Kitakujo 

Plantoj / zóltukori, kásvukori, wínjukori

a) Enkonduko / enbrúŋeni

bójso	ŝoso; herbo; planto	Arm.: bois (gen.: busoy)
ćéti	ŝoso	Ĉin.(Gabl.): 屮 [č´et] (Ĉin.: 屮 [chè], Kant.: cit3)	na-ćéta	ŝosi
gréni(#1)	legomo	Pld.: grön
kásvuko(#2)	planto	Fin.: kasvaa + sufikso
wínjuko(#2)		Keĉ.: wiñay
zóltuko		Rus.: жёлтый [ĵoltyj] & Hung.: zöld + sufikso	zóltuk-ìlmo	botaniko(#3)
kiváti	floro(#4)	Pl.: kwiat
kvéti		Ĉeĥ.: květ, Slvk.: kvet, Sor.: kwět
líli		Het.: alil
púmu	arbo	Fin./Est.: puu & Ger.dial.: Bôm	púmolo(#5)	arbaro
séko	fojno	Trk.: sékas

• #1: Sence influita de Afr.: groente 'Gemüse' ("legomo").
• #2: Laŭ la rilato inter Ger.: Gewächs kaj wachsen, Fin.: kasvi kaj kasvaa, Sor.: rostlina kaj rosć, Rus.: растение kaj расти, Lit.: augalas kaj augti, Ind.: tumbuhan kaj tumbuh.
• #3: Laŭvorte "planto-scienco".
• #4: Germane: „Blume, Blütenpflanze“.
• #5: Sinonimo lésu.

Arbojn vi trovos tie. Vi trovos plantojn, kies fruktoj manĝeblas jene. Kaj ankaŭ legomoj konatas.

b) Specoj / rúśiri

árdo	vito	Vask.: ardo (ardao, arno)(#1)
bléno(#2)	hiskiamo	Slvk.: blen, Blg.: блен [blen](#2a)
boári	hordeo	Kor.: bo.ri & Angl.: barley
càsu-hálnimo	galanto	Laŭ Ger.: Schneeglöckchen
dźećli(#3)	trifolio	A.Sor.: dźećel
endízilći	bananplanto	Sva.: ndizi + sufikso	endízi	banano
gájdi	tritiko	Mn.Pr.: gâidîs, Gaydis
kvéjti		Smg.: kvėitē, Norv.: kveite(#4)
hàni-lílimo	lekanteto	Laŭ Ger.: Gänseblümchen
íncu	sambuko	Vask.: intsu-sa (lintsusa)
kadégu	junipero	Mn.Pr.: kadegs, Kadegis
káf-ilću	kafoplanto	= + v-u ĉe sufikso	káfu	kafo
kakáu	kakao	Maj.: cacau [kakau]
lúku	cepo	Rus.: лук [luk]
mâko(#5)	papavo	Cig.: mako
mórkvo	karoto	Ger.: Möhre, Rus.: морковь [morkovj]
nási	rizo	Ind.: nasi
nióru	kokoso	Malaj.: nior
ŋóta bójso(#6)	stevio	Vj.: ngọt + Arm.: bois
óhpi	tabako	Acug.: oxpi(x)(#7)
pápro	filiko	Pl.: paproć, Ma.Sor.: paproś
rétk-ilći	rafano	Cig.: retki + sufikso
rúgi	sekalo	Mn.Pr.: rugis, Lit.: rugys, rugiai
siámo	herbo	Bedv.: siyaam(#8)
tisáo		Ĉin.(Gab.): 艸 [ts´aò] (Ĉin.: 艸 [căo]; Vj.: thảo)
té-ilćo	te-planto	= + v-u ĉe sufikso	téo	teo
			té-uso
tímbi	daktilo	Ted.: timbi
túnku	maizo	Ajm.: tunqu
úsni	kardo	Lit.: usnìs
várdi	rozo	Arm.: vard, Geo.: vard, Ar.: ward(#9)
wázi	pinio	Lak.: wazí
zéru	aveno	Kom.: zör 'oats'
zíri	kumeno	Uzb.: зира [zira]

• #1: Parencas Alb.: hárdhí, árdhí 'vine' 'Weinstock, Rebe' ("vito"); Arm.: orth.
• #2: Genro laŭ His.: beleño.
• #2a: Parencas Rus.: белена, Ĉeĥ.: blín, Mn.Pl.: bleń, Mn.Angl.: beolone, beolene, belene, Mn.A.Ger.: bilisa, bilesa, bilsa.
• #3: Genro laŭ Ma.Sor.: źiśelina, Pl.: dzięcielina, Slvk.: ďatelina, Blg.: детелина [detelina], Kr.: detelina, Slov.: detelja.
• #4: Parencas Lit.: kviečiai, Ltv.: kvieši. La norvega laŭ kveite, en la angla Vikivortaro.
• #5: Dua tonemo pro na-máka "manĝi".
• #6: Laŭ la gvarania vorto „ka'a he'ẽ“ "herbo dolĉa".
• #7: Parencas Aĉum.: „owp, úp“, Ŝast.: „?ū́wa“, Jan.: „mōxa“.
• #8: Parencas Kopt.: sim.
• #9: Parencas Av.: varëd´a-; Heb.: wered.

c) Partoj / déjlori

bóni	radiko	Vj.: bổn
t¸ápo(#1)		Gua.: tápo, rápo
úndeso		Mong.: үндэс(эн) [ündes(en)]
búni	kafgrajno	Nub.: bún, Ar.: buwn (Sva.: mbuni)
cépi	fruktaro	Mez.A.Ger.: zepfe 'Fruchtstand (Traube, Rispe, Ähre)'
ćápri	branĉo(#2)	Keĉ.: chapra	ćaprimo	branĉeto
ćíśi	dorno	Tzel.: č'iš
itséku(#3)		Ĉin.(Gab.): 刺 [tsek] (Ĉin.: 刺 [cì])
dáwni	folio	Ind.: daun
lápo		Lit.: lapas, Ltv.: lapa, Hung.: lap [låp]
sajuro		Ind.: sayur, TokP.: sayor
istúbi	trunko	Fer.: stubbi
túnu		Ajm.: tunu
iśímo	maiz(spadik)o	Kiĉ./Aktk.: ixim [išim]
kórsi	tigo	Fin.: korsi
kúlti	ŝelo	Ind.: kulit
lómo	polpo(#4)	Vj.: lõm
móku	ligno	Vj.: mộc, Jap.: moku (Ĉin.: 木 [mù])
púvo		Fin./Est.: puu
zúru		Vask.: zur
mútu	burĝono	Keĉ.(SPC): mutu
óstu	branĉo(#5)	Arm.: ost
śáku, -i		Sans.: šākhā, Lit.: šakà, (Per.: ŝaĥ)
oźéki	nukso	Pl.: orzech [oĵeĥ]
púspi	floro(#6)	Sans.: puṣpa
rúru	frukto	Keĉ.: ruru
na-sája	semi	Het.: šai- (šiya-), Gt.: saian, Mn.Pld.: sâian	sájo	semo
śómu	ŝelo, guŝo	Tlng.: Som
táti	pikilo	Gua.: tatĩ*

• #1: Variaĵo: rápo.
• #2: Germane: „Zweig“.
• #3: Variaĵo: tiséku.
• #4: Science: "sarkokarpo".
• #5: Germane: „Ast“
• #6: Germane: „Blüte“.

d) Infloreskoj / púspari stójkuri

púspi	floro(#1)	Sans.: puṣpa
púspa stójku(#2)	infloresko	vidu supre + mikso el stóju "stato" kaj Ma.Sor.: stołk(#3)

• #1: Germane 'Blüte'.
• #2: Pruntetraduko laŭ Ger.: Blütenstand.
• #3: En Ma.Sor.: kwiśonkowy stołk^(#2).

Specoj / rúśiri

Alcentraj aŭ grapolecaj infloreskoj / Gućáwpari lip klásemsari púspari stójkuri

hásko	spiko	Arm.: հասկ [hask]
háskimo	spiketo	vidu supre + sufikso
klási	grapolo	Isl.: klasi(#1)
ŋélŋo	amento	Itelm.: ӈә’лӈә’л
pénko(#2)	kapitulo	Bret.: penn, Kim.: pen + k el -ek-, el Rus.: -ек [-ek]
śíśki	strobilo	A.Sor./Ĉeĥ.: šiška(#3)
tóldo	umbelo	Mn.A.Ger.: toldo
tòldoklási(#4)	korimbo	vidu supre

• #1: Parencas Dan.: klase.
• #2: Rilatas al péno "kapo" kiel kapitulo al kapo.
• #3: Parencas Ma.Sor.: šyška, Pl.: szyszka.
• #4: Laŭ Ger.: Doldentraube.

Decentraj aŭ cumaj infloreskoj / Otćáwpari lip ?emsari púspari stójkuri

cumo

Unucumoj

	unucumo(#1)
kréclo	cincino(#2)	Cig.: kreco(#3)
plétlo	ripidio(#4)	Km.: phle't(#5)
rúvlo	bostriko(#6)	Fin.: ruuvi(#7)
sírplo	drepano(#8)	Fin.: sirppi(#9)

• #1: Sinonimo "unuflanka cumo".
• #2: Sinonimoj "helicoida cumo", "alterna unucumo", "zigzaga cumo".
• #3: Kun aldono de la kutime algluita l.
• #4: Laŭ la scienca termino rhipidium.
• #5: Influita de Ger.: Fächel, kiu siavice estas derivaĵo de Fächer "ventumilo".
• #6: Sinonimoj "skorpioida cumo", "skorpieca cumo", "ŝraŭba unucumo".
• #7: Influita de Ger.: Schraubel, kiu siavice estas derivaĵo de Schraube "ŝraŭbo".
• #8: Laŭ la scienca termino drepanium.
• #9: Influita de Ger.: Sichel, kiu havas la sencojn "serpo" kaj "drepano".

Ducumoj

ducumo(#1)

• #1: Sinonimo "duflanka cumo", "dikotoma cumo".

Plurcumoj

plurcumo

Kunmetitaj cumoj

	kunmetita cumo
	tirso

e) Fruktospecoj / Àwgli-rúśiri

àpláwgli	pomfrukto	Pld.: Appel + Ltv.: auglis
egózo	nukso	Heb.: 'egoz
egózemsi	kariopso	vidu supre + sufikso
kápsi	kapsulo	Gr.: κάψα [kápsa]
kiváwgli	ŝtonfrukto, drupo	Fin./Est.: kivi + Ltv.: auglis
lúski	guŝo	A.Sor.: łuska(#1) 'Hülse'
mári	bero	Fin.: marja
śómu	ŝelo; guŝo	Tlng.: Som
trúku	silikvo	A.Sor.: truk(#2) 'Schote'

• #1: Parencas A.Sor.: łušćina, łušć.
• #2: Parencas Ma.Sor.: tšuk 'Schote', Pl.: strąk 'Hülse(nfrucht), Schote', Blr.: струк [struk], Rus.: стручо́к [struĉók].

f) Verboj / gèra-sónori

nacúhhva	ĝermi	Mong.: цухуйх [cuĥujĥ]
na-kásva	kreski	Fin.: kasvaa
na-wínja		Keĉ.: wiñay
na-maléla	velki	Sem./Maj.: malel
na-vísta		Lit.: vysti
na-pevúka	maturiĝi	Sva.: -pevuka
na-sája	semi	Het.: šai-, Gt.: saian, Mn.Pld.: sâian
na-tárhha(#1)	planti	Mong.: тарих [tariĥ]

• #1: Varianto na-tárka, laŭ la inklino eviti hh [ĥ] post r, l, m kaj n.

g) Afiksoj / gubánduri

-aswu	-arbo	Aĉum.: asw?ú 'tree'
-ilć-	-planto	Snĉ.: -iɬč

Al la sekva ĉapitro
14.09.2005, aktualigita 28.11.2021