< Numeraloj en la Kitaka

Kitakujo 

Numeraloj / tàlu-sónori

1. Fundamentaj / púmtari

Ili neniam estas deklinaciataj.

Malgrandaj numeraloj / ímari tàlu-sónori

RIM: La koloroj indikas la rangecon, nome helverda = 1, helflava = 2, heloranĝa = 3 kaj helroza = 4. Kvina rango ne ekzistas ĉe la numeraloj! Krome gravas, ke nur la unuarangaj estu uzataj por nombrado, la aliaj por la vortfarado [Kiel ekz.: Ger.: zwei - por nombrado, bi- en fremdvortoj].

Por nombrado

Por la nombrado la jenaj numeraloj estas uzataj.

0 liŋ Ĉin.: [líng], Kant.: ling4
1 ojn Mn.Lat.: oinos, Gl.: oinos, Mn.Irl.: oín, (ôen), Dgsp.: oin-o-, -a-,-ata
2 ek(#1) Kaz.: eki (Tr.: iki, Uzb.: ikki, Tatr.: ike)
3 kum Ĉerm.: кум [kum] (Fin.: kolme, Est.: kolm, Hung.: három)
4 kek (<ek-ek(#2)) v-u supre
5 piŋ Gr.: πεντε [pente], Arm.: hing, Lit.: penkì
6 śaś Lit.: šeši, Sans.: sat & Heb.: שש [ŝeŝ]
7 pit Tag./Ceb.: pitó, Kav.: ?u-pitu?, Jav.: pitu, Bal.: pitu(ng), Paj.: pitju (Malag.: fito, Tet.: hitu)
8 bat Vj.: bát, Kant.: bad3(#K), Taj.: bpäät, (Ĉin.: []; Lao.: päät)
9 gao Kant.: geo2(#K), Taj.: gkàao (Lao.: kau, Ĉin.: [jiǔ])
10 dik(#3) Dlm.: dik, Lat.: decem [dekem] (i krome aperas en Ger.: -zig, Gt.: tigjus)
11 dik-ojn v-u supre
12 dik-ek v-u supre
ktp.    
20 ekdik v-u supre
30 kumdik v-u supre
Por vortfarado

Por la vortfarado la jenaj numeraloj estas uzataj.

0 nis(#1) Pl./Ĉeĥ.: nic "nenio" (Par. Slov./Slvk.: nič)
1 ic Fin.: yksi, Est.: üks; Hung.: egy (Sam.: okta, Ĉerm.: ik, ikte)
& Paj.: ita, Tag.: isá (Tet.: ida)
2 snew Eg.: snéwe (Par. Kopt.: ⲥⲛⲁⲩ [snav] (m.), ⲥⲛ̄ⲧⲉ [snouti] (f.))
3 tir(#2) Rus.: три [tri], Alb.: tre, tri, Irl.: tri, ..., Nep./Bng.: tin, Hin.: tiin
4 dor Kaz.: tört, Turk.: dört; Mong.: дөрвөн [dörwön] (Uzb.: to'rt, Tatr.: dürt)
5 vit Kom./Udm.: вит [vit] (Fin.: viisi, Est.: viis, Sam.: vihtta, Mar.: вич [vič])
6 muc Jap.: 六つ [muttsụ] (Jap.(Okinawa): mu:chi, Mn.Jap.: mu)
7 poŋ Gua.: pokõi
8 wal Ceb.: waló (Paj.: alu, Jav.: wolu, Tet.: ualu)
9 kwajs Ĉnk.(ĵargona): kwaist
10 biw Enc.: b'iw''
11 biw-ic v-u supre
12 biw-snew v-u supre
ktp.    
20 snewbiw v-u supre
30 tirbiw v-u supre
Pliaj
0 bo mallongigo el bósa "malplena; vakua"
ma' el ma "ne -u" kaj '
1 pal Mingr.: palo, paluo 'simple, single, only, sole, one', Las.: palu 'one, simple'; HNk.: pał, HBz.: pałëw, Mrg./Vmd.: pału, Nkt./Gld.: pala,
Mnd.: pǝle, pāle, pálle, Gsm.: pal, Mora: pállé, Mfg.: pál 'one', 'ein'
ti' Brm.: ti'
2 tojn(#1) Fin.: toinen 'zweiter'/'second' ("dua")
lam Orm.: lama
3 újć Turk.: üç
tojć(#2) Fin.: toinen 'zweiter' ("dua") + Fin.: yksi, Est.: üks; Hung.: egy & Paj.: ita, Tag.: isá (Tet.: ida)
4 nal Ĉerm.: nal, nalat & Tel.: nala-, nālugu, Tam.: naalu; (Fin.: neljä, Est.: neli, Sam.: njeallje, Hung.: négy)
vat Sngr.: vati
5 pram Km.: ប្រាំ [pram] 'fife' ("kvin")
ŋo Jap.: [go] & Tib.: nga, Kant.: ng5
6 mot Ngan.: motu" (Nenc.: матʼ, Enc.: mottú'', mot, mat, motu', ...)
ŋojc(#3) Jap.: [go] & Tib.: nga, Kant.: ng5 + Fin.: yksi, Est.: üks; Hung.: egy & Paj.: ita, Tag.: isá (Tet.: ida)
7 jet Uzb.: yetti
sejc Fin.: seitsemän, Est.: seitse (N.Sam.: čieža)
8 aśt Lit.: aštuoni, Jag.: ашт
kahh Fin.: kahdeksan, Est.: kaheksa
9 ciw Fiĝ.: ciwa (Paj.: siva, Tet.: sia)
tos Tuv.: тос [tos]
10 śip Ĉin.(Gabl.): šip 'zehn' ("dek"), Kor.: [ship(#K)/sip(#W)] (Ĉin.: [shí], Kant.: seb6(#K)/sap6(#W); Vj.: thập)(#4)
kújm(#5) Fin.: kymmenen, Est.: kümme
20 kulmen Ar.: kull + Angl.: man [män]

Grandaj numeraloj / égvari tàlu-sónori

RIM: La koloroj indikas la rangecon, nome helverda = 1, helflava = 2, heloranĝa = 3 kaj helroza = 4. Kvina rango ne ekzistas ĉe la numeraloj! Krome gravas, ke nur la unuarangaj estu uzataj por nombrado, la aliaj por la vortfarado [Kiel ekz.: Ger.: zwei - por nombrado, bi- en fremdvortoj].

Por nombrado

Por la nombrado la jenaj numeraloj estas uzataj.

100 sínte(#E) Ltv.: simt(s), (Sl.: sto & Fr.: cent [sang] & Alb.: qind [kj-])
1000 elífo(#1) Nub.: élifu (Heb.: elef, Malt.: elf, Ar.: ألف ['alf] > Sva.: elfu, alifu)
10 000 tómne(#2)(#E) Toĥ.A: tumane, tumáṃ(#3)
100 000 kêti(#4) Ind./Malaj.: keti(#5), Bal.: keti, Jav.: kethi
106, miliono swa(#6) Gua.: sua
109, miliardo ábje(#7)(#E) Mart.: अब्ज [abja]
Por vortfarado

Por la vortfarado la jenaj numeraloj estas uzataj.

100 pek Ĉin.(Gab.): pek, Kor.: [pek, paek] & Ajĉ.: pek⁷ (Ĉin.: [bǎi], Tjv.: bhaa4, Kant.: bag3)
1000 mjaŋ Mong.: мянга(н) [mjanga(n)]
10 000 van(#1) Vj.: vạn
100 000 bip(#2) Tlng.: bIp [bïp]
106, miliono saj(#3) Mong.: сая [saja]
Pliaj
100 draw(#1) cent Fiĝ.: drau (Ceb.: gatos, Ind.: ratus)
tlam Mu.: tlăm
1000 poan mil Km.: ពាន់ [poan]
rib Ind.: ribu (k-u Tag.: líbo, Ceb.: libo)
10000 tujm dek mil Mong.: түм [tüm]
drip mikso el dik "dek" kaj rib "mil"

Numeraloj je bazo dek kiel miloblo / tàlu-sónori je uráho dik as elíf-piśo

Potenco Nombrado Vortfarado Traduko Laŭvorte Sinonimo1 Sinonimo2
103 1000 dikemkum biwemtir mil dek-um-tri(#1) elífo mjaŋ
104 10 000 dikemkek biwemdor dek mil dek-um-kvar dik elífo; tómne biw mjaŋ, van
105 100 000 dikempiŋ biwemvit cent mil dek-um-kvin kêti; sínte elífo, dik tómne bip; pek mjaŋ, biw van
106 1 000 000 dikemśaś biwemmuc miliono dek-um-ses swa; dik kêti, sínte tómne saj; biw bip, pek van
107 10 000 000 dikempit biwempoŋ dek milionoj dek-um-sep sínte kêti, dik swa pek bip, biw saj
109 1 000 000 000 dikemgao biwemkwajs miliardo dek-um-naŭ tómne kêti, elífo swa, ábje mjaŋ saj
1012 1 000 000 000 000 dikemdikek biwembiwsnew biliono, duiliono dek-um-dekdu elífemkek, elífo ábje sajamsnew

RIM: En multaj lingvoj ne ekzistas simila skemo kaj vi komence devos cerbumi.

Ĉi-supra formado ankaŭ taŭgas por aliaj bazoj, ekz.: 2

23 8 ekemkum snewemtir ok du-um-tri bat
28 256 ekembat snewemwal ducent kvindek ses du-um-ok eksínte píŋdik śaś
210 1024 ekemdik snewembiw mil dudek kvar du-um-dek elífo ekdik kek/dor

Aŭ bazo 1000

10002 elífemek miliono mil-um-du dikemśaś
10003 elífemkum miliardo mil-um-tri dikemgao
10004 elífemkek biliono, duiliono mil-um-kvar dikemdikek

2. Ordaj numeraloj / páŋari tàlu-sónori

Sociolektaj formoj troviĝas en aparta paĝo!

x-enśe (xe) -a Kaz.: -inši, -ynšy(#1)
ójnenśe (1e) ícenśe pálenśe tí'enśe unua  
ékenśe (2e) snéwenśe tójenśe lámenśe dua  
kúmenśe tírenśe újćenśe tójćenśe tria  
kékenśe dórenśe nálenśe vátenśe kvara  

Eĉ eblas adverbaj variantoj, kiel tradukoj de "unue, due, trie" ktp. jene: ójnenśaw "unue", ékenśaw "due" kaj kúmenśaw "trie", metante la kutiman adverban finaĵon -aw post la sufikso, forlasante unue ties finan vokalon -e.

3. Ripetadaj numeraloj / ŋérari tàlu-sónori

Kun adverba finaĵo '-aw'

x-koartaw (xaw) -foje Ma.Sor.: krot (A.Sor.: króć) & Lit.: kartas "fojo"
(Parencas: Ĉeĥ./Slvk.: krát, Slov.: kràt, Blg.: kratno,
Sans.: krtvas; Fin.: kerta, Est.: korda, Sam.: geardi.)
ójnkoartaw (1k-aw) íckoartaw unufoje  
ékkoartaw (2k-aw) snéwkoartaw dufoje  
kúmkoartaw tírkoartaw trifoje  
kékkoartaw dórkoartaw kvarfoje  

Sen adverba finaĵo

x-mul -foje Kiĉ.: -mul (en: ca-mul "kvarfoje")
ójn-mul íc-mul pál-mul tí'-mul unufoje  
ek-mul snew-mul tój-mul lám-mul dufoje  

RIM: Kompare al Esperanto kaj al la antaŭe menciita variaĵo ne almetendas la adverba finaĵo!

4. Kolektivaj formoj / śiśómpari ŋúpiri

RIM: Kompare al Esperanto ne almetendas la adverba finaĵo!

Prefiksa varianto

cu-(#1) -ope Ger.: zu (en: zu Dritt)
cukum triope  
cukek kvarope  
cusinte centope  

Postpozicia varianto

lodz(#1) -ope Enc.: loʒ (en: mottuʒ' loʒ)
kum lodz triope  
kek lodz kvarope  
sinte lodz centope  

5. Multiplikaj numeraloj / máŋepìśari tàlu-sónori

- sistemaj

-piśa -obl- Alb.: -fish (en: trefish, trefishoj, trefishtë)
ékpiśa snéwpiśa duobla  
kúmpiśa tirpiśa triobla  

- nesistemaj

néhha duobla Ĉjn.: nexa [-ĥ-] 'twice' v-u ĉe túla

6. Frakciaj numeraloj / lémemari tàlu-sónori

- sistemaj

-ud-(#1) -on- Ser./Kr.: udio "parto"
ékudo duono  
kúmudo triono  
kékudo kvarono  
píŋudo kvinono  

- nesistemaj

hhágaso duono Mong.: хагас [ĥagas]

Eblas eĉ uzi konstruojn, kiel ekz. hhágas-piŋ "kvar kaj duono". Sed preferinde oni uzu konstruojn je komenca puol-, kiel priskribita sur aparta paĝo.

7. Distribuaj numeraloj / dópsari tàlu-sónori

jup(#1) po Keĉ.: yupay "nombri"
jup kum po tri  
jup bat po ok  
jup sínte po cent  
jup díkemśaś po miliono  

8. Numeralaj substantivoj (ofte per '-i') / tàlu-sónari nàmi-sónori (úftaw i-pe)

Cifero Rango 1 Rango 2 Rango 3 Rango 4
0 líŋi níći bó'o má'u
1 ójni íci páli tí'i
2 éki snéwi tójni(#1) lámi
3 kúmi tíri újći tójći
4 kéki dóri náli(#2) váti
5 píŋi víti prámi ŋohi(#H)
6 śáśi múci(#3) móti ŋojci
7 píti(#4) póŋi(#5) jéti séjci
8 báti wáli(#6) áśti káhhi
9 gaohi(#H) kwájsi cíwi tósi
10 díki#7 bíwi śípu kújmpi
11 dik-ojni biw-ici śìpu-páli kùjmpi-tí'i
12 dik-eki biw-snewi śìpu-tóji(#8) kùjmpi-lámi
20 ekdiki snewbiwi tòji-śípu(#9); kúlmeni làmi-kújmpi
30 kumdiki tirbiwi ùjći-śípu tòjći-kújmpi
100 sínti péki dráwi tlámi
1000 elífo(#10) mjáŋi poani(#11) ríbu
10000 tómni váni(#12) tújmi drípi
100000 kêti bípi    

RIM: Variaĵoj kun fina -o aŭ -u anstataŭ -i rezultas el la devena lingvo. Modeloj por tiaj vortoj estas la Finna; Slovaka(#1) kaj Islanda(#2) lingvoj.

9. Numerale uzendaj vortoj / tàlu-sónaw wépt-edvari sónori

        Dialekte
bet iom da … Pld.: bäten ne estu deklinaciataj kiel la bazaj béten
but multe da … Cig.(Lov.): but búton, bútun, búten(#1)
dow ambaŭ Ĉin.: [dōu]
(Kant.: dêu3)(#2)
 
faw(#3) malmulte da … MnA.Ger.: fao,
Gt.: fawai
 
kaś(#4)(#5) kelkaj Tuv.: каш  
bázari(#4)(#6) Turk.: bazı Ili devas esti deklinaciataj pro sia adjektiveco.
Sed tio perdiĝas ĉe la dialektaj formoj.
báze
wákjari(#4) Keĉ.: waki wak, wać, waś
cérari malmultaj Cig.: cera cer
tóhkomari Ĉjn.: tôhkomo tohh, tok
ćéndari pluraj Kur.: çend  
máŋari multaj Tib.: mangpo, mangpu
& N.Sam.: máŋga (Gen.) máŋgga, (Akk.) máŋga
& Gt.: manags
maŋ
pélari Pld.: väl pel

10. Etimologiaj numeraloj / àsli-ŋúp-ilmari tàlu-sónori

praformo / àsli-ŋúpi senco tólku Kitake senco tólku
Opoj
Kark.: ?áxak, ?áxxak du ek hháki, -u(#1) duo, duopo, paro cuéko
Nav.: naaki, Apĉ.: nà.ki, ná-ki; naki nâki(#2)
Jap.: san, Ĉin.: [sān] tri kum sáno(#3) trio, triopo cukúmo
Juk.: ox-tul tri (vivaĵoj)(#4) kum (éltasori) óśtuli trio (homoj, bestoj)
Paj.: tjelu (Bal.: telu(ng), Jav.: telu, Tet.: tolu) tri kum tjélu triopo
Snĉ.: ŋas kvar kek ŋáso kvarteto, kvaropo cukéko
Het.: meyu, miyu méju kvarangulo; kvaropo dorgóno; cukéko
Ind.: lima, Tag./Ceb.: limá, Paj.: lima, Tet.: lima
(Bal.: limang, limā)
kvin piŋ lîmi(#5) kvinteto, kvinopo cupíŋo
Cz./Hinu./Huns.: iłno (Beĵt.: илъна [iłna]) ses śaś ílno sesopo cuśáśo
Keĉ.: qanchis, kanchis, canchis, Jkr.: qançhisi sep pit kánći sepopo cupíto
Gua.: poapï, poapy ok bat poapi okopo cubáto
Nhr.: kuesi (Nm.: kxòese) naŭ gao kwési naŭopo cugao
Mal./Irul.: pattu, Tam.: paththu, … dek dik pâtu(#6) dekopo cudíko
Obloj
Kor.: tul du ek túla duobla ékpiśa
Edroj
Mong.: найм(ан) [najm(an)] ok bat nájmu oktaedro, okedro  
Monunuoj
Mz.Mong.: arban dek dik arbánu Arbano (monunuo)  
Turk.: yüz cent sínte jújzu Jujzo (monunuo)  
Jap.: sen mil elífo śéni(#7) Ŝenio (monunuo)  
Prefiksoj por mezurunuoj
Ling.: zómi dek dik zom- deka- 101
Ling.: nkámá cent sínte ŋam- hekto- 102
Vj.: nghìn mil elífo ŋin- kilo- 103
Mong.: сая [saja] + ablaŭto miliono swa, saj sej- mega- 106
Keĉ.: lluna miliardo ábje ljun- giga- 109
Lkt.: tópa kvar kek tôp-(#8) tera- 1012
Lkt.: záptaŋ kvin piŋ zap- peta- 1015
Lkt.: šákpe ses śaś śâk-(#9) eksa- 1018
Isl.: sjö sep pit sjo- zeta- 1021
Kat.: vuit ok bat vuj- jota- 1024
Ling.: zómi + inverso dek dik môz-(#10) deci- 10-1
Uzb.: yuz cent sínte juz- centi- 10-2
Uzb.: ming mil elífo miŋ- mili- 10-3
Geo.: ათასი [atasi] tas-
Gua.: papo dek kvin dik piŋ pâp-(#11) femto- 10-15
Ĉin.: 十八 [shíbā], Kant.: sap6 baat3 dek ok dik bat śab- ato- 10-18
Tet.: hitu sep pit hit- zepto- 10-21
Ĉer.: ᏧᏁᎳ [tsunela] ok bat cul- jokto- 10-24
Specoj de mezurunuoj
Ĉerm.: nal, nalat & Tel.: nala-, nālugu, Tam.: naalu; + Gr.: gôniá, gônía kvar + angulo kek + góni nalgón- kvadrat- ²
Dialektaj gramatikaj nombroj
Bcb.: ში [ši], Ĉeĉ.: шиъ [ši-'] du ek -śi du -j ek -ri, -ki
E-o: tri & ... tri kum -ti, -tir tri -j kum -ri
Keĉ.: tawa kvar kek, val -taw kvar -j kek -ri
Jap.: go & Tib.: nga, Kant.: ng5 kvin piŋ -ŋo kvin -j piŋ -ri
Sufiksoj
Eg.: snéwe(#12) du ek -snaw(#13)(#14) dek + ... dik + ...
Rus.: три [tri], Alb.: tre, tri, Irl.: tri, ..., Nep./Bng.: tin, Hin.: tiin tri kum -ter(#15) dudek + ... ékdik + ...
Ĉerm.: nal, nalat(#16) & Tel.: nala-, nālugu, Tam.: naalu kvar kek -nêl(#17) tridek + ... kúmdik + ...
Kom./Udm.: вит [vit](#18) kvin piŋ -vêt(#19) kvardek + ... kékdik + ...
Jap.: muttsụ(#20) ses śaś -mác(#21) kvindek + ... píŋdik + ...
Gua.: pokõi sep poŋ -pêŋ(#22) sesdek + ... śaśdik + ...
Komputiko
Keĉ.: iskay du ek îsko(#23) bito ékuma tàlu-sémno(#24)
Gua.: poapy ok bat paopi(#25) bajto  

11. Grupaj numeraloj / ólpari tàlu-sónori

-ujz- -naskitoj Turk.: -üz (-iz) (en: dördüz, ikiz, …)(#1)
ék-ujzori snéw-ujzori ĝemeloj  
kúm-ujzori tír-ujzori trinaskitoj  
kék-ujzori dór-ujzori kvarnaskitoj  
píŋ-ujzori tír-ujzori kvinnaskitoj  
śáś-ujzori múc-ujzori sesnaskitoj  

La rangeco varias, ĉar en la devena lingvo ekzistas du numeraloj, kiuj havas parencojn en la Kitaka, nome ek "du" kaj dor "kvar". Sed ili apartenas al malsamaj rangoj.

12. Apliko de la numeraloj / Jópseni tàlu-sónorini

a) Fundamentaj / púmtari

Nombrado / Júpeni

RIM: La apliko okazas kiel en Esperanto. Do kun pluralo post 2 ĝis ∞. Ne estu uzata iu kazo (genitivo singulara kiel en baltaj kaj slavaj lingvoj) post 2 ĝis 4 resp. ekde 5 ĝis 8 (plurale) nur pro la numeralo, sed pro iu prepoziciaĵopostpozicio (nur kun postpozitivo). Anstataŭ ek + substantivo/adjektivo uzeblas la dualo je -ki: ek púmuri = púmuki "du arboj". Krome ili neniam estas deklinaciataj!

ekz.: ojn míci "unu katino", kum áplori "tri pomoj", śaś-sínte éwrori "sescent eŭroj"

Kalkulado / Toáneni
Signo Nomo Kitake
+ plus gudaj, su(#1); gudájo(#2)
- minus pa(#1); neŋ(#2)
* -oble -koartaw, -mul
: dividita per bidájla diŋ
, komo dźiŋ
Y -a potenco de, alt' -enśe tálamo ot, vípse
radiko bóni
adicio
gatlísteni,
gudáveni
gatlístaj X gudaj/su Y adiciu X al Y X + Y = Z X, Y = bigudájo, bigudávo "sumato",
Z = gudáju, gudávu "sumo"
X gudaj Y teésa Z kum gudaj śaś teésa gao 3 + 6 = 9
X su Y teésa Z ojn su gao teésa dik 1 + 9 =10
substraho
padéteni
padétaj Y ot X subtrahu Y de X X - Y = Z X = binéŋo "minusato",
Y = bipadéto "subtrahato",
Z = rozdéjlo "diferenco"
X pa Y teésa Z(#1) pit pa kum teésa kek 7 - 3 = 4
X pa Y teésa neŋ Z(#2) śaś pa gao teésa neŋ kum 6 - 9 = -3
multiplikado
máŋepiśintjeni,
koárteni,
múleni
máŋepiśintjaj X diŋ Y multobligu X per Y X * Y = Z X = rukoárto, rumúlo "multiplikanto",
Y = bikoárto, bimúlo "multiplikato",
X, Y = ćínuti(#3) "faktoro"
Z = koártuti, múluti "produto"
X-koartaw Y teésa Z ek-koartaw piŋ teésa dik 2 * 5 = 10
X-mul Y teésa Z piŋ-mul śaś teésa kumdik 5 * 6 = 30
divido
dájleni
dájlaj X diŋ Y dividu X per Y X : Y = Z X = bidájlo "dividato",
Y = rudájlo "dividanto",
Z = kómti(#4) "kvociento"
X bidájla diŋ Y teésa Z bat bidájla diŋ kek teésa ek 8 : 4 = 2
X bidájla diŋ Y teésa Z dźiŋ' z dik ojn bidájla diŋ śaś teésa ojn dźiŋ' bat kum 11 : 6 = 1,83
potencigo
tálameni,
wóhteni
tálamaj X diŋ Y potencigu X per Y XY = Z X = ónćo "bazo",
Y = íwpso, iskójvu(#5) "eksponento",
Z = wóhti(#6) "potenco"
Y-enśe tálamo ot X teésa Z ékenśe tálamo ot kum teésa gao 32 = 9
Xum(#7)Y teésa Z doromkum teésa śaśdik kek 43 = 64
X vípse(#8) Y teésa Z ek vípse kum teésa bat 23 = 8
radikado
bóneni
úmaj tla X-enśen bónin ot Y tiru la Xan radikon el Y x√Y = Z X = bónena íwpso(#9),
bónena iskójvu(#10)
"radikeksponento",
Y = bibóno "radikato",
Z = bóni "radiko"
tla X-enśe bóni ot Y teésa Z tla kum-enśe bóni ot ékdik pit teésa kum 3√27 = 3

Por faktorialo (n!) estas la termino kepmúlti (el képa "kapabla, pova", -mul "-foje" kaj aldona konsonanto), inspirita de la etimoj de Ger.: Fakultät (por la komenca parto) kaj Fin.: kertoma (por la fina parto).

b) Ordinalaj numeraloj / páŋari tàlu-sónori

RIM: Ili tre ofte staras antaŭ la koncernata vorto, nur pro stilaj kialoj ili sekvas. Krome ili estas deklinaciataj kiel substantivoj kaj adjektivoj.

ekz.: kúmenśe áplo "tria pomo", Go-tráda ékenśeku házuku! "Veturu al dua domo!"

c) Frakciaj numeraloj / lémemari tàlu-sónori

½ ojn ékudo unu duono
2/3 ek kúmudori du trionoj
4/7 kek pítudori kvar seponoj
23/86 ekdik kum batdik-śaśudori dudek tri okdek-sesonoj

13. Rilataj vortoj / Bécari sónori

Kitake Senco Etimo Devena formo Senco
déjlo parto Pld.: Deil, Deel    
hhúvi procento Mong.: хувь [hhuvj]    
otpéko(#1) el ot "de" kaj pek "cent"    
na-júpa nombri Keĉ.: yupay júpeni nombrado
na-tôla(#2) Mong.: тоолох [tooloh] ektôlo(#3) dualo
maŋtôlo(#4) pluralo
ojntôlo(#5) singularo
tôleni nombrado
tôlguj(#6) nul
tôl'ujŋ(#6)
tálu numero Pld.: Tahl, Isl.: tala & S.Sam.: taale gutálu(#7) nombro
tálu-sémno(#8) cifero
tàlu-sóno(#9) numeralo vidu supre + Fin.: sana, Est.: sõna    
tlíki cifero mikso el la vortoj tálu "numero" kaj tíki "fingro" tlíkojta cifereca
natoana kalkuli Vj.: toán toaneni kalkulado
toan-ílmo matematiko(#10)
watlémko(#11) frakcio kunmetaĵo el mallongigo wat- "de-" kaj na-léma "rompi"    

Al la sekva ĉapitro
08.12.2024