Kitakujo 

Peto kaj danko / Mélsto va dáko

a) Petoj / mélstori

go- -u! Angl.: go Gomáka káwkun! Manĝu kukon!
-j Rus.: -й, -ь [j] Pojsgéjaj! Foriru!
na-kówa bonvoli Jap.: kou Gokówa naístua! Bonvolu sidi!
kow- bonvolu -i Kow-ístua!
na-méja inviti Vj.: mời Mu teméja tún bìretja-dínorajku. Mi invitas vin al naskiĝtago.
namélsta peti Lit.: melsti Ému temélsta émin ómpe kájtu. Li petas ŝin pri danco.
prási demando Rus.: вопрос [voprós] (просить [prositj]), Ger.: Frage(#1) na-prása demandi
sánlu propono Mong.: санал [sanal] Mu tesánla júge témen ćánjon. Mi proponas al vi ĉi tiun leĝon.
úslu Ind.: usul Mu vuhéma úslun sve tu. Mi havus proponon por vi.
Ŋa úslun sve kámi vuhéma(-sùra).
na-śéva demandi ? śévo demando

b) Deziroj / wéksori

na-hèvem-jáva(#1) gratuli Fin.: hyvä, Est.: hea +
Esp-o: -um- + Ĉin.: [yào]
Mu tehèvemjáva túge bìretjadínorajku. Mi gratulas al vi pro naskiĝtago.
na-śùdjáva(#1) kunmetaĵo el śúdo "feliĉo"
kaj na-jáva "deziri"
Mu teśùdjáva túge bìretjadínorajku.
na-uróna Alb.: uron Mu teuróna túge bìretjadínorajku.
jao voli Ĉin.: [yào] Mo jao nasvápa. Mi volas dormi.
na-jáva deziri Ŋa tejáva kámin kúlon hévan. Mi deziras al vi ĉion bonan.
na-jéwka postuli Vj.: yêu cầu Paolu tejéwka púlin Ítiket. Paŭlo postulas monon de Itino.
na-śárda Mong.: шаардах Paolu teśárda púlin Ítiket.
na-vóla voli Esp-o: voli, Ger.: wollen Mu tevóla napíta téon. Mi volas trinki teon.
na-wéksa deziri Het.: wek-tsi kàle-wéksi bon-deziro

c) Dankoj / dákori

nadáka danki Lit.: dėkóti, Ger.: danken, Slvk.: ďakovať, Sve.: tacka Mu tedáka túge. Mi dankas al vi.
nem dák-ajlaw(#1) ne dankinde
na-wáda Ĉer.: ŭaʔdo "danko" Mu tewáda túge. Mi dankas al vi.
nem wád-ajlaw(#1) ne dankinde
dzírku koro Mong.: зүрх [dzyrĥ] dzírkan dákon koran dankon
ksínu Ĉin.(Gabl.): hsin1(#2) ksínan dákon
tími Vj.: tim(#2) tíman dákon

d) Pardonoj / indjénori

na-indjéna(#1) pardoni Alb.: ndjen 'verzeihen' Mu teindjéna tíge témen hhágun. Mi pardonas al vi ĉi tiun eraron.
na-zálama bedaŭri Rus.: жал [ĵalj]
+ Esp-o: -um- + sufikso
zálam-odnaw bedaŭrinde
zálaw domaĝe Rus.: жал [ĵalj] Zálaw, da tu nem sjegáma. Domaĝe, ke vi ne venos.

e) Pliaj ĝentilecaj esprimoj / másari mil-ájseśari bájiri

ájso afableco, galanteco Jap.: aisô Émi teésa óće ájsa. Ŝi estas tre afabla.
ámla(#1) ĝentila Mac.: amalé    
milájsa v-u supre    
drága kara Hung.: drága, Cig.: drag(o)    
fíla Gr.: φίλος [phílos > fílos]    
míla Rus.: милий [milij], Pl.: miły    
káŋsta deca Mn.Pr.: kanxta    
káŋsti deco Mn.Pr.: kânxtin (ak.)    

V-u ankaŭ sub ĝentileco.

Al la sekva ĉapitro
22.11.2024