Kitakujo 

Loĝejoj / zívajkori

a) Ĝeneralaj esprimoj / sómari bájiri

na-búga(#1)	konstrui	Pld.: bugen
na-wéta		Pal.: wete-
na-dúnta	ŝlosi	Irl.: dúnta [duuntë]
dúntelo	ŝlosilo	vidu supre + sufikso
nóglo		Dan.: nøgle
tîrelo(#2)		derivaĵo el na-tîra "malŝlosi" + sufikso
dúntuti(#3)	seruro	vidu supre + sufikso
gerádi	urbo	Rus.: город [gorod], град [grad], Kr.: grad
házu(#4)	domo	Hung.: ház
njúmbo		Sva.: nyumba
wási		Keĉ.: wasi
na-ístua	sidi	Fin.: istua
na-wáśa		Tar.: waša
jojwáso(#5)	hejmo	kunmetaĵo el jója "bona" kaj wási "domo"
kwétu		Sva.: kwetu
kihéri	ruldomo	Rom.: kher 'Haus'
na-lájga	kuŝi	Ger.: liegen, Angl.: lie [laj]
mjáko	tendo	Nen.: myak
típi		Lak.: ťipi
mjóku	jurto	Nen.: myak + ablaŭto
órdo(#6)	palaco	Mong.: ордон [órdon]
ràtampérka mjáko(#7)	jurto	Fin./Est./Lit.: ratas + sufikso + Keĉ.: perqa + Nen.: myaq
rúmahu	domego, palaco	Ind.: rumah, Lit.: rúmas, (Angl.: room)
rúmu	ĉambro	Sva.: rumu, Pld.: Ruum, Kim.: rwm [rum], Angl.: room [ru:m]
sélo(#8)	vilaĝo	Sl.: selo (Ger.: Saal, Lit.: salà)
stácju	stacidomo	Esp-o: stacio, Ind.: setasiun, Alb.: stacion-i,
na-tîra(#9)	malŝlosi	Tam.: tira
úru	urbego, urbocentro	Sum.: uru
na-zíva	loĝi	Rus.: живу [ĵivu] (Inf.: жить [ĵitj])

• #1: Varianto na-búdja.
• #2: Laŭ la rilato inter Fin.: avain 'key' ("ŝlosilo") kaj avata 'to open' ("malŝlosi").
• #3: Laŭ la rilato inter Ger.: Schloß kaj schließen.
• #4: El tio deriveblas na-háza "loĝigi" (laŭ Gr.: σπιτώνω [spitóno] 'house, take in, shelter (provide with a home)' ("loĝigi")), na-kseháza "malloĝigi" (laŭ Gr.: ξεσπιτώνω [xespitóno] 'throw out, evict (force to leave a home)' ("malloĝigi")).
• #5: Laŭ Tok.: tomo pona 'home' ("hejmo").
• #6: Jen "falsa amiko" de ordo, tradukebla per réndi.
• #7: Laŭvorte "rondvanda tendo".
• #8: Jen "falsa amiko" de selo, tradukebla per ??.
• #9: Dua tonemo pro tir "tri".

V-u ankaŭ sub partoj de domo, domoj, specoj de domo kaj necesejo.

b) Mebloj / úpturi

áwlki	tabureto	Vask.: aulki
beodu(#1)	tablo	Mn.Angl.: bēod(#1a)
túldi(#2)		Fin.: tuoli, Ger.: Stuhl, Rus.: стул [stul] + d
kúrsi(#3)	fotelo	Urd./Ind.: kursi 'Stuhl', Bng.: kurshi; Orm.: kursii
légo(#4)	lito	Blg.: легло [leglo]
sásto		Het.: sastas(#5)
púko	matraco	Km.: puk
lègo-láplo	litotuko	Blg.: легло [leglo] + TokP.: laplap
lólkolo	bretaro	Nĉn.: łołok 'Brett' ("breto") + sufikso
pólco		Hung.: polc
mêso(#6)	tablo (por festoj)	Hisp./Por.: mesa, Ling.: mésa, Gt.: mes(#7)
mátju	tapiŝo	k-u Ger.: Matte
skámi	seĝo	Cig.: skamin, Geo.: სკამი [sḳami](#8)
túli		Fin.: tuoli, Ger.: Stuhl, Rus.: стул [stul]
sófi	sofo	=
sóstu	trono	Lit.: sostas
śkápu	ŝranko	Ltv.: skapis, Pld.: Schapp [ŝap], Fin.: kaappi, Est.: kapp, (Rus.: шкаф [ŝkaf])
túso(#9)	kuseno	Etr.: tus
tváhutenso(#10)	komodo	Mn.A.Ger.: twahan, dwahan + sufiksoj
úptu	meblo	Mi
úzunwàśo(#11)	benko	Uzb./Turk.: uzun, (Turkm.: uzyn) + Tar.: waša 'sitzen, sich setzen'
vándu(#12)		Mong.: ванду [wandu] 'Sitzbank'
vùtínsi	tirkesto	Sva.: -vuta + Snĉ.: inës

• #1: Variantoj bíwdu, laŭ Got.: 𐌱𐌹𐌿𐌸𐍃 [biuþs], kaj peotu, influita de Fin.: pöytä. El tio deriveblas ekz. viétbeodu "skribotablo".
• #1a: Parencas Got.: 𐌱𐌹𐌿𐌸𐍃 [biuþs]. Ilia komuna praulo estas pruntita al la baltofinna praulo de Fin.: pöytä kaj la slava praulo de Sor.: blido. Krome al la finna vorto rilatas N.Sam.: beavdi kaj Est.: pöid, el kiu estiĝis pójdu "instepo".
• #2: Sinonimo puplàto-páwtuŋàso "tablo" (laŭvorte "lignofolio-piedokvaropo").
• #3: Jen "falsa amiko" de lego, kies traduko estas ćíto (el na-ćíta "legi") aŭ dúgo (el na-dúga "legi").
• #4: Parencas kun Sans.: sasti 'er schläft' kaj Het.: sesmi 'ich schlafe'.
• #5: Jen "falsa amiko" de kurso, kies traduko estas ??.
• #6: Dua tonemo pro mési "mezo". El tio deriveblas ekz. wotmêso "manĝtablo" (pli malpli laŭ Fin.: ruokapöytä, Est.: söögilaud; Dan.: spisebord, Isl.: matarborð), sófimêso "salontablo" (pli malpli laŭ Fin.: sohvipöytä; Dan.: sofabord).
• #7: Par. Ind.: meja;; Turk.: masa;; Sva.: meza, kimeza, Knjr.: ameza;; Rum.: masă;; Sing.: mêsaya; Mn.A.Ger.(Bayr.): mias, Mn.Angl.: mêse, Lat.(vulg.): mêsa, (klas.): mensa, Bng.: mejh;; Keĉ.: misa.
• #8: El Me.Gr.: σκαμνί.
• #9: Jen "falsa amiko" de tuso, kies traduko estas kósjo (el na-kósja "tusi").
• #10: Pruntetraduko laŭ Slvk.: bielizník, el bielizeň kaj -ík.
• #11: Laŭvorte: "long-sid(ejo)".
• #12: Jen "falsa amiko" de vando, kies traduko estas stéjno, per ablaŭto el stíni "muro".

c) Teknikaĵoj / róksasori

àrgi-áplo(#1)	inkandeska lampo	Vask.: argi + Pld.: Appel & Bal.: apel & Kos.: iapile & Bng.: apel
àrgi-dárzi(#2)		Vask.: argi + Alb.: dardhë
dèbu-déjelo	polvosuĉilo	Ind.: debu + Ltv.: dêju (dêt) + sufikso
pùjli-déjelo		Rus.: пыль [pylʹ] + Ltv.: dêju (dêt) + sufikso
gwájlru(#3)	ekrano	ablaŭte kreita elmikso na-gwéjlra "montri", el na-gwéla "vidi" kaj na-éjra "fari"
jègi-śkápu(#4)	fridujo	Hung.: jég + vidu supre
mìrzim-śkápu(#5)		Slov.: mrzlo + sufikso + vidu supre
rjùmo-árg-elo(#6)	lampo	Alb.: rrýma + Vask.: argi + sufikso
umèm-árg-elo(#7)		Sva.: umemi + vidu supre
skéltelo(#8)	hejtilo	Irl.: scalltach + ablaŭto + sufikso
stábni(#9)	forno	Mn.Pr.: Stabni
vèjte-lúkim-elo	televidilo	Ger.: Weite [vajtë] + TokP.: lúkim + sufikso
vèjte-tók-elo	telefono	v-u supre + TokP.: tok + sufikso

• #1: Laŭvorte: "lum-pomo", inspirita de Ger.: „Glühbirne“.
• #2: Laŭ Ger.: „Glühbirne“.
• #3: Laŭ la rilato inter Fin.: näyttö 'monitor, display, screen' ("monitoro, ekrano") kaj näyttää 'to show, present' ("montri, prezenti").
• #4: Laŭ Isl.: „ísskápur“, Ndl.: „ijskast“, Ltv.: „ledusskapis“, Fin.: „jääkaappi“ kaj iomete malpli laŭ Pl.: „lodówka“, Ĉeĥ.: „lednice, lednička“.
• #5: Laŭ Ger.: „Kühlschrank“, Ndl.: „koelkast“ kaj iomete malpli laŭ Vask.: „hozkailu“ (el hotz 'cold' ("malvarma") kaj gailu 'device' ("aparato")), Pl.: „chłodziarka“, Ĉeĥ.: „chladnička“.
• #6: Laŭvorte: "kurento-lum-ilo".
• #7: Laŭvorte: "elektro-lum-ilo".
• #8: El na-skélta "hejti", kiu per ablaŭto estiĝis el skálta "varmega".
• #9: Variaĵoj: stámni, stáwni.

V-u ankaŭ sub komputiko.

Al la sekva ĉapitro
29.03.2024