Kitakujo 

Afiksoj, ordigitaj laŭ la Kitaka / gubánduri, bilpáŋari loŋ tla Kitáka

Prefiksoj / pìrebánduri

1. an- mal- Kor.: an- & Gr.: α/αν- [a/an-], Arm.: ան- [an-] anélta(#1) malviva
2. ap- ĉirkaŭ- Ltv.: ap- apśúro insulo
3. ásli- pra- Ind.: asli àslikéli pralingvo
4. be- pri- Ger.: be- nabedánja pribati (ekz. hufojn)
5. bek- re- (loke!) TokP.: bek nabekména reiri
6. bo- -uj-, -i- Cv.: bo- Bovéno Rusujo, Rusio
7. cu- -ope Ger.: zu [cu] cukék kvarope
8. ći- rivero de … Ind.: ci [ĉi] 'Fluß' ("rivero") ćiájasu rivero de erco(j)
9. daw- -ad- Ger.: dauern nadawsvápa dormadi
10. dew-(#2) ... ajn Mn.Pr.: dêiwas, deiwas, deiws, deywis + Ĉeĥ.: dew-náne kiu ajn
11. dus- mis- Sans.: dus-, Gr.: δυσ- [dus] nadusgéja misiri
12. dźja- -famili- (lingve) Ĉin.: [jiā] (en 家庭 [jiātíng], 家屬 [jiāshŭ]) dźjatúrka tjurka (kiel familio)
13. dźjo- -familieg- (lin.) dźjourála urala (kiel familiego)
14. eks- eks- = eksválderjolo eksregistaro
15. geo- antaŭa Kant.: geo6 geogódipi en/dum la antaŭa jaro
16. gi- ge- Son.: gi- giáhhori gefratoj
17. han- kontraŭ-, anti- Jap.: han- hankitáka antikitaka
18. kaj-(#3) -an- Fiĝ.: kai Kajvíti Fiĝianino
19. kàle- bon(e)- Gr.: kalá kàle-gámaj bonvenu
20. ki-(#4) -lingva Sva.: ki- kidújća, kizermana germanlingva
21. ko-(#5) ek- Fr.: commencer nakomáka ekmanĝi
22. ma-(#6) -uj-, -i- Fin.: maa masákso, madójćo Germanujo, -io
23. me- -ig- TokP.: mek-, Pat.: mek; Klk.: ma-(#7) namegáma venigi
24. mo- -an- Cv.: mo- Movéni, Movénu Rusino, ruso
Mocváni, Mocvánu Bocvananino, bocvanano
25. moj- ĉiu- Vj.: mọi mojdín(aw) ĉiutage
26. namt- kiu scias Jap.: nani + Mong.: мэд- [med] námt-kvo kiu scias kio
27. nas- -ar- (homoj) Nub.: nas- nastúrko turkaro
28. nemt- … ajn(#8) Hung.: nem + Mong.: мэд- [med] némt-kve mi ne scias kiu, kiu ajn
29. nevim- … ajn(#8) Ĉeĥ.: ne vím nevimkve kiu ajn
30. njo- re- Angl.: new [nju:] > Jap.: nyu [nju] nanjonúrintja renovigi
31. ŋac(re)- for- Ind.: ngacir "forkuri, fuĝi" naŋacésa foresti
32. ŋin- kilo- Vj.: nghìn ŋincígo kilometro
33. pao- ĉef-(#9) Est.: pea (Fin.: pää) + ablaŭto paostacju ĉefstacio
34. pu- lignaĵo Fin./Est.: puu pupláto breto
35. pû-(#10) muziko; sono; ... Gua.: pu pûsili kordo
36. raj- sekva Jap.: rai rajgódipi en sekva jaro
37. roz- dis- Pl.: roz- rozpádo disfalo
38. sa- malek-, el(-)(#11) Sans.: samstha nasamáka finmanĝi
39. sum-(#12) <iu, io> Gt.: sums súmtem iam
40. svi- bo- Ger.: Schwieger- svibápu bopatro
41. śi- ĉi(-) Lit.: šis śiteme ĉi tiu, tiu ĉi
42. śvĩ-(#13) ajn(#7) Enc.: še "ne" + Ĉeĥ.: śvĩkve kiu ajn
43. to-(#14) -isto Vj.: thợ to-májo tajloro
44. ubaj- stif-, duon- Drg.: ubaj ubaj-bápu stif-patro, duon-patro
45 un- a-, an-; in-(#15) Ger.: un- unátvisto ateisto
unkírvo atomo
46. ve- -iĝ- Ger.: werden navedáda grandiĝi
47. vejte- tele- Ger.: Weite [vajtë] vejtelúkimelo televidilo
48. zu- -grup- (lingve) Ĉin.: () [] zusláva slava (kiel grupo)

Sufiksoj / pasbánduri

1. -ać- -aĉ- = házaću domaĉo
2. -ajk-(#1) -ej- Fin.: paikkka "ejo" & Lit.: aikštė mákajko manĝejo
3. -ajp- -em- Fin.: taipumus "inklino (f)" svápajpo dormemo
4. -ajś- -infano, -fil(in)o Sr.: yaazu [jâŝi]® Paol-ajśu Paŭlo-filo
5. -akti regiono Gl.: -act(is) [-k-] Rújgakti regiono Rugeno
6. -ali riverego Trk.: ala Bêrali bruna riverego
7. -ama(#2) panjo ... Tam.: ammaa Íti-ama panjo Itino
8. -ap-(#3) -on- TokP.: hap kúmapo triono
9. -apja(#2) paĉjo ... Tulu.: appa, appè, Tam.: appaa Mónu-apja paĉjo Monuo
10. -as- -aĵ- Est.: asi mákaso manĝaĵo
11. -ast-(#4) -ist- Ĉuv.: asta "metiisto, majstro" gérsasto laboristo
12. -aswu -arbo Aĉum.: asw?ú 'tree' bátil-àswu prunarbo
13. -atv- -ebl- Hung.: -ható (-hető) mátatva videbla
14. -awl- (Var.: -alv-)(#5) -ind- Hung.: -való + parta inversigo lúbawla aminda
15. -awpt-(#6) -estr- Ger.: Haupt úrawptu urbestro
16. -behh- preta (por) Tlng.: -beH 'fertig' na-láb-behha esti preta por trans-
sendi datojn
17. -daś- sam-X-ano Turk.: -daş bímidaśo samideano
18. -eć-(#7) -id- A.Sor.: -eć- slónjećo elefantido
19. -edlo(#8) -ingo Ĉeĥ.: -edlo ábr-edlo plumingo
20. -edva -enda Esp-o: deva + parta inversigo líbedva pagenda
21. -egv- -eg- Ĉer.: egú´ házegvo domego
22. -ek-(#9) -et- Pl.: -ek, Rus.: -ек [-ek] házeko dometo
23. -el- -il- Ger.: -el (en: Schlüssel) katimelo tranĉilo
24. -elm- -er- Hung.: elem sváselmo pluvero
25. -ems- (Var.: -ims-,
-ujms-)
-simila Turk.: -(i)msi gjúpemsa stulteca
26. -eni -(ad)o Rus.: -ение [enie] pádeni falo
27. -ens- -uj- Hisp./Esp-o: en, Gr.: εν [en] + Est.: asi cúkrenso sukerujo
28. -enśe -a (num.) Kaz.: -inŝi ójnenśe unua
29. -erj- (Dial.: -eŕ [erĵ]) -ist- Ger.: -er, Rus.: -арь [arj] púmerjo arbisto
30. -eś- -ec- Lat.: esse, It.: essere + diferencigo máheśo grandeco
31. -etj- -iĝ- Rus.: -еть [etj] nagjúpetja stultiĝi
32. -ew- (pasivo) Knjr.: -w-, Sva.: -w-(#10) nalúbewa esti amata
33. -ez-(#11) -an- Ger.: -ese, It.: -ese Ćínezu ĉino
34. -falvi -vilaĝo Hung.: falu, falva- Jópufàlvi Jopufalvo
35. -hhaŋ- volonti Tlng.: -qang tegérshhaŋa volontas labori
36. -iep- -estr- Ĉin.(Gab.): [hiep] (Ĉin.: []) úriepu urbestro
37. -ies- -an- Fin.: mies Véniesi, Véniesu Rusino, ruso
Cvániesi, Cvániesu Bocvananino, bocvano
38. -ij-(#12) -uj-, -i- Esp-o: -i-, Pl.: -ija, Lit.: -ìja Zermanijo Germanujo, Germanio
39. -ikt- (pasivo) Mong.: -гд- [-gd-](#13) nalúbikta esti amata
40. -ilć- -planto Snĉ.: -íłč tílkwilćo fragujo, fragoplanto
41. -im-(#14) -et- Gua.: -mi + inversigo gelásimo glaseto
42. -intj- -ig- Lit.: -inti napítintja trinkigi
43. -iosl- -anar- mikso el -ies- "-an-" kaj -ol- "-ar-" házioslo domanaro
44. -ism- -ism- = śovínismo ŝovinismo
45. -ist- -ist- = śovínisto ŝovinisto
46. -isva -eta (kolore) Lit.: -svas gélisva flaveta
47. -iś- unu la alian Turk.: -iş- nalúbiśa ami unu la alian
48. -iti -njo Ltv.: -ītis, -īte Emiti Emnjo
49. (-)koart- -foj- Sor.: króć & Lit.: kartas kúmkoártaw trifoje
50. -kwe iama, eksa Gua.: -kue(-ngue) dóstu-kwe eks-amiko
51. -libe ajn Rus.: -либо [libo] & Lat.: -libet kve-líbe kiu ajn
52. -mi(#15) -et- Gua.: -mi bápumi paĉjo
53. -mul -foje Kiĉ.: -mul ójnmul unufoje
54. -niś- devi Tlng.: -niS temórniśa devas morti
55. -oćku -ĉjo Hung.: -cska, -cske Rúdoćku Rudĉjo
56. -odn- -ind- Sor.: hódny káwpodna aĉetinda
57. -ojta -eca Sor.: -ojty jégojta glacieca
58. -ok-(#7) -id- Rus.: -ёк [-ok] ovicoko ŝafido
59. -olo -aro Angl.: all [ol] bámbolo infanaro
60. -on- -ono(#16) Gr.: -ον [-on] umémono elektrono
61. -oś-(#17) bo- Hung.: -os [-oŝ] bápośu bopatro
62. -pan- ĉiu Gr.: παν [pan] vopáne ni ĉiuj
63. -piś- -obl- Alb.: -fish tírpiśa triobla
64. -raŋ estonta Gua.: -rã śáti-raŋ fianĉino (estonta edzino)
65. -rup- preti (por) Tlng.: -rup temákrupa pretas por manĝi
66. -śjo (Var.: -śjopo.) -salo Jap.: shió 'Salz' píkaśjo kuirsalo
67. -tepli -monteto Naht.: tepe-tl Hánitèpli Haniteplo
68. -tik- nur ... Lit.: tìk "nur" votíke ni sen vi
69. -tlen- sen ... Hung.: -tlen (-tlan) súvotlena senakva
70. -ud- -on- Kr.: udio kúmudo triono
71. -ujn- sin Turk.: -ün- namójtujna lavi sin
72. -ujz- -naskito Turk.: -üz (-iz) ékujzori ĝemeloj
73. -uk- -ul- (vivaĵoj) Lit.: -ùkas/-ùkė (-iùkas/-iùkė), Fin.: elukka sísukori mamuloj
74. -ul- -ul- = dádulu grandulo
75. -ulori(#18) ge- v-u supre + Nub.: lím, Ar.: limm na-úlori-léga geliti
76. -uls- -uj- Mong.: улс [uls] Vénulso Rusujo, Rusio
77. -um-(#19) -um- = kúnkumu kolumo
78. -unj-(#7) -id- Keĉ.: uña mícunjo katido
79. -us-(#20) likvaĵo Mong.: ус [us] "akvo" médzuso medo
wígluso oleo
80. -uśu -ĉjo Pl.: -uś, Rum.: -uș Rúduśu Rudĉjo
81. -ut-(#21) diversaj abstraktaĵoj Fin.: -ut-(#21a) kaj -uut-(#21b) házuti(#21c) ekonomio
máputi(#21d) pejzaĝo
méduti(#21e) scienco
82. -vip- ne povi, timi Tlng.: -vIp 'nicht können, fürchten' teléntvipa timas flugi
83. -vis- certe, sen-dube Pld.: wiß sjegámvisa certe venos
84. -vo- (postpozicie) Rus.: во [vo] "en" envosaj, -ku, -ket en, en -n, de en (=el)
85. -we- A.Sor.: we bélwesaj, -ku, -ket en, en -n, de en (=el)
86. -wen- laŭdire, onidire Mnm.: -wen sjegámwena-paj laŭdire li venos

Al la sekva ĉapitro
03.03.2023