Kitakujo 

Pejzaĝo / lónśi, máputi

lónśi pejzaĝo Mi
máputi(#1) Map.: mapu + Fin.: -ut-(#2) kaj -uut-(#3)

a) Montoj k.s. / góriri v.s.

aráno valo Vask.: Aran
dóli Ĉeĥ.: údolí, dolina, Rus.: долина, дол [dol(ina)],
Alb.: dolínë, Kim.: dôl
hári Het.: hariš (Arm.: air)
dóbo altaĵo, monteto Kl.Mong.: dobo (Mong.: дов [dov])
málu Alb.: mal-i, (pl.) -e-t, Rum.: mal(#1) & Tam.: male, Mal.: mala-
góri monto Rus.: гора [gora], Sans.: girí, giri-h > Ind.: giri
kêpi(#2) pinto de monto Alb.: kep-i, (pl.) -a-t
méndiśko monteto Vask.: mendixkot
sári monto, -eto Arm.: sar
tétli roko Naht.: tetl "ŝtono; ovo"(#3)
várhhu(#4) supro (de monto), pinto Plb.: wârch

b) Vulkanoj / àpigóriri

àpi-góri(#1) vulkano Ind.: api, Ain.: api (ape, abe) + v-u supre
àpigóruso lafo v-u supre + -us-
śkrìn-tétlo(#2) Alb.: shkrin [ŝkrin] + Nah.: tetl
áśi cindro Ger.: Asche, Arm.: ačiun
séwo Mand.: sewo (see)
gîgu(#3) kratero Isl.: gígur

c) Akvejoj / súvajkori

albéwri fonto Arm.: ałbewr (pli malnove: ałbiwr)
isóko Knjr.: isoko
azáru lageto Mn.Pr.: Assaran (Rus.: озеро [ozero])
báltajko marĉejo; ŝlimejo Alb.: báltë, baltínë + sufikso
brégo bordo Jid.: breg, Alb.: breg
érgi Mong.: эрэг [ereg]
búrnu puto Angl.dial.: burn, Mn.Angl./Mn.Frs.: burna
cóvu maro Arm.: ծով [cov]
jámu Ngan.: jam, Nen.: jamʔ & Eg.: jám, Ar.: يم [yam], Heb.: יָם [yam] > Jid.: jam (Enc.: jam 'Fluß')
dúlvi alta tajdo Sam.: dulvi (Fin.: tulva)
párka jámti Het.: par-ku-uš (parkus) + vidu malsupre
gólu rivero Mong.: гол [gol]
jógi Vps./Karl.: jogi(#1)
kíwo Itelm.: кив
réko Rus.: река [reka], Blg.: река [reká], Kr./Slov.: réka
híni ondo Vask.: u-hin
hámbi Nen.: hamba 'Welle' ("ondo")
jámti(#2) tajdo vidu supre + t
kuáno golfo Irl.: cuan [kuėn]
kuéno haveno
níza jámti malalta tajdo Rus.: низкий [nizkij] + vidu supre
núvru lago Mong.: нуур [nuur]
tóvu Hung.: tó (ak. tavat, nom.pl. tavak)(#3), Mans./Ŝlk.: too, Enc.: to, tō
òmbu oceano Ling.: mbú
súvagu kanalo Mong.: суваг [suvag]
sùvopádo akvofalo Kaz.: suw + Rus.: падать [padatj]
vèsipádo Fin./Est.: vesi + Rus.: падать [padatj]
vàripádo Sans.: vâ´r, vâri, vârî, Av.: vâr, (vairi-), ... + Rus.: падать [padatj]
ústi enbuŝiĝo Rus.: усте [uste], Ĉeĥ.: ustí
vínjo golfo Vj.: vịnh

d) Arbaroj k.s. / lésuri v.s.

lésu arbaro Rus.: лес [les], в лесу [vlesu], Ĉeĥ./Slvk.: les, A.Sor.: lěs
puílćolo Finn./Est.: puu + sufiksoj
púmolo Fin./Est.: puu & Ger.dial.: Bôm + sufikso
lûgo(#1) herbejo Rus.: луг [lug], Plb.*: lug, (Jid.: lónke, Pld.: Lüch, Ger.(Dial.): Luch, Sor.: łuh, ług)
wélu Het.: wellus (nom.sg.), wellu (nom./ak.sg.N)
pájmajko paŝtejo Fin.: paimen + sufikso
pélto kampo; agro Fin.: pelto, (Est.: põld (Gen.: põllu), Hung.: föld)
pùmu-pihénajko(#2) parko Fin./Est.: puu & Ger.(dial.): Bom + Cig.(Lov.): pihenij (Prät.) pihen-indas + sufikso
źúŋlu ĝangalo Ger.: Dschungel

e) Vojoj / derógiri

asántli ponto(#1) Ĉer.: a-sv-tlv-i
hído Hung.: híd (Oset.: хид [ĥid])
púti vojo Rus.: путь [putj] (A.Sor.: puć)
śtégu vojeto, pado Alb.: shteg

f) Biomoj /

áro stepo; malalta lando Fin.: aro
djéo tundro Enc.: d'éo (d'eu')
duenti tajgo Nnj.: дуэнтэ [duəntə]
pîka skùjpúmolo(#1) Map.: piku + Lit.: skujà, Ltv.: skuja + Fin.: puu & Ger.: Baum (dial.) Bom + sufikso
kéjdu oazo Fin.: keidas
púsći dezerto Sor.: pusćina

g) Aliaj / kítari

akétu horizonto Eg.: 3ht [aket]
apśúro(#1) insulo Ltv.: ap 'um' ("ĉirkaŭ"), Lit./Ltv.: ap- + Sum.: šur 'to flow'
dvípo Sans.: द्वीप [dvipá]
śími Jap.: shimá
áro stepo; malalta lando Fin.: aro
ćúru glaĉero Keĉ.(SPC): čuru 'Eis'(#2)
débu polvo Ind.: debu
dźóju ĉirkaŭejo Uzb.: joy [ĝoj]
góli kavaĵo, kavejo Alb.: gólle
sójli Arm.: soyl
hádi limo Ind.: had
hhíli Mong.: хил [hil]
kívi ŝtono Fin./Est.: kivi
nárso ebeno Gronl.: narsaq
ojtáki Mi
pélto(#3) agro; kampo Fin.: pelto (Est.: põld, Hung.: föld)
sánto sablo Fin.: santa, Sur.: santi, (Ger.: Sand)
śêm-ápri(#4) atmosfero Ppl.Say.: s:e'm [se?m]® + Ltv.: ap- + r
túpśu(#5) tufo Fin.: tupsu
zômo(#6) medio Ltv.: zeme(#7) + ablaŭto

h) Marĉo ktp. / bálti

bálti marĉo; ŝlimo Alb.: báltë, baltínë
túdju ŝlimo Gua.: tuju [tudju]®

Al la sekva ĉapitro
14.03.2022