Kitakujo 

Portado / Béreni

Verboj / gèra-sónori

Bazaj

na-béra(#1)	porti	Arm.: berem, Isl.: bera, Mn.Angl.: beran(#2)
na-néśa(#1)		Lit.: nešti (Ltv.: nest)
na-bráŋa	alporti	Ger.: bringen (brachte), Toĥ.B prank-
na-léta		Sva.: kuleta
na-héka(#3)	porti sur dorso	Knjr.: guheka (-hetse)
na-pêta(#4)	porti sur brako(j)	Tzel.: pet
na-sájkja(#5)	alporti; iri por preni; venigi	Isl.: sækja
na-sénza	porti sur la kapo	Ĉĉv.: -senza
na-tókśa(#6)	transporti	Lak.: tȟokšú(#7)
na-váka(#8)	porti sur ŝultro	Vj.: vác
na-viéda	forporti; forkonduki	Fin.: viedä

• #1: Se temas pri vestaĵo, alternative eblas na-upíma^(#1a) "surhavi", kiel ekz. Paolu teupíma zóltan kólpon.^(#1b) "Paŭlo surhavas verdan ĉapelon.".
• #1a: Varianto na-opíma en tiuj regionoj, kie anstataŭ up- aperas op-.
• #1b: Varianto Paolu teopíma zóltan kólpon..
• #2: Parencas Sve.: bära 'tragen; bringen; ...' ("(al)porti"), Pld.: bören, böörn 'heben, tragen' ("levi, porti"), Lat.: ferre 'tragen; bringen; ...' ("(al)porti"), Mn.Gr.: φέρω [phérō].
• #3: Sinonimo na-béra úpsaj ipóku^(#3a). Komparu Ĉin.: 背 [bēi], Ĉer.: ᎠᎵᏎᎭ [aliseha] 'he/she/it is carrying it on his/her/its back' ("li/ŝi/ĝi estas portanta sur sia dorso").
• #3a: Mallonge na-béra upipókaw, sociolekte na-béra ipókuwep.
• #4: Dua tonemo pro péti "peco". Sinonimoj na-béra úpsaj tájo^(#4a), na-béra úpsaj keánu^(#4b), na-béra úpsaj źástu^(#4c) kaj na-béra úpsaj írmo^(#4d). Komparu Vj.: bẽ kaj Ĉin.: 抱 [bào].
• #4a: Mallonge na-béra úptájaw, sociolekte na-béra tájuwep.
• #4b: Mallonge na-béra úpkeánaw, sociolekte na-béra keánuwep.
• #4c: Mallonge na-béra úpźástaw, sociolekte na-béra źástuwep.
• #4d: Mallonge na-béra úpírmaw, sociolekte na-béra írmowep.
• #5: Varianto na-séjkja, dialekto na-séjća.
• #6: Ĝemelo itókśu "buso", el #7.
• #7: Parencas Lak.: itȟókšu en oyáte itȟókšu' Bus' ("buso") kaj owáyawa itȟókšu 'Schulbus' ("lerneja buso").
• #8: Sinonimoj na-béra úpsaj báhu^(#8a), na-béra úpsaj súnku^(#8b) kaj na-béra úpsaj tájami^(#8c). Komparu Tzel.: k'ech 'Gewicht auf den Schultern tragen' ("porti pezon sur la ŝultroj") [Laŭ 'Wenn Sprachen sterben', paĝo 267], Fln.: waakkade 'etwas auf der Schulter tragen' ("porti ion sur la ŝultro") [Laŭ 'Seltsame Sprache(n)', paĝo 140] kaj Ĉer.: ᎠᏃᏟᏁᎦ [anotlinega] 'he/she is carrying it on his/her shoulder' ("li/ŝi/ĝi estas portanta sur sia ŝultro").
• #8a: Mallonge na-béra upbáhaw, sociolekte na-béra báhuwep.
• #8b: Mallonge na-béra upsúnkaw, sociolekte na-béra súnkuwep.
• #8c: Mallonge na-béra uptájamaw, sociolekte na-béra tájamiwep.

Derivaĵoj

En ambaŭ lingvoj

na-ándama(#1)	transporti	Alb.: andej + am(#2)
na-ànde-béra(#3)		Alb.: andej + vidu supre
na-bek-béra(#4)	reporti	TokP.: bek + vidu supre
na-en-béra(#5)	enporti	= + vidu supre
na-gu-béra(#6)	alporti	Irl.: gu (var: gus) + vidu supre
na-is-béra(#7)	elporti	Rus.: из + vidu supre
na-òlke-béra(#8)	ĉirkaŭporti	Vab.: olka
na-rać-béra(#8)		modifita el rátu "rado"
na-sìrke-béra(#8)		=
na-pojs-béra(#9)	forporti	Fin.: pois + vidu supre
na-roz-béra	disporti	Pl.: roz-
na-sam-béra(#10)	kunporti	Afr.: saam, Sans.: samam + vidu supre
na-zem-béra	subporti	Ltv.: zem

• #1: Laŭvorte "transumi".
• #2: Varianto de um.
• #3: Laŭ Lat.: transferre, Ger.: hinübertragen, Ltv.: pārnest, Lit.: pernešti.
• #4: Laŭ Lat.: referre, Ger.: zurückbringen.
• #5: Laŭ Lat.: inferre, Ger.: hineintragen, Ltv.: ienest.
• #6: Laŭ Lat.: afferre, Ger.: hintragen.
• #7: Laŭ Lat.: efferre, Ger.: hinaustragen, Ltv.: iznest.
• #8: Laŭ Ger.: herumtragen.
• #9: Laŭ Lat.: auferre, Ger.: wegtragen.
• #10: Laŭ Lat.: conferre, Ger.: zusammentragen, Ltv.: sanest.

Nur Kitake

Substantivoj
bujdbérerju, -i(#1)	anoncanto	kunmetaĵo el bújdo "anonco" kaj na-béra "porti"
Verboj
na-bewnéśa	importi	kunmetaĵo el mallongigo bew- "en-; in-/im-/il-" kaj na-néśa "porti"
na-kimnéśa	eksporti	kunmetaĵo el kim "ekster" kaj na-néśa "porti"

• #1: Inspirita de Arm.: բանբեր [banber], Ltv.: ziņnesis, vēstnesis, Sve.: budbärare, Fer./Isl.: bođberi, Fin.: viestinviejä kaj iomete malpli viestintuoja.

Konverbaj kombinoj

Konverbo	Laŭvorte	Ĉefa verbo	Laŭvorte	Kombina senco	Sinonimo	Ekzemplo	Traduko	Modelo
na-gájba	preni	na-géja	iri	porti	na-béra	Útu ćántin gájbajed lagéja.	Utuo portis tekon.	Tat.: alıp barırğa, Uzb.: olib bor-moq
		na-gáma	veni	alporti	na-gu-béra(#1)	Íti ćántin gájbajed lagáma.	Itino alportis tekon.	Uzb.: olib kel-moq
		na-gíra	eniri	enporti	na-en-béra(#1)	Máksu túldin gájbajed lagíra.	Makso enportis tablon.	Tat.: alıp kerergä
		na-ída	eliri	elporti	na-is-béra(#1)	Íti hhógun gájbajed teída.	Itino elportas la rubaĵon.	Tat.: alıp çığarğa

Uzo de la prolativo

Kitake	Senco	Modelo	Ekzemplo	Senco
dórojce	laŭ vojo/strato	Fin.: teitse	Paolo laâka dórojce.	Paŭlo veturis laŭ vojo/strato.
ràwti-jólujce	fervoje	Fin.: rautateitse	Váznarin káwborin ŋuj tetókśa ràwti-jólujce.	Pezajn varojn oni transportas fervoje.
kóŋice	aervoje	Fin.: ilmateitse	Póśtasorin ŋuj úftaw tetókśa kóŋice.	Poŝtaĵojn oni ofte transportas aervoje.
vésice	akvovoje	Fin.: vesiteitse	Rúnkorin ŋuj úftaw tetókśa vésice.	Trunkojn oni ofte transportas akvovoje.

Frazoj / tókomori, kvídiri

Paolu tebéra ínsin énku rúmu.	Paŭlo portas keston en ĉambron.
Wátu labéra sáwtap(#1) súnun énku tla légo.	Ŭatuo portis sian filon en la liton.
Prícu lapêta sáwtap(#1) dóhtrin ku tla bàrnosaodu.(#2)	Frico portis sian filinon surbrake al la infanĝardeno.
Dáda púmu tebéra máŋarin áwglirin.	Granda arbo portas multajn fruktojn.

• #1: Tio estas tiel nomata nefordonebla posedo.
• #2: Alternative eblas Prícu labéra úpsaj tájo sáwtap dóhtrin ku tla bàrnosaodu..

Al la sekva ĉapitro
28.11.2023