| Vorto | Senco | Etimo(j) |
|---|---|---|
| jájko(#1) | ovo | Ma.Sor./Pl.: jajko (Ger.: Ei) |
| jájso(#1) | Rus.: яйцо́ [jajcó] | |
| léjpuśko | komenca aŭ fina parto de pano | Fin.: leipä*, Mez.A.Ger.: leip + A.Sor.: chlěbušk |
La parto -ćo (foje en alia genro) el diversaj slavaj lingvoj (kiel ekz. Mak.: -че) kaj Hung.: -csa kaj -cse.
| Ekzemplo | Senco | Pravorto | Senco | Etimo(j) | Modelo |
|---|---|---|---|---|---|
| déjlćo | frakcio, ono | déjlo | parto | Pld.: Deil | Mak.: делче el дел |
| tówćo | flako | tóvu | lago | Hung.: tó 'lake' ("lago") | rilato inter Hung.: tócsa 'puddle' ("flako") kaj tó 'lake' ("lago") |
La parto -ćko (foje en alia genro) el diversaj slavaj lingvoj (kiel ekz. Pl.: -eczka, Rus.: -ечка [-ečka], -очка [-očka], -чка [-čka]) kaj la Hung.: -cska.
| Ekzemplo | Senco | Pravorto | Senco | Etimo(j) | Modelo |
|---|---|---|---|---|---|
| ájćko | testiko | Ger.: Ei | |||
| déjlećko | molekulo | déjlo | parto | Pld.: Deil | Laŭ Pl.: cząsteczka, el cząstka kaj -eczka. |
| gúoćko | hejmlando | gúo | lando | Ĉin.: 国 [guó] | Laŭ Ger.: Ländle, el Land |
| tébećki | fingrulino | tébo | polekso, dikfingro | Tib.: theb, m-thebo | Ger.: Däumelinchen |
| wásićko | necesejo | wási | domo | Keĉ.: wasi | Inspirita de TokP.: smolhaus kaj liklik haus. |
Tio estiĝis per mallongigo de -ek- (el Pl.: -ek, Rus.: -ек [-ek]) al simpla k, kio aspektas kiel aldona konsonanto.
| Ekzemplo | Senco | Pravorto | Senco | Modelo |
|---|---|---|---|---|
| áhko | fraterkulo | áhhu | frato | rilato inter la etimoj de fraterkulo kaj frato |
| dáŋki | palato | dáŋu | ĉielo | rilato de Blg.: небце 'palate (roof of the oral cavity)' ("palato (tegmento de la buŝkavo)") al небе́ 'sky; heaven' ("ĉielo") |
| déjlko | partiklo | déjlo | parto | Pl.: cząstka, el część kaj -ka, Rus.: частица, el часть kaj -ица, Ltv.: daļiņa, kiel diminutivo el daļa. |
| désko | glano | dési(#1) | kapo | rilato inter Rus.: голо́вка [golóvka] kaj голова́ [golová] |
| -esk-(#2) | -ĉelo | êso | ĉelo | rilato inter rúmko kaj rúmu, por eviti duan tonemon |
| hítko | sileo, ponteto (parto de kordinstrumento) | hído | ponto | rilatoj inter Kat.: pontet 'bridge' ("sileo, ponteto") kaj pont 'bridge' ("ponto") resp. It.: ponticello kaj ponte |
| hínku | tildo | híni | ondo | Ĉeĥ.: vlnovka 'tilde' ("tildo"), el vlna 'wave' ("ondo"), parte subtenata de Fin.: aaltoviiva, el aalto 'wave' ("ondo") kaj viiva 'line' ("linio"). |
| ípku | ogoneko | ípu | vosto | Pl.: ogonek, el ogon |
| lémko | rompeto | na-léma | rompi | ?? |
| lésko | bosko | lésu | arbaro | rilato inter Pl.: lasek kaj las, Ĉeĥ.: lesík kaj les |
| lúhko | (komputila) muso | lúhho | muso | rilato inter Arm.: մկնիկ [mknik] kaj մուկ [muk]. |
| mícko | amento | míco | kato | Ger.: Kätzchen "kateto; katido; amento" |
| mílsko | bombono | mílsa | dolĉa | rilato inter Irl.: milseán (usone) 'candy'/ (brite) 'sweet, bonbon' kaj milis 'sweet' ("dolĉa") |
| múnko | pordeto, fendeto | múno | pordo | ?? |
| núśki | tonsilo | núśi | migdalo | rilato inter Arm.: նշիկ [nšik] kaj Arm.: նուշ [nuš] |
| pénko | kapitulo | péno | kapo | rilato inter kapitulo kaj kapo |
| plómki | prunelo | plómi | pruno | rilato inter prunelo kaj pruno |
| réśko(#K) | spico | réśi | radiko | rilato inter Ger.: Gewürz "spico" kaj Wurzel "radiko", Slvk.: korenie "spico" kaj koreň, korenina "radiko" |
| rúmko | ĉelo | rúmu | ĉambro | rilato inter Pl.: komórka 'cell' ("ĉelo") kaj komora 'chamber' ("ĉambro"). |
| śáśko(#K) | kubo | śaś | ses | rilato inter Fin.: kuutio 'cube' ("kubo") kaj kuusi (kuute-) 'six' ("ses") |
| śúnki(#3) | heliko, po-signo, poo, volvita a, ĉeo | śúno | hundo | rilato inter Arm.: շնիկ [šnik] kaj շուն [šun]. |
| śúnko(#4) | malgranda hundeca besto | rilato inter Pl.: piesek (en piesek preriowy "cinomuso") kaj pies "hundo" | ||
| tówki | flako | tóvu | lago | rilato inter Hung.: tócsa 'puddle' ("flako") kaj tó 'lake' ("lago") |
| tújsko | gruzo | tújsi | ŝtono | rilato inter Rum.: pietriș kaj piatră |
| túsko | lagro | túso | kuseno | rilato inter It.: cuscinetto 'bearing' ("lagro") kaj cuscino 'cushion, pillow ' ("kuseno") |
| úlki(#J) | sfereto, globeto | -ulj-(#5) | -sfero | |
| wénko | teksto | wéni | literaturo | ? |
Derivaĵoj je la mallongigo le- povas esti traktataj kiel diminutivoj.
| lesóbi(#1) | kamero | sóbi | ĉambro |
Tio estiĝis per mallongigo de -unj- (el Keĉ.: -uña).
| Ekzemplo | Senco | Pravorto | Senco | Modelo |
|---|---|---|---|---|
| bíbnjo | pupo (de insekto) | bíbi | pupo (ludilo) | rilato de Rus.: куколка [kúkolka] al кукла [kúkla] |
| dúbnjo | tabelo | dúbu | tabulo | rilato de Lit.: lentelė 'table (grid of data in rows and columns)' ("tabelo") al lenta 'board' ("tabulo") rilato inter la etimoj de tabelo kaj tabulo |
| púlnjo(#1) | monero | púli | mono | en multaj lingvoj la vorto por monero aspektas kiel diminutivo, sed ne estas tio |
| wásnjo | kazino | wási | domo | rilato de It.: casino kaj casa |
Al la sekva ĉapitro
Kreita la 03.03.2023. Aktualigita la 22.11.2024