kie	v-u supre + Ger.: Land
60.	ku qilan	kien
61.	ot qilan	de kie
62.	qo	kio
63.	rajno	pluvo	Angl.: rain [rejn]
64.	runu	homo	Keĉ.: runi (Devis esti korektita al: runa.)
65.	sa-	ĝis-, fin-	Sans.: samsthâ "fini"
66.	si, so, su	ci, vi	Fin.: sinä, Gr.: su
67.	sit, sot, sut	vi (pl.)	v-u supre + Est.: -t
68.	sina	blua	Rus.: синий [sinij], Fin.: sini, sinnen
69.	tesina	blui
70.	vesina	bluiĝi
71.	siveti	koloro	Rus.: цвет [cvet]
72.	-steja	stari	Ger.: stehen, Rus.: стоять [stojatj]
73.	testeja	stari
74.	taj	-j	Pld.: dei [daj]
75.	tamso	nokto	Lit.: tamsùs, Sans.: tamâ,tami, tamî
76.	taŭ	de (apartene)	Pld.: tau (to)
77.	ti, to, tu	ci, vi	Kr.: ti, Per.: to, Lat-id.: tu
78.	te-	-i; -as <stato>	Fin.: tehdä, Hung.: tenni(#5)
79.	tebora	bori
80.	teesa	esti
81.	tegeja	iri
82.	tegvara	babili
83.	teistua	sidi
84.	tekepa	povi, kapabli
85.	temaha	grandi
86.	testeja	stari
87.	tetoka	paroli
88.	teviva	vivi
89.	tevola	voli
90.	teziva	loĝi
91.	tezolta	verdi
92.	tema	tiu	Fin.: tämä
93.	temalan	tie
94.	ku temalan	tien
95.	tla	la	Angl.: the, Lat-id.: la
96.	-toka	paroli	Angl.: talk [tok]
97.	tetoka	paroli
98.	ve-	-iĝ-	Ger.: werden
99.	vemaha	grandiĝi
100.	vezolta	verdiĝi
101.	-vida	vidi	Lat.: videre
102.	tevida	vidi
103.	-vola	voli	Ger.: wollen, Lat.: volere
104.	tevola	voli
105.	-ziva	loĝi	Rus.: жить [ĵitj], живу [ĵivu]
106.	teziva	loĝi
107.	zolta	verda	Rus.: жёлтый [ĵoltyj]
108.	tezolta	verdi
109.	vezolta	verdiĝi

• #1: Iam manskribe ŝanĝita al onku.
• #2: Iam manskribe ŝanĝita al onsaj.
• #3: Iam manskribe ŝanĝita al: ela "viva".
• #4: Poste reordigita al: teenesa.
• #5: Origine tie staris malĝuste: Ndl.: te (Angl.: to)

Aldonaĵo

Kazoj

Numero	Kazo	Finaĵo	Nuna funkcio	Finaĵo
1	Nominativo	-		-
2	Posesivo	-de		-de
3	Genitivo-Partitivo	-so	Partitivo	-wak (dial.: -so)
			Genitivo	-ni
4	Akuzativo	-n		-n
5	Dativo-Lativo	-ku	Lativo	-ku
			Dativo	-ge
6	Lokativo	-saj	Lokativo 1	-saj

Sociolekte aperis kelkfoje lokativo je -jm.

Verboj /Gèra-sónori

Kitaka	Senco	Etimo	Ekzemplo	Senco
tel-	-is	Fin.: tehdä, Hung.: tenni + Sl.: -la & Mong.: лаа [laa]	telístua	sidis
tesj-	-os	Fin.: tehdä, Hung.: tenni + Lit.: -si(u) & Vj.: se	tesjístua	sidos

Vortoj / Sónori

Malnove	Senco	Etimo	Nune	Finaĵo aŭ afikso	Funkcio
áqo	akvo	Lat.: aqua, It.: acqua, Esp-o: akvo	súvo, vári, vési
anelà	malviva	Kor.: an-, Gr./Sans.: an- (a-) + Hung.: élet	anélta
béru	tempo	Som.: ber	vákti, méti	-ber	en tabelvorto
gáni	hepato	Vj.: gan	jákno, úpsi	-ga-	parto de kazoj
hiépu(#1)	kapo; ĉefo	Ĉin.: hiep	péno, kepálo / ?	-iep-	sufikso
hínti	malantaŭo	Ger.: hinter	anpíreo, ájsu	-hi-	parto de kazoj
te-kéta	foriri, -as	Kaz.: ketiw	na-skéta, na-pojs-géja	-ket	kazo
láni	ejo	Tlng.: lan	ájko, pjási, meóku	-lan	en tabelvorto
péo	kapo	Est.: pea, Fin.: pää	péno	pao-	prefikso

• #1: El ĝi estiĝis en kelkaj dialektoj: hiápu resp. hīpu.

Al la sekva ĉapitro
01.09.2021