| émću | kuracisto | Mong.: эмч [emĉ] |
| gójcu(#1) | Ma.Sor.: gójc | |
| órvo(#2) | Hung.: orvos | |
| gérsuti(#3) | operacio | Isl.: gera + s + sufikso |
| ójnenśe kasújo | unua helpo | Mn.Lat.: oinos + Kaz.: -inši, -inši + Ain.: kasuy |
| pôkajko(#4) | akceptejo | Sva.: -pokea + sufikso |
| prinćánćuti | diagnozo | Rum.: prin + Mn.Arm.: ճանաչեմ [čanačʿem] + sufikso |
| sàjro-ílmo(#5) | medicino | Fin.: sairas + Turk.: ilim, Ar.: عِلْمٌ [ʕilm(un)], Ind.: ilmu |
| tàrv-ílmo(#6) | Fin.: terve + ablaŭto + vidu supre | |
| sájrulajko | malsanulejo | Fin.: sairas + sufikso |
| samúrmo(#7) | simptomo | Afr.: saam, Sans.: samam & Ind.: sama + Keĉ.: urmay |
| dànti-órvo | dent(okurac)isto | Lit.: dantis, Sans.: dânta-, Kim.: dant + vidu supre |
| ećârvi | algiologio | Mn.Angl.: ece + vidu supre |
| ećórvo | algiologo | |
| kùnku-mùj-kúj-ârvi(#1) | otorinolaringologio | Keĉ.: kunka + Vj.: mũi + Kor.: kui + vidu supre |
| kùnku-mùj-kúj-órvo(#2) | otorinolaringologo | |
| mìkârvi | oftalmologio | Tib.: mig & Kan.: mik + vidu supre |
| mìkórvo | oftalmologo | Tib.: mig & Kan.: mik + vidu supre |
| njàrdârvi | neŭrologio | Arm.: նյարդ [nyard] + vidu supre |
| njàrdórvo | neŭrologo | |
| sùdjórvo(#3) | kuracisto por internaj malsanoj | Enc.: sud'e + vidu supre |
| ansâwa | malsana | Kor.: an-, Gr./Sans.: a(n)- + Kaz.: saw | ansâwo | malsano |
| hásja | Gua.: hasy | hásjo | ||
| sájra(#1) | Fin.: sairas | sájrulo | malsanulo | |
| udaníla | Ĉer.: u-da-ni-la | udanílulo | ||
| nagéjta | farti | Ger.: geht's | ||
| sâwa(#2) | sana | Kaz.: saw | sâwo | sano |
| térva(#3) | Fin.: terve | térvi | ||
| wárwegva | malbonfartega | Jap.: warui + Ĉer.: -egŭ- |
Vidu ankaŭ sub fartoj.
| àsrifíli | hemofilio | kunmetaĵo el ásri "sango; hemo-, -emio kaj fíla "kara" | ||
| báŋo | lamo | Cig.(Lov.): bango (f.) -i, (Pl.) -e | báŋulo | lamulo |
| báwda(#1) | muta | Gt.: bauþs 'taub, stumm' | báwdulo | mutulo |
| bíŋa | surda | Tag.: bingi | bíŋulo | surdulo |
| bedókeni | privenenigo | Ger.: be- + Vj.: độc [dowk] & Jap.: dokú (Ĉin.: 毒 [dú]) + Rus.: -ение [enie] |
||
| boáli | malsano(#2) | Rum.: boala | boála | malsana |
| márzi | Sva.: maradhi (Pl.) & Per.: مریض [mariz] | márza | ||
| na-brúka | rompi; ŝiri | TokP.: bruk | brúku | rompo; ŝiro |
| cíŋi | skorbuto | Rus.: цинга [cinga] | ||
| círemeni | malvarmumo | Tar.: cir-a + Esp-o: -um-Kun ŝanĝiĝinta vokalo!
+ Rus.: -ение [enie] |
||
| cóvahti | marmalsano | Arm.: ծովախտ [covaxt] | ||
| jámahti | Ngan.: jam, Nen.: jamʔ & Eg.: jám, Ar.: يم [yam], Heb.: יָם [yam] > Jid.: jam + Arm.: ախտ [axt] |
|||
| cùkru-sájreśo(#3) | diabeto | Lit.: cukrus + Fin.: sairas | ||
| cúkrahti | vidu supre | |||
| na-ćéta | vomi | Snĉ.: če?ët | ćétajpeni | vomemo |
| na-vjéla | Alb.: vjell | vjélajpeni | ||
| dárdo | doloro(#4) | Per.: درد [dard] | na-dárda | dolori |
| ompási(#5) | Ling.: mpási | na-ompása | ||
| na-degláća | brogi | kunmetaĵo el na-déga "bruli" kaj na-láća "verŝi" | degláćeni | brogado |
| bil-degláća | brogita | |||
| dég-emo(#6) | inflamo | Lit.: degti + Esp-o: -um-Kun ŝanĝiĝinta vokalo! | ||
| dígi(#7) | Lit.: degti + ablaŭto | |||
| dègo-múkli | brulvundiĝo | Lit.: degti + Khl.: mukily | ||
| gélahti(#8) | iktero | Pld.: gäl, Mn.Sak./Mn.A.Ger.: gelo + Arm.: ախտ [axt] | ||
| gwenásri | leŭkemio | kunmetaĵo el gwén- "leŭk-" kaj ásri "sango; hemo-, -emio" | ||
| na-háka | rompi | Taj.: hak | háko | rompo |
| na-léma | A.Sor.: lemić | lémo | ||
| héjto | febro | Gt.: heito | ||
| marído | Nub.: maríd (Ar.: مَرِيْض [marīḍ]) | |||
| na-hújma | vertiĝi, havi kapturniĝon |
Fin./Karl.: huimata | hújmu | vertiĝo, kap- turn(iĝ)o |
| îsu-ompási(#9) | reŭmo | Enc.: isu + Ling.: mpási | ||
| jaśgwéla | presbiopa | kunmetaĵo el jáśu "aĝo" kaj na-gwéla "vidi" | jaśgwéli | presbiopeco |
| kásvajno | tumoro | Fin.: kasvain (el kasvaa, praulo de na-kásva "kreski") | ||
| kásvendo(#10) | komenco de kásvajno kaj -end-, el Mn.Angl.: -end | |||
| wínjendo(#10) | na-wínja "kreski" kaj -end- kiel supre | |||
| na-kósja | tusi | Lit.: kosi | kósjo | tuso |
| kóvu | cikatro | Sva.: kovu | ||
| kráputi(#11) | kancero | krápu "kankro" + sufikso | ||
| kújma | kaduka | Pld.: küm (kün), Mez.Pld.: küˆm | ||
| kujsgwéla(#12) | miopa | kunmetaĵo el kújsa "mallonga" kaj na-gwéla "vidi" | kujsgwéli | miopeco |
| kútli | veruko | Ind.: kutil | ||
| na-ljaléwsa | paralizi | kunmetaĵo el lja- "para- kaj lews- "liz- | ljaléwsi | paralizo |
| lósto | ŝoko | Isl.: lost 'Schock (allergisch, psychisch)' ("ŝoko (alergia, psika)") | ||
| múkli | vundo | Khl.: mukily | na-múkla | vundi |
| nátri | naz-kataro | Cig.(Burg.): natra | ||
| na-njópa | lezi | Gua.: ñopu (a) | njópu | lezo |
| oćóku | variolo | Enc.: očoku | ||
| pálrahti | tuberkulozo | Arm.: պալարախտ [palaraxt] | ||
| pendójni | kapturniĝo | kunmetaĵo el péno "kapo" kaj na-dójna "turniĝi" | na-pendójna | havi kapturniĝon |
| pinèwo-sásu(#13) | spirafekcio, spirmanko | Gr.: πνεω [pneô] + Keĉ.: sasa | ||
| pojsgwéla(#14) | malmiopa, hipermetropa | kunmetaĵo el pojs- "for-" kaj na-gwéla "vidi" | pojsgwéli | malmiopeco, hipermetropeco |
| protkújma | senila | kunmetaĵo el prótu "menso" kaj kújma "kaduka" | protkújmeśo | senileco |
| púmbu(#15) | puso | Cig.(Lov.): phumb | púmbetjeni | pusiĝo |
| riáku | lakso | Km.: riak | anriáku(#16) | konstipo |
| rókwa | freneza | Sr.: roocö [rôkw]®, (var.) croocö [krôkw]® | rówkulo | frenezulo |
| rúdahti(#17) | rubeolo | Ĉeĥ.: rudy "(sango)ruĝa", Pl.: rudy "ruĝbruna; ruĝhara", Trk.: rudas 'red, reddish' ("ruĝ(et)a") + Arm.: ախտ [axt] |
||
| na-rúpa(#18) | ŝiri | Fin.: repiä & Ger.: rupfen | rúpo | śiro |
| séro | doloro; vundo | Skot.: sair [ßêr] | ||
| svápahti | dormomalsano | kunmetaĵo el na-svápa "dormi" + Arm.: ախտ [axt] | ||
| úparrókśozásri | hiperglukemio | kunmetaĵo el scienca prefikso úpar- "hiper-", rókśozi "glukozo" kaj -ásri "-emio" (samdevena kiel ásri "sango") |
||
| vèri-tlóco | sango-premo | Fin.: veri, Hung.: vér + Ma.Sor.: tlocyś |
párka vèri-tlóco | alta sangopremo |
| níza vèri-tlóco | malalta sangopremo | |||
| zimrókśozásri | hipoglukemio | kunmetaĵo el scienca prefikso zim- "hipo-", rókśozi "glukozo" kaj -ásri "-emio" (samdevena kiel ásri "sango") |
V-u ankaŭ ĉe korpo-partoj,
| dókmujlo(#1) | viruso | Vj.: đôc [dowk] & Jap.: dokú + Fer.: mýl |
| njáŋo | bakterio | Mong.: нян(#2) |
| na-akmíja | sveni | Sr.: hacx cmiih [?akx/ kmî?] | akmíjo | sveno | ||
| na-báca | vangofrapi | Alb.: bacë | báco | vangofrapo | ||
| na-be-dóka | venenigi | prefikso + Vj.: đôk & Jap.: dokú | bedókeni | venenigo | ||
| na-ćóva(#1) | flegi | Heb.: tova | ćóveni | flego | ćóverji | flegistino |
| na-dánja | bati | Vj.: đanh | dánjelo | batilo | ||
| na-hádza | Juk.: -hadz- | hádzelo | ||||
| na-póka | Ĉin.(Gab.): 搏 [pok] (Ĉin.: 搏 [bó]) | pókelo | ||||
| na-êla | vivi | Fin.: elää | êlo | vivo | êla | viva |
| na-élta | Hung.: élet | élto | élta | |||
| na-gójśa(#2) | kuraci | Ma.Sor.: gójś | gójśerju, -i | kuracisto, -ino | ||
| na-tárva | Fin.: terve + ablaŭto | tárverju, -i | ||||
| na-háda | mordi | Ar.: عَضَّ [ʿaḍḍa] | hádo | mordo | ||
| na-húka(#3) | droni | Fin.: hukkua | ||||
| na-jákta | infekti | Juk.: yàakt|al | jáktu | infekto | najáktetja, navejákta |
infektiĝi |
| na-kálma | morti | Fin.: kalma | kálmo | morto | rulkálmo | mortinto |
| na-móra | Lat.: mori | móru | namórintja, namemóra |
mortigi | ||
| na-káśka | terni | Sr.: caahzx [kâ?ŝx/]® | káśki | terno | ||
| na-ksímta | juki | Sr.: csimta [k-]® | ksímto | juko | ksímta | juka |
| na-njo-sâw-etja, na-ve-njo-sâwa |
resaniĝi | vidu supre | ||||
| na-njo-térv-etja, na-ve-njo-térva |
||||||
| na-sâw-intja, na-me-sâwa |
sanigi | |||||
| na-térv-intja, na-me-térva |
||||||
| na-nújkuta(#4) | narkoti | Itelm.: nujku + sufikso | nújkuti | narkoto | ||
| na-pájsa | ŝveli | Fin.: paisua | pájsi | śvelaĵo | ||
| na-púnka | ŝveli; inflamiĝi | Keĉ.: punkiy | púnki | śvelaĵo; inflamo | ||
| na-rátva(#5) | savi | Pl.: ratować, Jid.: rátewen, (ratírn) | rátvistu, -i | savisto, -ino | ||
| na-ríta | ruli | Lit.: ritù, (rìsti), Ltv.: ritēt | rìtménelo | rulirilo, rulapogilo(#6) | rìt-túli | rulseĝo |
| na-síra | kudri(#7) | Keĉ.: siray | sírelo | kudrilo |
| bíntu | bandaĝo | Rus.: бинт [bint] | na-bínta | bandaĝi |
| gójśmázi(#1) | balzamo | Ma.Sor.: gójś + Ukr.: maz* | ||
| gúŋu | vato | Brm.: `gung | ||
| na-kútuma | froti | Kiĉ.: cut + um | sve kútumeni | por frot(ad)o |
| kveśkójvo(#2) | supozitorio | kunmetaĵo el kveś' "sub" kaj na-kójva "meti; ...poni" | ||
| lási(#3) | guto | Ltv.: lase, lašu | ||
| líki(#4) | medikamento | Ukr.: ліки [liky] | lìki-adéli(#5) | tablojdo |
| lìki-jódru(#6) | ||||
| lìki-kádi(#7) | apoteko | |||
| lìkílmo(#8) | medicino | |||
| líkulko(#9) | pilolo | |||
| na-máka | manĝi | Ind.: makan | sve mákeni | por manĝo |
| na-náwsta | dormi | Gr.: νυστάζω [nustázô], Lit.: snausti, Ltv.: snaust | náwst-intj-elo, me-náwst-elo | dormigilo |
| na-nújka | Itelm.: nujku | nújk-intj-elo, me-nújk-elo | ||
| na-núma | Nub.: núm | núm-intj-elo, me-núm-elo | ||
| na-svápa | Sans.: svápiti | sváp-intj-elo, me-sváp-elo | ||
| mázi | ungvento | Ukr.: maz* | ||
| òrvo-ráśtu(#10) | recepto | |||
| spálko | splinto | Ndl.: spalk (Isl.: spelka) |
| Mu la-ve-sájra. | Mi malsaniĝis. |
| Mu la-sájr-etja. | |
| Mu labúla sájraksi. | |
| Kvo tegéjta béjsaj tu?(#1) | Je kio vi suferas? |
| Kùnku-ompáso tegéjta béjsaj mu.(#2) | Mi suferas je kolo-doloro. |
| Mu tewárwegva. | Mi malbonfartegas. |
| Mu tekóca.(#3) | |
| Mu la-ve-círema. | Mi malvarmumiĝis. |
| Mu la-círem-etja. | |
| Múde péno teompása. | Mia kapo doloras. |
| Mútap(#4) péno teompása.(#5) | |
| Mu tehéjta. | Mi febras. |
| Kámi tehéma vípsan vèri-tlócon. | Vi havas altan sango-premon. |
| Kámi tehéma nízan vèri-tlócon. | Vi havas malaltan sango-premon. |
| Ka kámi tehéma líkin pret pèno-ompáso? | Ĉu vi havas medikamenton kontraŭ kapdoloro? |
| Ka teátva napáta témen líkin pa òrvo-ráśtu? | Ĉu eblas ricevi ĉi tiun medikamenton sen recepto? |
| Kvaw mu go-máka témen líkin? | Kiel mi prenu ĉi tiun medikamenton? |
| Dik lásirin / ek lìki-adélirin ojnmul dínopi. | Dek gutojn / du tablojdojn unufoje tage. |
Al la sekva ĉapitro
15.12.2023