Kitakujo 

Kiel diri "havi"? / Kvaw nadíha "nahéma"?

Kitake Esperanto Etimo Ekzemplo Senco Komento
Memstaraj
na-héma havi Pld.: hemm' Mu(#1) tehéma búkun. Mi havas libron.
na-íma Rus.: иметь [ imetj] Mu(#1) teíma búkun.
na-púnja havi; posedi Ind.: punya Paj tepúnja mícon. Li/Ŝi havas/posedas katon.
na-hémpa posedi Pld.: hemm' + p Paj tehémpa véjte-lúkimelon. Li posedas televidilon.
na-ómpa(#2) Fin.: oma(#3) & Pld.: hemm' + p Paj teómpa véjte-lúkimelon.
na-pśipúnja(#4) havi ĉe si Pl.: przy + Ind.: punya Paolu tepśipúnja cérzon. Paŭlo havas ĉe si krajonon.
Paolu tehémpa júpsin, tar ému
nem tepśipúnja han.
(#5)
Paŭlo posedas komputilon,
sed li ne havas ĝin ĉe si.
Ligenda
na-túra havi Lit.: turėti Ŋa tebúktúra. Mi havas libron.

Se temas pri fizikaj kaj psikaj statoj, oni uzas alian konstruon, pri kio legeblas sur paĝo pri farto.

RIM: Ĉar la ĉisupraj verboj ĉiam estas transitivaj, ili neniam povas esti uzataj por traduki la idiomojn germane „es gibt“ kaj angle „there are“, por kiuj kelkaj latinidaj kaj slavaj lingvoj ja uzas la verbon por "havi", same kiel kelkaj sudgermanaj dialektoj.

Aparta vorto

Foje okazas, ke por esperanta idiomo en la kitaka estas aparta vorto.

Verboj

na-duróna havi paciencon(#1) Alb.: durón
na-gárśa havi abomenon Arm.: garšim
na-hújma havi kapturniĝon(#2) Fin.: huimata
na-ŋéna havi tempon Alb.: ngen
na-tórna havi permeson(#3) Jid.: torn

Sufiksoj

-kej- havi permeson(#1)

Al la sekva ĉapitro
21.11.2023